Διά προβλήματα φυτών κατά την καρποφορία ή ανθοφορία με τις οποίες επηρεάζονται οι καρποί φυτών ή φρούτα και τα άνθη, αυτό το κείμενο από τα άρθρα κηποτεχνίας και τα άρθρα κήπου διά την κατασκευή και συντήρηση κήπων, την αρχιτεκτονική κήπων, τη διαμόρφωση κήπου ή το αυτόματο πότισμα κήπου, προσδιορίζει σχετικές κηπουρικές εργασίες ή συμβουλές κηπουρικής. Όπως ισχύει διά τα υπόλοιπα κείμενα ή τα ΑΡΘΡΑ ΑΝΘΑΝΑΣΣΑ, έτσι και το παρόν άρθρο τελεί αυστηρώς υπό το καθεστώς νομικής προστασίας βάσει συμβολαιογραφικής πράξεως και σύννομων τεχνολογικών μέτρων προστασίας και διατάξεων ευρωπαϊκών Οδηγιών, νομικής βάσεως και του Νόμου περί πνευματικής ιδιοκτησίας, συγγενικών δικαιωμάτων και πολιτιστικών θεμάτων μετά των σχετικών νεωτέρων τροποποιήσεων αυτού (Ν. 2121/93, άρ. 66Α), καθώς προσδιορίζεται εις τους όρους χρήσεως του ΙΣΤΟΤΟΠΟΥ της ΑΝΘΑΝΑΣΣΑ.
Όταν η ΑΝΘΑΝΑΣΣΑ δημιουργεί έναν ιδιωτικό και ιδιόχρηστο κήπο επιδιώκει πάντοτε να συμπεριλάβει στη διαδικασία της
κηποποιίας καρποφόρα φυτά, συνήθως οπωροφόρα δένδρα. Ακόμα και όταν ο κήπος είναι σχηματοποιημένος η παρουσία τέτοιων δένδρων είναι εντυπωσιακή διότι όχι μόνο στολίζουν το χώρο πρασίνου, αλλά συμβάλλουν στη βελτίωση της αισθητικής απολαύσεως με τα άνθη και τις θεσπέσιες οσμές τις οποίες ενδεχομένως αποπνέουν. Αυτό το μοναδικό μεγαλείο της ανθοφορίας, οι διαπεραστικές οσμές από τα άνθη και οι πολυπόθητοι καρποί φυτών συνιστούν μία πανδαισία που μόνο η Φύσις μπορεί να προσφέρει. Στην ΑΝΘΑΝΑΣΣΑ είμαστε βέβαιοι ότι όλες οι φίλες και οι διάφοροι φίλοι της, που διαθέτουν καρποφόρα φυτά και πραγματικώς ενδιαφέρονται για αυτά, θα έχουν νοιώσει την αδημονία την οποία δημιουργεί η αναμονή ή η προσδοκία για τη συλλογή και τελικώς, τη βρώση όλων αυτών των καρπών και φρούτων. Αυτό είναι ένα συνηθισμένο και έντονο συναίσθημα, αλλά αρκετές φορές μπορεί να μετατραπεί σε απογοήτευση όταν αντικρίζονται αχρηστεμένοι ή ολιγάριθμοι καρποί επάνω στα φυτά ή στο έδαφος. Ποτέ δεν πρέπει να λησμονούμε ότι η καρποφορία φυτών κήπου μπορεί να ενθουσιάζει τους ανθρώπους, αλλά στην πράξη αποτελεί μία φυσική λειτουργία φυτών προκειμένου να διαιωνίσουν ή να εξελίξουν το είδος τους. Επομένως, κάθε καρποφορία υπόκειται σε Νόμους της Φύσεως και στις επιπτώσεις από διάφορες καταπονήσεις φυτών οι οποίες μπορούν ακόμα και να την αναστείλουν δημιουργώντας το φαινόμενο της ακαρπίας.
