Διά προβλήματα φυτών, όπως ο κήπος ή φυτά στη σκιά, αυτό το κείμενο από τα άρθρα κηποτεχνίας και τα άρθρα κήπου διά την κατασκευή και συντήρηση κήπων, την αρχιτεκτονική κήπων, τη διαμόρφωση κήπου ή το αυτόματο πότισμα κήπου, προσδιορίζει σχετικές κηπουρικές εργασίες ή συμβουλές κηπουρικής. Όπως ισχύει διά τα υπόλοιπα κείμενα ή τα ΑΡΘΡΑ ΑΝΘΑΝΑΣΣΑ, έτσι και το παρόν άρθρο τελεί αυστηρώς υπό το καθεστώς νομικής προστασίας βάσει συμβολαιογραφικής πράξεως και σύννομων τεχνολογικών μέτρων προστασίας και διατάξεων ευρωπαϊκών Οδηγιών, νομικής βάσεως και του Νόμου περί πνευματικής ιδιοκτησίας, συγγενικών δικαιωμάτων και πολιτιστικών θεμάτων μετά των σχετικών νεωτέρων τροποποιήσεων αυτού (Ν. 2121/93, άρ. 66Α), καθώς προσδιορίζεται εις τους όρους χρήσεως του ΙΣΤΟΤΟΠΟΥ της ΑΝΘΑΝΑΣΣΑ.
Ένα από τα συχνότερα προβλήματα με τα οποία έρχεται αντιμέτωπη η κηποτεχνία όταν εκπονούνται τα σχέδια που στηρίζονται στην αρχιτεκτονική κήπων, είναι η ακαταλληλότητα του περιβάλλοντος χώρου η οποία εμποδίζει να προσφέρονται διαρκώς στα καλλωπιστικά φυτά οι ιδανικές συνθήκες φωτός και κυκλοφορίας αερίων μαζών. Δυστυχώς, όπως όλες οι φίλες και οι φίλοι της ΑΝΘΑΝΑΣΣΑ γνωρίζουν, η επέκταση του αστικού περιβάλλοντος περιορίζει τους διαθέσιμους προς φύτευση χώρους πρασίνου και ταυτοχρόνως, τους εξαναγκάζει να συνωστίζονται ανάμεσα σε υψηλούς σταθερούς όγκους κτηρίων οι οποίοι δημιουργούν μία μόνιμη σκίαση στους κήπους. Επιπροσθέτως, η οποιαδήποτε συνεπακόλουθη πυκνή φύτευση επιδεινώνει το πρόβλημα του περιορισμού του φωτός. Ένας κήπος στη σκιά σε μία χώρα όπου η εκτεταμένη ηλιοφάνεια είναι χαρακτηριστικό στοιχείο του περιβάλλοντός της, είναι καταδικασμένος να αντιμετωπίσει κάποια στιγμή της ζωής του διάφορα προβλήματα όσον αφορά στην αισθητική του, αλλά και την υγιεινή των φυτικών οργανισμών.
Η ύπαρξη του φωτός επηρεάζει την εκδήλωση των λειτουργιών των φυτών διότι καθορίζει τη φωτοσυνθετική τους ικανότητα, την ανταλλαγή ενεργείας και υλών με το περιβάλλον και τη γενική ανάπτυξή τους. Επιπροσθέτως, η παρουσία του φωτός μπορεί να επηρεάσει την ανθοφορία και καρποφορία αναλόγως της εκθέσεώς τους σε συγκεκριμένα χαρακτηριστικά ακτινοβολίας κατά καθορισμένες χρονικές περιόδους. Βεβαίως, η Φύση μετά από αμέτρητα χρόνια έχει δημιουργήσει φυτικούς οργανισμούς οι οποίοι εμφανίζουν διαφορετική προσαρμοστικότητα στο φως, κυρίως σε περιοχές οι οποίες καλύπτονται από υψηλά δέντρα και πυκνά δάση. Υπάρχουν φυτά τα οποία αρέσκονται σε πολύ χαμηλή έκθεση στο φως, δηλαδή τα φωτόφοβα ή σκιόφιλα, όπως είναι για παράδειγμα η εξωτική Zamioculcas zamiifolia. Άλλα φυτά απαιτούν συνθήκες έντονου φωτισμού και λέγονται φωτόφιλα ή σκιόφοβα, όπως είναι η Agave americana. Ομοίως, υπάρχουν και κάποια φυτά που διακρίνονται από μία μέση συμπεριφορά όσον αφορά στην έκθεσή τους στο φως, όπως είναι η Camellia sasanqua. Στην Ελλάδα, λόγω της ηλιοφάνειας που τη διακρίνει, τα ιθαγενή ενδημικά φυτά έχουν συνηθίσει σε ένα καθεστώς έντονης ηλιακής ακτινοβολίας και φωτός προσαρμόζοντας το βιολογικό τους κύκλο αναλόγως. Για αυτό, η ΑΝΘΑΝΑΣΣΑ συστήνει όταν διακοσμούμε τον κήπο μας με φυτά στο έδαφος ή αγοράζουμε γλάστρες για να ομορφύνουν το εσωτερικό του σπιτιού μας πρέπει πάντοτε να έχουμε κατά νου τις εδαφοκλιματικές συνθήκες του χώρου μας και όχι μόνο αυτές του τόπου καταγωγής τους, γιατί ορισμένα εξ αυτών δεν θα μπορέσουν να προσαρμοστούν στην τελική τους θέση.
