Διά φυτό τσίκας και ειδικά το Cycas revoluta με βάση τις απαιτήσεις, που έχει ο πολλαπλασιασμός τσίκας, αυτό το κείμενο από τα άρθρα κηποτεχνίας και τα άρθρα κήπου διά την κατασκευή και συντήρηση κήπων, την αρχιτεκτονική κήπων, τη διαμόρφωση κήπου ή το αυτόματο πότισμα κήπου, προσδιορίζει σχετικές κηπουρικές εργασίες ή συμβουλές κηπουρικής. Όπως ισχύει διά τα υπόλοιπα κείμενα ή τα ΑΡΘΡΑ ΑΝΘΑΝΑΣΣΑ, έτσι και το παρόν άρθρο τελεί αυστηρώς υπό το καθεστώς νομικής προστασίας βάσει συμβολαιογραφικής πράξεως και σύννομων τεχνολογικών μέτρων προστασίας και διατάξεων ευρωπαϊκών Οδηγιών, νομικής βάσεως και του Νόμου περί πνευματικής ιδιοκτησίας, συγγενικών δικαιωμάτων και πολιτιστικών θεμάτων μετά των σχετικών νεωτέρων τροποποιήσεων αυτού (Ν. 2121/93, άρ. 66Α), καθώς προσδιορίζεται εις τους όρους χρήσεως του ΙΣΤΟΤΟΠΟΥ της ΑΝΘΑΝΑΣΣΑ.
Πολλές φίλες και αρκετοί φίλοι της ΑΝΘΑΝΑΣΣΑ αναρωτιούνται πώς θα μπορούσαν να πολλαπλασιάσουν το πανέμορφο τσίκας που διατηρούν στον κήπο τους. Η απάντηση σε αυτό το ερώτημα είναι αρκετά απλή γιατί είναι μία εργασία η οποία εδώ και πολλά χρόνια λαμβάνει χώρα με τον ίδιο ακριβώς μονότονο τρόπο οπουδήποτε στον πλανήτη μπορεί να καλλιεργηθεί το συγκεκριμένο φυτό σε έναν ιδιωτικό και ιδιόχρηστο κήπο. Εξ άλλου δεν είναι τυχαίο το γεγονός ότι περί αυτού του θέματος υπάρχουν διαθέσιμες πάρα πολλές σχετικές παρόμοιες πληροφορίες και στο διαδίκτυο. Η ΑΝΘΑΝΑΣΣΑ απλώς θα μεταφέρει αυτές τις πληροφορίες με βάση την εμπειρία της και το κείμενο του παρόντος άρθρου έχει πολλάκις αποτελέσει τη βάση για τις απαντήσεις της σε πολλά σχετικά ερωτήματα.
Η διαδικασία του πολλαπλασιασμού του τσίκας από τον άνθρωπο μπορεί να γίνει κατά κανόνα με δύο τεχνικές. Η πρώτη πραγματοποιείται με αξιοποίηση των σπόρων που μπορεί κάποιος να λάβει από ένα γόνιμο θηλυκό τσίκας το οποίο καρποφόρησε επιτυχώς μετά την άνθησή του. Η άλλη τεχνική, που είναι και η πιο συνηθισμένη, εφαρμόζεται με την προσεκτική μεταφύτευση των θυγατρικών τσίκας που δημιουργούνται στη βάση του κορμού ενός ενήλικου φυτού.