Όλοι τα άτομα τα οποία ασχολούνται με τη συντήρηση και διαχείριση κήπων είτε επαγγελματικώς, είτε σε ερασιτεχνικό
επίπεδο, αρκετά συχνά ενδεχομένως να έρχονται αντιμέτωπα με περιπτώσεις προβληματικής ανθοφορίας ή καρποφορίας διαφόρων φυτών και ιδιαιτέρως των καρποφόρων δένδρων, όπως είναι τα εσπεριδοειδή. Οι αιτίες που δημιουργούν τέτοια φαινόμενα είναι πάρα πολλές και συνηθισμένες στη γεωργία. Άλλες φορές αποτελούν επίπτωση ή σύμπτωμα περισσότερο ή ολιγότερο σοβαρών φυτοπαθολογικών προβλημάτων, ενώ κάποιες άλλες μπορεί να είναι αποτέλεσμα φυσιολογικής συμπεριφοράς του φυτού. Το βέβαιον είναι ότι όταν εκδηλώνονται τέτοια φαινόμενα τόσο στους κήπους, όσο και κυρίως στις παραγωγικές καλλιέργειες, τότε προξενούνται έντονες δυσφορίες και ανησυχίες των ανθρώπων. Στην ΑΝΘΑΝΑΣΣΑ εκτιμούμε ότι θα ήταν χρήσιμο να αναφέρουμε περιεκτικώς μερικές από τις βασικές αιτίες οι οποίες είναι υπεύθυνες για προβλήματα καρποφορίας ή για ανωμαλίες ανθοφορίας.
Ένας αρκετά συνηθισμένος παράγων ο οποίος επηρεάζει δυσμενώς το πλήθος των καρπών οι οποίοι παράγονται σε ένα
καρποφόρο δέντρο το οποίο στολίζει έναν ιδιωτικό και ιδιόχρηστο κήπο, ιδίως όταν αυτό είναι κάποιο εσπεριδοειδές, αποτελεί η παρενιαυτοφορία. Κατά την εκδήλωση αυτού του φαινομένου το φυτό δεν παράγει τελικώς ένα μεγάλο ή το συνηθισμένο αριθμό καρπών, αλλά αντιθέτως παράγει ελάχιστους, ακόμα και εάν είχε προηγηθεί εκτεταμένη ανθοφορία. Η παρενιαυτοφορία φυτών μπορεί να είναι κατά κάποιον τρόπο ακόμα και μία φυσιολογική αντίδραση του καρποφόρου εάν κατά κανόνα το προηγούμενο έτος είχε πραγματοποιήσει υπερβολική καρπόδεση και καρποφορία. Ειδικώς, όμως, για αυτό το φαινόμενο η ΑΝΘΑΝΑΣΣΑ έχει αναφερθεί σε ξεχωριστό δημοσιευμένο άρθρο της στον ιστότοπό της, οπότε κάποια φίλη ή φίλος της μπορούν να το εντοπίσουν στα άρθρα για τον κήπο και να αναζητήσουν σε αυτό περαιτέρω χρήσιμες πληροφορίες.
Από την άλλη μεριά, η ΑΝΘΑΝΑΣΣΑ με βάση τις εμπειρίες της κατά την εκτέλεση των εργασιών της σε κήπους έχει
διαπιστώσει ότι μία πάρα πολύ συχνή αιτία η οποία οδηγεί στην ανάπτυξη προβλημάτων σχετικώς με τους καρπούς ή τα άνθη αποτελεί η προβληματική παρουσία νερού και υγρασίας στο εδαφικό υπόστρωμα. Το παρατεταμένο πλεόνασμα ή αντιθέτως, η έλλειψη υδάτινων πόρων εξαναγκάζουν τα φυτά να τροποποιούν το μεταβολισμό τους προκειμένου να αυτοπροστατευθούν ή μπορεί ακόμα να υποστούν μόνιμες βλάβες, όπως ξηράνσεις. Η αδυναμία αξιοποιήσεως των αναγκαίων ποσοτήτων ύδατος και η απουσία του σε ένα ξερικό έδαφος δεν επιτρέπουν στα φυτά να υποστηρίξουν βασικές τους λειτουργίες ή να τραφούν με τις ρίζες, οπότε κατά συνέπεια δεν θα μπορούν να δημιουργήσουν τους αναγκαίους καρπούς ελλείψει πόρων. Επομένως, η άρδευση με το αυτόματο πότισμα πρέπει να γίνεται με ορθολογικό πρόγραμμα και στα προβληματικά εδάφη πρέπει να λαμβάνεται μέριμνα για αποστράγγιση κατά την κατασκευή ή συντήρηση κήπων. Συνήθως, τα εδάφη των ελληνικών κήπων είναι βαριά εδάφη με κακή αποστράγγιση, επομένως χρειάζεται να λαμβάνεται μέριμνα προκειμένου η τροφοδοσία με νερό να συμβαδίζει με τις ανάγκες των φυτών συναρτήσει των εδαφοκλιματικών συνθηκών. Εξ άλλου, οι αρδευτικές ανισορροπίες όχι μόνο επηρεάζουν το πλήθος των καρπών, αλλά μπορούν να επιδράσουν αρνητικώς και στην ποιότητά τους, αφού μπορούν να έχουν επιπτώσεις στη σφριγηλότητα που εμφανίζουν τα φρούτα ή να προξενούν σκασίματα στην εξωτερική επιφάνειά τους τα οποία είναι ικανά να δώσουν άμεση πρόσβαση σε παράσιτα ή να τα αχρηστεύσουν.
