Διά αμπέλι και την καλλιέργεια ή ανανέωση φυτού ακόμα και διά καρποφορία κατά τον Θεόφραστο, αυτό το κείμενο από τα άρθρα κηποτεχνίας και τα άρθρα κήπου διά την κατασκευή και συντήρηση κήπων, την αρχιτεκτονική κήπων, τη διαμόρφωση κήπου ή το αυτόματο πότισμα κήπου, προσδιορίζει σχετικές κηπουρικές εργασίες ή συμβουλές κηπουρικής. Όπως ισχύει διά τα υπόλοιπα κείμενα ή τα ΑΡΘΡΑ ΑΝΘΑΝΑΣΣΑ, έτσι και το παρόν άρθρο τελεί αυστηρώς υπό το καθεστώς νομικής προστασίας βάσει συμβολαιογραφικής πράξεως και σύννομων τεχνολογικών μέτρων προστασίας και διατάξεων ευρωπαϊκών Οδηγιών, νομικής βάσεως και του Νόμου περί πνευματικής ιδιοκτησίας, συγγενικών δικαιωμάτων και πολιτιστικών θεμάτων μετά των σχετικών νεωτέρων τροποποιήσεων αυτού (Ν. 2121/93, άρ. 66Α), καθώς προσδιορίζεται εις τους όρους χρήσεως του ΙΣΤΟΤΟΠΟΥ της ΑΝΘΑΝΑΣΣΑ.
Αδιαμφισβητήτως, το αμπέλι ή η άμπελος αποτελεί ένα από τα πιο ενδιαφέροντα και χαρακτηριστικά καρποφόρα φυτά των περιοχών της Μεσογείου και όχι μόνο. Έχει ευλογηθεί να προσφέρει στον άνθρωπο πάρα πολλές δυνατότητες για αξιοποίηση, τόσο όσον αφορά στη δημιουργία φαγητών ή ποτών, όσο και σαν βότανο. Η ιστορία και η σχέση του με τον άνθρωπο χάνεται στην άβυσσο του χρόνου, γεγονός το οποίο αποδεικνύεται εκ των πολλών μύθων και ιστοριών που συνδέονται μαζί του. Η άμπελος έχει σχετιστεί ιδιαιτέρως με τους Έλληνες, τόσο από συναισθηματικής, όσο και οικονομικής πλευράς. Από την αρχαιότητα έως τη σύγχρονη εποχή η δημοφιλία του διατηρείται αναλλοίωτη, όπως αναλλοίωτο παραμένει το πάθος πολλών ανθρώπων για την καλλιέργειά του. Ως γνωστόν είναι ένα μακρόβιο καρποφόρο φυτό, αλλά όπως συμβαίνει με όλους τους φυτικούς οργανισμούς αναλόγως της ηλικίας του έχει πεπερασμένες παραγωγικές ικανότητες.
Διακαής πόθος όσων ασχολούνται με το αμπέλι ήταν και παραμένει η συνεχής βελτίωση των ποιοτικών και ποσοτικών χαρακτηριστικών της παραγωγής σταφυλιών, αλλά και η δυνατότητα να παρατείνεται η ζωή και η ικανότητα για την καρποφορία του με ειδικές τεχνικές οι οποίες αφορούν στην ανανέωση φυτού. Έχουν ασχοληθεί μαζί του αμέτρητοι άνθρωποι και απροσδιόριστος είναι ο όγκος των κειμένων που αναφέρονται σε αυτό και τα προϊόντα του. Εξ άλλου, δεν είναι τυχαίο το ότι ένας από τους σημαντικότερους φιλοσόφους, που αναφέρθηκε στην άμπελο, ήταν ο Θεόφραστος από την Ερεσό της Λέσβου ο οποίος έχει αφήσει μία εκπληκτική κληρονομιά γύρω από τη μελέτη των φυτών κατά τον τέταρτο με τρίτο αιώνα προ Χριστού.