Έτσι, λοιπόν, όπως προαναφέρθηκε, ο πολλαπλασιασμός τσίκας με την πρώτη τεχνική επιτυγχάνεται κάμνοντας χρήση
εκείνων των σπόρων που παράγει το κατάλληλο θηλυκό φυτό αφού γονιμοποιηθεί μετά από κάποια αρκετά έτη αναπτύξεώς του. Η ΑΝΘΑΝΑΣΣΑ δεν μπορεί να προσδιορίσει επακριβώς κατόπιν πόσων ετών θα ξεκινήσει αυτή η παραγωγή διότι αυτό εξαρτάται από διαφόρους παράγοντες όπως για παράδειγμα είναι οι εδαφοκλιματικές συνθήκες του περιβάλλοντος όπου αναπτύσσεται. Όμως, το βέβαιο είναι ότι η σποροπαραγωγή ξεκινάει μετά από αρκετά έτη εκ της φυτρώσεως του καταλλήλου φυτού. Επιπροσθέτως, η ΑΝΘΑΝΑΣΣΑ θα υποστηρίξει ότι ο τεχνητός πολλαπλασιασμός μέσω σπόρων είναι μία διαδικασία η οποία κατά κανόνα δεν είναι τελεσφόρος διότι προκειμένου να έχει ικανοποιητικά αποτελέσματα σε έναν ελληνικό κήπο απαιτεί την πραγματοποίησή του υπό ειδικές και ελεγχόμενες συνθήκες καλλιεργείας. Όμως, εάν κάποια φίλη ή κάποιος φίλος της ΑΝΘΑΝΑΣΣΑ επιθυμεί να δοκιμάσετε την τύχη του μπορεί να ακολουθήσει τις παρακάτω οδηγίες. Συγκεκριμένα, αναλόγως του χρόνου ωριμάνσεως των σπόρων, αρχικώς επιλέξτε περί το τέλος του χειμώνος ή αρχές ανοίξεως τους πιο εύρωστους πορτοκαλέρυθρους σπόρους που έχετε συλλέξει εκ του μητρικού φυτού. Χρειάζεται να αναμένετε προκειμένου να επέλθει η άνοιξις διατηρώντας προσεκτικώς τους σπόρους σε μέρος σκοτεινό, υπό σταθερά θερμοκρασία περί των δέκα βαθμών Κελσίου και άνευ υψηλής σχετικής ατμοσφαιρικής υγρασίας κατά το δυνατόν. Αρχές ανοίξεως πρέπει να βυθίσετε τους σπόρους εντός ύδατος υπό φυσιολογική θερμοκρασία δωματίου για ένα χρονικό διάστημα περί των πέντε ημερών ή και λίγο παραπάνω. Κατόπιν, για να εξασφαλίσετε καλύτερα αποτελέσματα, προσεκτικώς αφαιρέσατε το πορτοκαλέρυθρο περίβλημα των σπόρων ώστε να αποκαλύψετε το γαλακτώδες σώμα του χρήσιμου σπόρου. Εν συνεχεία χρειάζεται απλώς να τοποθετήσετε έκαστο σπόρο εντός μικρού αποστραγγιζομένου δοχείου, όπως είναι κάποιο πλαστικό ποτήρι ή μία μικρού μεγέθους γλάστρα, αλλά μπορείτε να βάλετε πολλούς σπόρους σε ένα μεγάλο και αποστραγγιζόμενο δοχείο με καλό και απολυμασμένο υπόστρωμα με ίδιες αναλογίες ποσοτήτων τύρφης και περλίτη ή καλύτερα ποταμίσιας λεπτοκόκκου άμμου αποφεύγοντας τα υπερβολικά ποτίσματα και την απ’ ευθείας έκθεσή τους προς το ηλιακό φως. Χρειάζεται να διατηρείται σταθερώς μία υψηλή σχετική ατμοσφαιρική υγρασία, δηλαδή άνω του 60% και ο χώρος να είναι ημισκιώδης διαθέτοντας σταθερά θερμοκρασίαν περιβάλλοντος περί των δεκαοκτώ βαθμών Κελσίου. Οι σπόροι πρέπει να τοποθετηθούν ευγενικώς επί της επιφανείας του χώματος με μία απλή άσκηση ασθενούς πιέσεως ώστε ελαχίστως να εισχωρήσουν σε αυτό, ενώ πρέπει επίσης να έχουν μία ελαφρά κλίση και να διατηρείται το κάπως μυτερόν τους άκρο εκτεθειμένο. Τέλος, απαιτείται τεραστία υπομονή εκ της μεριάς σας διότι εάν φυτρώσουν οι σπόροι αυτό θα γίνει μετά από πολλούς μήνες.