Μία άλλη εξήγηση για την προβληματική καρποφορία ή ανθοφορία φυτών εστιάζεται στο βαθμό αναπτύξεως του φυτού. Συχνά, αρκετά άτομα τα οποία συνήθως απέκτησαν έναν διαμορφωμένο χώρο πρασίνου ο οποίος συμπεριλαμβάνει καρποφόρα φυτά διακατέχονται από το πάθος της βιασύνης να απολαύσουν αμέσως καρπούς και άνθη από φυτά μικρής ηλικίας. Όμως, όπως ακριβώς συμβαίνει φυσιολογικώς και με τους ανθρώπους, έτσι και τα φυτά αναπαράγονται όταν η ηλικιακή τους κατάσταση το επιτρέπει. Αυτό σημαίνει ότι οι φυτικοί οργανισμοί είναι εις θέσιν να παράγουν διαρκώς άνθη και καρπούς εντός συγκεκριμένων ηλικιακών ορίων. Τα πολύ νεαρά ή ακόμα και τα ηλικιωμένα φυτά είναι προγραμματισμένα εκ φύσεως να μην εστιάζουν την προσοχή τους στην καρποφορία. Ούτε πρέπει να προσπαθούμε να επέμβουμε στα νεαρά καρποφόρα φυτά κήπου με χημικά σκευάσματα, όπως είναι οι ορμόνες ή να εφαρμόζουμε βάναυσες μεθόδους οι οποίες στοχεύουν στην πρόωρη καρπόδεση και καρποφορία, αφού ο ρόλος τους είναι κατά βάσιν η ψυχαγωγία και όχι η κερδοφορία από την παραγωγή τους.
Δυστυχώς, ακόμα και αδυναμίες στο σχεδιασμό του κήπου ή άγνοια των φυτών τα οποία τον συνθέτουν μπορούν να οδηγήσουν ακόμα και σε ακαρπία. Μία χαρακτηριστική περίπτωση είναι αυτή των δίοικων φυτών, δηλαδή αυτών που τα θηλυκά και αρσενικά άνθη εμφανίζονται σε ξεχωριστά άτομα, οπότε προκειμένου να σχηματίσουν καρπούς χρειάζεται να βρίσκονται κοντά σε άλλα φυτά του ίδιου είδους, αλλά αντίθετου φύλου προκειμένου να γονιμοποιηθούν, όπως συμβαίνει για παράδειγμα με τα ακτινίδια. Επιπροσθέτως, φαινόμενα σκιάσεων από υπερβολικά πυκνές φυτεύσεις, ανώμαλες εκθέσεις στην απ' ευθείας επίδραση της ηλιακής ακτινοβολίας ή έντονες καταπονήσεις από ισχυρούς ανέμους μπορούν να επηρεάσουν την ανθοφορία και καρποφορία διότι επηρεάζουν το μεταβολισμό και τη φωτοσύνθεση των καρποφόρων φυτών.