Η σκιά στον κήπο μπορεί να διακριθεί σε διάφορες μορφές. Η πιο δύσκολη περίπτωση είναι η "βαθιά σκίαση", που προκαλείται όταν το ηλιακό φως εμποδίζεται σχεδόν ολοκληρωτικώς να φθάσει στο έδαφος εξ αιτίας εμποδίων, όπως είναι για παράδειγμα οι όγκοι κτηρίων ή οι συστάδες δέντρων και θάμνων με πολύ πυκνή κόμη. Ακολουθεί η "μέτρια σκίαση" στην οποία το φως προέρχεται για παράδειγμα εξ αντανακλάσεως από τοίχους κτηρίων ή από τα κενά στην κόμη των δέντρων. Επόμενη κατηγορία είναι η "μερική σκίαση" κατά την οποία ο κήπος δέχεται απρόσκοπτα το φως για τουλάχιστον δύο ώρες την ημέρα και τον υπόλοιπο χρόνο το φως μπορεί να φθάνει στο έδαφος με περιορισμούς. Αυτού του είδους η σκιά επιτρέπει την ανάπτυξη γκαζόν σκιάς, αλλά με δυσκολία. Τέλος, η "ελαφρά σκιά" είναι η περίπτωση κατά την οποία το έδαφος είναι προσβάσιμο από το ηλιακό φως κατά το μεγαλύτερο τμήμα της ημέρας, αλλά δέχεται συχνά κάποιους περιορισμούς, όπως είναι για παράδειγμα αυτοί που προκαλούνται από την κόμη αραιών συστάδων δέντρων και θάμνων. Η ελαφρά σκιά για τις κλιματικές συνθήκες της νοτίου Ελλάδος μπορεί να αποβεί ευεργετική κατά τους ξηροθερμικούς μήνες του έτους διότι φιλτράρει την έντονη ηλιακή ακτινοβολία προστατεύοντας κάποια ευαίσθητα φυτά από την υπερβολική έκθεση σε αυτήν η οποία προξενεί σοβαρές ανωμαλίες στη λειτουργία των οργανισμών των φυτών εν γένει, όπως είναι η φωτόλυση.
Τα φυτά τα οποία αναπτύσσονται υπό καθεστώτος φυσικού φωτισμού ο οποίος δεν είναι κατά το προσδοκώμενο επαρκής για την υγιεινή τους, τότε παρουσιάζουν κάποια προβλήματα. Συγκεκριμένα, θα εμφανίζουν διαταραχές στο σχηματισμό της χλωροφύλλης επηρεάζοντας δυσμενώς τη φυσιολογική πράσινη εμφάνισή τους. Συνήθως, θα περιορίζουν το μέγεθος και πλήθος των φύλλων τους ώστε η φυλλική επιφάνεια να γίνεται πιο αραιή. Επιπλέον, η ωρίμανση και ξυλοποίηση βλαστών θα είναι πιο αργή, ενώ θα έχουν την τάση να δημιουργούν βλαστούς και στελέχη τα οποία θα είναι λεπτότερα και μακρύτερα από το κανονικό, δηλαδή θα ξελαιμιάζονται. Επιπροσθέτως, θα είναι πιο ευαίσθητα στο ψύχος ή τον καύσωνα και θα υστερούν πολύ σε ανθοφορία και καρποφορία με πιθανή εξαίρεση συνήθως τα βολβώδη φυτά διότι διαθέτουν τα ενεργειακά αποθέματα του βολβού. Επειδή η ηλιακή ακτινοβολία σε συγκεκριμένη ένταση συνιστά φυτοπροστατευτικό όπλο συνεπάγεται ότι η σκίαση θα ευνοήσει τις προσβολές από φυτοπαθογόνους οργανισμούς, όπως είναι το κλαδοσπόριο ή τα κοκκοειδή. Τέλος, η ενδεχόμενη υπερβολική και στάσιμη υγρασία εδάφους των σκιερών χώρων είναι άλλη μια συνιστώσα η οποία ενδέχεται να βλάψει τα φυτά που διακοσμούν τον κήπο.
Σε σκιερούς κήπους οι φυτεύσεις πρέπει να είναι όσο το δυνατόν πιο αραιές και το πότισμα να διεξάγεται κατά τρόπο ο οποίος δεν συσσωρεύει νερό και υγρασία στο έδαφος. Προτείνεται να λαμβάνεται μέριμνα για πρόσθετη υποστήριξη με κατάλληλη λίπανση των φυτών τα οποία δυσκολεύονται να φωτοσυνθέτουν περιορίζοντας τις συχνές αζωτούχες επεμβάσεις και ενισχύοντας άλλες όπως αυτές με κάλιο και μαγνήσιο ή θειικό σίδηρο αναλόγως των αναγκών του κήπου. Το κλάδεμα χρειάζεται να γίνεται με ιδιαίτερη προσοχή διότι θα υπάρχουν στελέχη φυτών με λιγότερη φυλλική επιφάνεια από το αναμενόμενο και τα φυτά θα αναπτύσσονται ασύμμετρα δίδοντας προτεραιότητα στην καθ’ ύψος επέκτασή τους.
2009 έως σήμερα ©ΑΝΘΑΝΑΣΣΑ, Πρωτότυπες Κηποτεχνικές Διαμορφώσεις Ιδιωτικών Και Ιδιόχρηστων Κήπων