Διά νάνα φυτά ή νανώδη φυτά και κυρίως, τα νάνα δέντρα ή τα νάνα καρποφόρα δέντρα, αυτό το κείμενο από τα άρθρα κηποτεχνίας και τα άρθρα κήπου διά την κατασκευή και συντήρηση κήπων, την αρχιτεκτονική κήπων, τη διαμόρφωση κήπου ή το αυτόματο πότισμα κήπου, προσδιορίζει σχετικές κηπουρικές εργασίες ή συμβουλές κηπουρικής. Όπως ισχύει διά τα υπόλοιπα κείμενα ή τα ΑΡΘΡΑ ΑΝΘΑΝΑΣΣΑ, έτσι και το παρόν άρθρο τελεί αυστηρώς υπό το καθεστώς νομικής προστασίας βάσει συμβολαιογραφικής πράξεως και σύννομων τεχνολογικών μέτρων προστασίας και διατάξεων ευρωπαϊκών Οδηγιών, νομικής βάσεως και του Νόμου περί πνευματικής ιδιοκτησίας, συγγενικών δικαιωμάτων και πολιτιστικών θεμάτων μετά των σχετικών νεωτέρων τροποποιήσεων αυτού (Ν. 2121/93, άρ. 66Α), καθώς προσδιορίζεται εις τους όρους χρήσεως του ΙΣΤΟΤΟΠΟΥ της ΑΝΘΑΝΑΣΣΑ.
Η κηποτεχνία με τη διαμόρφωση και αρχιτεκτονική κήπων κατά το στάδιο της κηποποιίας χρησιμοποιεί ένα πλήθος φυτών
προκειμένου να προσφέρει στους ανθρώπους όμορφους χώρους πρασίνου. Ανάμεσα σε αυτά πολλοί δημιουργοί εργολάβοι επιλέγουν να χρησιμοποιούν και καρποφόρα δέντρα. Υπάρχουν, όμως, κάποιες φορές κατά τις οποίες η εγκατάσταση των συμβατικών καρποφόρων φυτών δεν είναι ευχερής συνήθως εξ αιτίας ελλείψεως διαθεσίμου χώρου ή υπάρχει εξ αρχής μέριμνα ώστε ο κήπος να παρουσιάζει κάποια ιδιόμορφα χαρακτηριστικά γνωρίσματα με τον εμπλουτισμό του με ξεχωριστά φυτά. Αυτές οι καταστάσεις αντιμετωπίζονται με τη φύτευση μίας ειδικής κατηγορίας φυτών τα οποία είναι τα γνωστά μας νάνα φυτά ή νανώδη φυτά. Επειδή, ως γνωστόν, όλα τα φυτά αναπτύσσονται τόσο όσον αφορά στο υπέργειο τμήμα τους, όσο και στο υπόγειο τμήμα τους, υπάρχουν περιπτώσεις όπου επιθυμούμε αυτή η ανάπτυξη να είναι περιορισμένη, ειδικώς όταν η γη που διαθέτουμε δεν επαρκεί σε έκταση ή έχει ήδη καταληφθεί από άλλα καλλωπιστικά φυτά. Αντιθέτως, τα νάνα φυτά και τα νάνα δέντρα έχουν την ιδιαιτερότητα να διακρίνονται εκ της περιορισμένης επεκτασιμότητός τους. Αυτό το χάρισμα παρέχει το πλεονέκτημα της καλλιέργειάς τους σε έναν χώρο όπου δεν θα επιλέγαμε να φυτεύσουμε κάποιο άλλο συμβατικό καρποφόρο δέντρο μεγάλου μεγέθους.
Πολλά νάνα φυτά και ιδιαιτέρως τα νάνα καρποφόρα δέντρα μπορούν να δημιουργηθούν με την ανθρώπινη παρέμβαση
χάρις εις την εφαρμογή ειδικών καλλιεργητικών φυτοκομικών μεθόδων. Όμως, δεν αποκλείεται ο νανισμός να είναι επίπτωση κάποιου φυτοπαθολογικού προβλήματος, όπως μία ίωση ή σπανιότερα, δύναται να είναι φυσικό επακόλουθο αποτέλεσμα της ατομικής γενετικής μεταβολής η οποία καθορίζει την ανάπτυξη κάθε φυτικού οργανισμού ξεχωριστά. Στην προκειμένη περίπτωση που μελετάμε, θα αναφερθούμε σε αυτά που δημιουργούνται τεχνητώς από τον άνθρωπο και θεωρούνται κανονικά φυτά χωρίς φυτοπαθολογικές φθορές ή γενετικές ανωμαλίες. Συγκεκριμένα, για να επιτευχθεί η παραγωγή κάποιου κατάλληλου και μακρόβιου νάνου καρποφόρου δέντρου επιλέγονται φυτικά τμήματα από πολύ συγκεκριμένες ποικιλίες φυσιολογικών συμβατικών καρποφόρων φυτών και στη συνέχεια εμβολιάζονται επάνω στα κατάλληλα υποκείμενα. Επομένως, είναι ευνόητο το ότι δεν μπορούμε να δημιουργήσουμε τέτοιου τύπου φυτά πραγματοποιώντας αλόγιστους εμβολιασμούς, χωρίς να έχουμε γνώση της βιολογίας τους. Βεβαίως, δεν αποκλείεται ο νανισμός να μπορεί να επιτευχθεί με τη χρήση ειδικών σκευασμάτων, όπως οι ορμόνες, σε κανονικά δέντρα μικρότερης ηλικίας, αλλά είναι δύσκολο να εξασφαλισθεί επ' αόριστον η διατήρηση του συγκεκριμένου εμφανισιακού χαρακτηριστικού χωρίς την δική μας επέμβαση με κλαδέματα, αφού απαιτείται διαρκής παρέμβαση στην ανάπτυξη του φυτού ακόμα και στον κήπο μας.