Σε γενικές γραμμές οι ανώμαλες κλιματολογικές συνθήκες και οι ατμοσφαιρικές ρυπάνσεις μπορούν να ευθύνονται για τον περιορισμό στην καρποφορία και ανθοφορία φυτών. Ως γνωστόν, όλα τα φυτά έχουν ανάγκη από κάποιες ιδιαίτερες ή ιδανικές κλιματολογικές παραμέτρους προκειμένου να αναπτυχθούν, να σχηματιστούν και να γονιμοποιηθούν τα άνθη που προορίζονται για να δώσουν καρπούς. Για παράδειγμα μπορεί να απαιτούν κάποιες μέρες με ψύχος ή συγκεκριμένο εύρος εντάσεως ηλιακής ακτινοβολίας ή κάποια όρια σχετικής υγρασίας ή κάποια μέγιστη τιμή ατμοσφαιρικής θερμοκρασίας για να γονιμοποιηθούν με γύρη ή να χρειάζονται συγκεκριμένες εντάσεις ανέμων. Κάθε διατάραξη αυτών των παραμέτρων ενδέχεται να αποσυντονίσει την καρποφορία των φυτών. Αυτή είναι μία πολύ σημαντική συνιστώσα για τη γεωργική παραγωγή, ειδικώς εάν είναι εκτεθειμένη σε ρύπους οι οποίοι παραμένουν στους καρπούς επί μακρόν.
Κατά κανόνα οι κλιματολογικές συνθήκες επιδρούν σε ένα καρποφόρο φυτό σε συνδυασμό με έναν άλλο παράγοντα ο
οποίος είναι η σύσταση του εδαφικού υποστρώματος σε θρεπτικές ουσίες, η δομή του και η χρήση ειδικών χημικών, όπως είναι τα λιπάσματα. Είναι κατανοητό το ότι το έδαφος δεν προσφέρεται μόνο για να εξασφαλίζει τη στήριξη σε ένα φυτό, αλλά επιπλέον του προσφέρει συνεχώς τον αναγκαίο χώρο από όπου το ριζικό σύστημα μπορεί να αντλεί τις θρεπτικές λιπαντικές ουσίες τις οποίες χρειάζεται. Επομένως, η γονιμότητα ενός επαρκώς βαθέως εδάφους είναι εχέγγυο εξασφαλίσεως της ευημερίας ενός οποιουδήποτε φυτού. Αντιθέτως, εδάφη τα οποία είναι άγονα, ρηχά, υδρόφοβα, συνεκτικά, υπερβολικώς καλλιεργημένα ή με επικίνδυνες τιμές αλατότητος δεν μπορούν να προσφέρουν χρήσιμα υλικά στα φυτά, όπως και τα ίδια τα φυτά δεν θα μπορούν να αξιοποιούν επαρκώς αναγκαία θρεπτικά υλικά τα οποία ενδεχομένως να υπάρχουν σε τέτοια προβληματικά εδάφη. Επειδή αρκετές φίλες και φίλοι της ΑΝΘΑΝΑΣΣΑ ενδιαφέρονται για την κομποστοποίηση και τη χρήση της κομπόστας στον κήπο, αξίζει να αναφέρουμε ότι μία τέτοια ενέργεια μπορεί να υποβοηθήσει τα καρποφόρα φυτά. Όμως, πρέπει να επισημανθεί με επίταση το ότι ειδικώς η υπερβολική παρουσία αφομοιώσιμων από τα φυτά αζωτούχων ενώσεων ή η ανεξέλεγκτη λίπανση με αζωτούχα λιπάσματα οδηγούν σε προτεραιότητα της αυξήσεως των βλαστών και της φυλλικής επιφανείας και όχι στην καρποφορία. Επομένως, η λίπανση κάθε κήπου πρέπει να είναι ορθολογικώς προσαρμοσμένη στις ανάγκες του. Η χρήση οικιακών αποβλήτων είτε για κομπόστα, είτε για άμεσο εμπλουτισμό του εδάφους πρέπει να γίνεται με προϋποθέσεις και γνώση του αντικειμένου και όχι ασυστόλως διότι μπορεί να διαταράξει την ισορροπία των οργανικών ή ανοργάνων στοιχείων του εδάφους. Δεν θα πρέπει να λησμονείται το ότι οι οργανικές ενώσεις οι οποίες υπάρχουν στα ακατέργαστα οργανικά υλικά μπορεί να απαιτήσουν εκτάκτως την προσθήκη επιπρόσθετων αζωτούχων λιπασμάτων αργής αποδεσμεύσεως ή με ειδικούς ενσωματωμένους παρεμποδιστές προκειμένου να αντικατασταθούν οι πρόσκαιρες απώλειες αζώτου που θα προκύψουν από τη δράση των μικροοργανισμών κατά τη διαδικασία της αποσυνθέσεως της οργανικής ύλης.