Ο Θεόφραστος, του οποίου το όνομα έχει καταλάβει εξέχουσα θέση στο παγκόσμιο πάνθεον των πρωτεργατών για την κατανόηση της ζωής των φυτικών οργανισμών, έχει καταγράψει διάφορες παραμέτρους σχετικώς με την καλλιέργεια αμπελιού. Με βάση τις πεποιθήσεις των αρχαίων Ελλήνων καλλιεργητών ο φιλόσοφος καταγράφει έναν τρόπο για την ανανέωση μίας γέρικης αμπέλου, που μπορεί να επιτευχθεί με συγκεκριμένη τεχνική. Η ΑΝΘΑΝΑΣΣΑ θα ήθελε να επισημάνει προς τις φίλες και τους φίλους της το ότι δεν έχει κατορθώσει ακόμα να ελέγξει ή να επιβεβαιώσει στην πράξη τις απόψεις που καταγράφει ο Θεόφραστος, οπότε δεν μπορεί να λάβει σαφή θέση όσον αφορά στην αποτελεσματικότητα της τεχνικής. Όμως, όποιο άτομο ενδιαφέρεται για να αντλήσει περαιτέρω γνώσεις περί του θέματος μπορεί να το πράξει εύκολα με τη μελέτη των αρχαίων ελληνικών συγγραμμάτων τα οποία διατίθενται στην αγορά.
Έτσι, λοιπόν, με βάση τα κείμενα του μεγάλου μας φιλοσόφου το μυστικό στην ανανέωση ενός παρηκμασμένου ή καταστραμμένου αμπελιού έγκειται όχι μόνο στο υπέργειο κλάδεμα, αλλά κυρίως στο υπόγειο κλάδεμα του ριζικού συστήματος. Μας ενημερώνει ότι όταν εντοπίσουμε ένα ηλικιωμένο κ ταλαιπωρημένο αμπέλι το οποίο δείχνει έντονα τα σημάδια της παρακμής του, αλλά δεν επιθυμούμε να το καταστρέψουμε μα αντιθέτως να το αναζωογονήσουμε, πρέπει αρχικώς το τρέχον έτος να αφήσουμε τα βλαστάρια του να αναπτυχθούν ελεύθερα χωρίς να τα κλαδέψουμε. Επίσης, μπορούμε να συλλέξουμε κανονικώς τα σταφύλια τα οποία θα παραχθούν από το φυτό χωρίς κανένα πρόβλημα.
Αμέσως μετά το πέρας του τρύγου θα πραγματοποιήσουμε το δεύτερο βήμα της τεχνικής. Συγκεκριμένα, θα επιλέξουμε μία πλευρά στην περιοχή από όπου εκφύεται η άμπελος από το έδαφος και θα σκάβουμε έναν λάκκο με αντικειμενικό σκοπό να κλαδέψουμε όλες τις ρίζες από αυτήν την πλευρά μόνο. Όταν το πράξουμε αυτό θα γεμίσουμε το όρυγμα με φρύγανα τα οποία καλύπτουμε με το χώμα.
Ο Θεόφραστος γράφει ότι το έτος το οποίο έπεται της κοπής, το ήδη προβληματικό αμπέλι θα είναι σε μία μάλλον άσχημη αισθητική ή παραγωγική κατάσταση. Όμως, όσο περνάει ο καιρός εάν ανταπεξέλθει κατά τα επόμενα έτη στις καταπονήσεις τι οποίες θα υποστεί, τότε συναρτήσει της παραδοσιακής περιποιήσεώς του θα παρουσιάζει προϊούσα βελτίωση κατά την καρποφορία στην ποιότητα των καρπών. Μάλιστα οι αρχαίοι Έλληνες πίστευαν ότι η αναζωογόνηση θα είναι τέτοιας εκτάσεως, ώστε έκαστος βότρυς με τα πολυπόθητα σταφύλια θα μοιάζει με εκείνους της παλαιάς ακμής του φυτού.
Βέβαια, κάποια στιγμή μετά από αρκετά έτη το αμπέλι θα ξαναεμφανίσει φυσιολογικά σημάδια παρακμής. Τότε το μόνο που θα χρειαστεί να γίνει είναι το να επαναλάβουμε την ίδια διαδικασία κλαδέματος των ριζών, αλλά στην άλλη πλευρά από αυτήν που σκάψαμε κατά την προηγούμενη φορά.
Τέλος, ο Θεόφραστος επισημαίνει ότι οι κάτοχοι αμπελιών στην αρχαία Ελλάδα οι οποίοι εφάρμοζαν αυτήν τη μέθοδο όχι μόνο επιτύγχαναν ανανέωση στην ποιότητα της παραγωγής των σταφυλιών, αλλά ταυτοχρόνως εξασφάλιζαν υπερβολική μακροβιότητα για την άμπελο.
2009 έως σήμερα ©ΑΝΘΑΝΑΣΣΑ, Πρωτότυπες Κηποτεχνικές Διαμορφώσεις Ιδιωτικών Και Ιδιόχρηστων Κήπων