Τα νάνα καρποφόρα φυτά ή αλλιώς "νανάκια" μπορούν να χρησιμοποιηθούν ευρέως στην κηποτεχνία βρίσκοντας αρκετές εφαρμογές. Το μέγεθός τους είναι πολύ μικρότερο καθ’ ύψος και κατά πλάτος από τα κανονικά δέντρα και η ανάπτυξή τους είναι συνήθως σχετικώς λίγο πιο αργή. Η περιποίησή τους όσον αφορά στο κλάδεμα δεν είναι καθόλου επίπονη. Εστιάζεται κυρίως στον καθαρισμό των ξηρών ή άχρηστων βλαστών και σε ελαφρές επεμβάσεις στους κλάδους με σκοπό να διατηρείται ένα όμορφο σχήμα της κόμης η οποία προτείνουμε καλύτερα να διαμορφώνεται υπό την μορφή ανεστραμμένου κώνου ή κύλικος, διότι έτσι εξασφαλίζουμε μία όμορφη κηποτεχνική εικόνα σε συνδυασμό με ικανοποιητική παραγωγή καρπών και εξασφάλιση συνθηκών υγιεινής. Εάν αφεθούν ανεξέλεγκτα τα νανάκια υπάρχει σοβαρό ενδεχόμενο κάποια στιγμή να παύσουν να είναι νάνα. Η λίπανση, η άρδευση, η εγκατάσταση, τα φυτοπαθολογικά τους προβλήματα και η εν γένει περιποίησή τους δεν διαφέρουν από την συνηθισμένη συντήρηση των μεγάλων δένδρων τηρουμένων των αναλογιών. Η μόνη ουσιαστική διαφοροποίηση εκτός του μεγέθους εστιάζεται κυρίως στην παραγωγή των καρπών η οποία, όπως είναι ευνόητο, δεν μπορεί να φθάσει σε όγκο την αντίστοιχη των συνηθισμένων καρποφόρων.
Τα νανάκια μπορούν να αξιοποιηθούν σε περιορισμένους από άποψη χώρου κήπους ή και σε μεγαλύτερους χώρους πρασίνου σαν φυτά όπου μπορούν να προξενούν την εστίαση του βλέμματος των επισκεπτών ιδίως όταν ανθοφορούν ή καρποφορούν. Επίσης, είναι κατάλληλα και για ευρύχωρες γλάστρες όπου μπορούν να διατηρηθούν για πολλά έτη. Επιτυχημένα νάνα δένδρα μπορούν να γίνουν αρκετά είδη φυτών όπως για παράδειγμα η αχλαδιά, η βερικοκιά, η βυσσινιά, η κερασιά, η μηλιά, η νεκταρινιά ή η ροδακινιά, αλλά επίσης μπορεί να βρεθούν στην Ελληνική αγορά νανάκια συκιές ή κάποια εσπεριδοειδή. Μάλιστα κάποιες ποικιλίες θεωρούνται ως σπάνιες ή συλλεκτικές.
Κατά την εκτίμηση της ΑΝΘΑΝΑΣΣΑ η αγορά κυρίως των νάνων δένδρων για κηποτεχνική χρήση στην Ελλάδα δεν είναι αρκετά αναπτυγμένη, ίσως τείνει να χαρακτηρισθεί ως πρακτικώς ανύπαρκτη. Τα φυτά προέρχονται κατά κανόνα από παραγωγικές μονάδες της αλλοδαπής. Το κόστος τους είναι μάλλον αυξημένο, γεγονός το οποίο συνδυάζεται με την άγνοια του καταναλωτικού κοινού γύρω από τα νάνα δέντρα και δημιουργείται μία κάπως εχθρική νοοτροπία εις βάρος τους. Εμείς στην ΑΝΘΑΝΑΣΣΑ κατά την εκτέλεση των εργασιών της σχετικώς με την αρχιτεκτονική, κατασκευή και συντήρηση κήπων, έχουμε διαπιστώσει στην πράξη ότι τα νανάκια τελικώς γίνονται ιδιαιτέρως αγαπητά γιατί μοιάζουν σαν χαριτωμένες μινιατούρες και καλλωπίζουν μοναδικώς τον κήπο. Επίσης, μας έχει κάμνει ιδιαιτέρα εντύπωση το γεγονός ότι τα νάνα καρποφόρα δέντρα μετατρέπονται σταδιακώς σε αντικείμενο λατρείας για τα μικρά παιδιά επειδή λόγω μεγέθους μπορούν να τα παρατηρούν εύκολα ή να κόβουν τους καρπούς με άνεση. Για αυτό συνιστούμε ανεπιφυλάκτως προς τις φίλες και τους φίλους της ΑΝΘΑΝΑΣΣΑ, εφ' όσον το επιθυμούν, να φυτεύουν τέτοια νάνα φυτά γιατί είναι πρωτότυπα και πάντοτε προξενούν το ενδιαφέρον των επισκεπτών κήπου.
2009 έως σήμερα ©ΑΝΘΑΝΑΣΣΑ, Πρωτότυπες Κηποτεχνικές Διαμορφώσεις Ιδιωτικών Και Ιδιόχρηστων Κήπων