Δεν θα πρέπει να υποτιμηθεί η συνεισφορά του σωστού κλαδέματος στην εξασφάλιση πλούσιας ανθοφορίας και
καρποφορίας φυτών κήπου. Το ορθολογικό κλάδεμα δεν είναι μία τυχαία ή απλή κηπουρική εργασία διότι απαιτεί την εις βάθος γνώση των λειτουργιών των φυτών. Με την κατάλληλη απομάκρυνση των φυτικών τμημάτων μπορούμε να υποβοηθήσουμε το καρποφόρο δέντρο να προσανατολίσει με μεγαλύτερη δυναμική την ανάπτυξή του προς την κατεύθυνση εκείνη η οποία θα επιτρέπει την πιο αποτελεσματική για τον άνθρωπο διαφοροποίηση των ανθοφόρων ή καρποφόρων οφθαλμών του. αυτό, όμως, πρέπει να γίνεται πάντοτε με μέτρο σε έναν ιδιωτικό και ιδιόχρηστο κήπο διότι βασικός σκοπός της παρουσίας των φυτών είναι η προσφορά ψυχικής απολαύσεως στους χρήστες του. Δυστυχώς, η ΑΝΘΑΝΑΣΣΑ έχει παρατηρήσει ότι το κλάδεμα σε αρκετές περιπτώσεις κήπων διενεργείται βεβιασμένως, χωρίς προγραμματισμό ή ακόμα απλώς για να ικανοποιηθεί η άγνοια και η παρόρμηση κάποιων ιδιοκτητών χώρων πρασίνου. Η ΑΝΘΑΝΑΣΣΑ δεν ενεργεί ποτέ υπό αυτών των συνθηκών και διά αυτό έχει εξασφαλίσει μακροχρόνιες συνεργασίες με ποιοτικούς πελάτες, ούτε ποτέ παρεκκλίνει κατ' ελάχιστον εκ των γενικών Αρχών λειτουργίας οι οποίες διέπουν την επιχείρηση. Το ακατάλληλο κλάδεμα είναι αυτό το οποίο στην ουσία μεταβάλλει τα καρποφόρα φυτά σε θύματα βασανισμού εξ αιτίας απειρίας ή αδιαφορίας ή υποκριτικού ενδιαφέροντος έναντι οικονομικού κινήτρου και ενδέχεται να δημιουργήσει μακροχρόνια ποικιλόμορφα προβλήματα στην ανάπτυξη των φυτών εξασθενώντας την ανθοφορία και καρποφορία τους. Με αυτό διαταράσσεται η ισορροπία υπεργείου και υπογείου τμήματος, αλλά και η ροή χυμών ή θρεπτικών υλικών από και προς τα φύλλα. Επίσης, επηρεάζεται δυσμενώς η μελλοντική διαμόρφωση του σκελετού ή η ισορροπία και ευστάθεια του καρποφόρου φυτού. Ομοίως, αφαιρούνται ανεξελέγκτως οι παραγωγικοί οφθαλμοί και οι ακραίοι φυτικοί ιστοί, γεγονός το οποίο αλλοιώνει την ομαλή διαδικασία επιλογών του ίδιου του φυτού με βάση τις προτεραιότητες κορυφής και τις ορμονικές του επιταγές.
Τέλος, χωρίς να χρειάζεται να αναφερθούν πολλά, είναι κατανοητό ότι διάφορες φυτοπαθολογικές αιτίες, όπως για παράδειγμα είναι το προβληματικό ή περιορισμένο ριζικό σύστημα, οι τροφοπενίες, η υποβαθμισμένη ποιότητα της γύρης ή οι προσβολές των παθογόνων οργανισμών μπορούν να υποβαθμίσουν την καρποφορία ή ανθοφορία φυτών.
2009 έως σήμερα ©ΑΝΘΑΝΑΣΣΑ, Πρωτότυπες Κηποτεχνικές Διαμορφώσεις Ιδιωτικών Και Ιδιόχρηστων Κήπων