Ο δεύτερος τρόπος πολλαπλασιασμού είναι πιο εύκολος και συνήθης. Εάν διαθέτετε κάποιο μεγάλης ηλικίας φυτό τσίκας και ειδικά Cycas revoluta, τότε πιθανώς να παρατηρήσετε ότι πλησίον της βάσεως του κεντρικού κορμού αναφύονται νέα φυτά τσίκας σαν παραβλαστήματα. Αυτά είναι θυγατρικά τσύκας. Μπορείτε με μεγάλη προσοχή να τα αφαιρέσετε από το χώμα, αλλά η ΑΝΘΑΝΑΣΣΑ δίνει έμφαση στο ότι πρέπει να είσθε πάρα πολύ προσεκτικοί ώστε να μην τραυματίσετε το μητρικό φυτό ή τα ευπαθή θυγατρικά του. Αυτό μπορεί να γίνει με αρκετή επιτυχία κυρίως αρχές ανοίξεως μόλις ο καιρός αρχίζει να γίνεται πιο ήπιος ή ενδεχομένως προς τα μέσα του φθινοπώρου. Καλύτερα να αποκόψετε τα φύλλα των θυγατρικών, καθώς και όλα τα εναπομείναντα τμήματα των τραυματισμένων ριζών που ενδεχομένως να φέρουν. Θα σας συνιστούσαμε αμέσως μετά να χρησιμοποιήσετε διά ψεκασμού μία ιδιαιτέρως ελαφρά δόση εγκεκριμένου διασυστηματικού μυκητοκτόνου κατά φυτοφθορικών προσβολών υπό την επίβλεψη πάντοτε κάποιου αρμοδίου προσώπου. Εν συνεχεία μεταφέρετε τα μικρά θυγατρικά φυτά σε έναν ημισκιώδη και προστατευόμενο χώρο όπου θα τα τοποθετήσετε με προσοχή επί ενός πλαστικού με σκοπό να παραμείνουν εκτεθειμένα διά ένα διάστημα περί των πέντε ημερών. Μετά από αυτό το διάστημα τοποθετήστε κάθε μικρό θυγατρικό τσίκας εντός γλάστρας με καλό και απολυμασμένο υπόστρωμα ίδιων ποσοτήτων τύρφης και περλίτη ή καλύτερα ποταμίσιας λεπτοκόκκου άμμου. Το χώμα πρέπει να αποστραγγίζει πάρα πολύ καλά και οπωσδήποτε πρέπει να προσέχετε ώστε να μην χορηγείτε υπερβολικές ποσότητες ύδατος. Αυτές οι γλάστρες πρέπει να τοποθετηθούν εντός χώρου ο οποίος θα είναι ίδιος προς αυτόν που σας αναφέραμε περί της περιπτώσεως των σπόρων ώστε να μεγιστοποιήσετε τις πιθανότητες επιτυχίας των προσπαθειών σας. Και πάλι πρέπει να αναμένετε επί μακρόν ώστε να διαπιστώσετε το εάν επέτυχε ο πολλαπλασιασμός. Μετά από δύο περίπου μήνες μπορείτε να χρησιμοποιήσετε μικρές ποσότητες από κάποιο εγκεκριμένο, ισορροπημένο και συνήθως κοκκώδες λίπασμα με ιχνοστοιχεία. Όπως είναι ευνόητο δεν μπορούμε να σας προσδιορίσουμε αναλογίες μονάδων του λιπάσματος διότι αυτό θα εξαρτηθεί εκ του χώματος και του λιπάσματος που θα χρησιμοποιήσετε.
Τέλος, όταν ριζοπιάσουν γερά οι σπόροι και τα θυγατρικά φυτά μπορείτε, εάν είναι σκόπιμο, να διενεργήσετε μεταφυτεύσεις. Σε όλες τις περιπτώσεις πολλαπλασιασμού έχει μεγάλη σημασία να προσέξετε ώστε να μην χρησιμοποιείτε υπερβολικές ποσότητες αρδευομένου ύδατος. Πρέπει να καταναλώνετε εκάστη φοράν τόσο νερό, όσο χρειάζεται το φυτό αποφεύγοντας να δημιουργείτε εκροή ύδατος εκ των αποστραγγιστικών οπών των γλαστρών που έχετε χρησιμοποιήσει. Ομοίως, ειδικώς την περίοδο του θέρους πρέπει να αποφεύγονται οι απ’ ευθείας εκθέσεις στον ήλιο.
2009 έως σήμερα ©ΑΝΘΑΝΑΣΣΑ, Πρωτότυπες Κηποτεχνικές Διαμορφώσεις Ιδιωτικών Και Ιδιόχρηστων Κήπων