Διά προβλήματα τριανταφυλλιάς με σκουλήκια και τρύπες βλαστών τις οποίες προκαλεί ο βλαστορύκτης, δηλαδή τα παράσιτα έντομα Monophadnus elongatulus ή Ardis brunniventris, αυτό το κείμενο από τα άρθρα κηποτεχνίας και τα άρθρα κήπου διά την κατασκευή και συντήρηση κήπων, την αρχιτεκτονική κήπων, τη διαμόρφωση κήπου ή το αυτόματο πότισμα κήπου, προσδιορίζει σχετικές κηπουρικές εργασίες ή συμβουλές κηπουρικής. Όπως ισχύει διά τα υπόλοιπα κείμενα ή τα ΑΡΘΡΑ ΑΝΘΑΝΑΣΣΑ, έτσι και το παρόν άρθρο τελεί αυστηρώς υπό το καθεστώς νομικής προστασίας βάσει συμβολαιογραφικής πράξεως και σύννομων τεχνολογικών μέτρων προστασίας και διατάξεων ευρωπαϊκών Οδηγιών, νομικής βάσεως και του Νόμου περί πνευματικής ιδιοκτησίας, συγγενικών δικαιωμάτων και πολιτιστικών θεμάτων μετά των σχετικών νεωτέρων τροποποιήσεων αυτού (Ν. 2121/93, άρ. 66Α), καθώς προσδιορίζεται εις τους όρους χρήσεως του ΙΣΤΟΤΟΠΟΥ της ΑΝΘΑΝΑΣΣΑ.
Για πολλούς ανθρώπους και φυσικά για τις φίλες και τους φίλους της ΑΝΘΑΝΑΣΣΑ, η τριανταφυλλιά θεωρείται ότι είναι ένα από τα πιο αξιόλογα και εντυπωσιακά ανθοφόρα φυτά τα οποία μπορούν να καλλιεργηθούν σε έναν ιδιωτικό και ιδιόχρηστο κήπο. Ιδιαιτέρως τα άνθη της επιβάλλονται με την παρουσία ή την οσμή τους μέσα στο χώρο πρασίνου κάμνοντας τους ιδιοκτήτες του, αλλά και τους επισκέπτες του να θαυμάζουν τα διακοσμητικά και καλλωπιστικά φυτά. Μάλιστα, το πάθος για την καλλιέργεια τριανταφυλλιάς είναι τόσο έντονο σε κάποιους ανθρώπους, έτσι ώστε είναι δυνατή η δημιουργία κήπων οι οποίοι να απαρτίζονται αποκλειστικώς και μόνο από ρόδα, προβάλλοντας ένα ειδυλλιακό και πολύχρωμο σκηνικό ειδικώς κατά την περίοδο της εντόνου ανθοφορίας των φυτών. Αυτοί οι ιδιαίτεροι κήποι είναι οι ροδώνες οι οποίοι μπορούν να γίνουν ένα αξιόλογο αξιοθέατο με φυτικές δημιουργίες σε μία συγκεκριμένη περιοχή.
Όμως, όσο εντυπωσιακή και εάν είναι μία τριανταφυλλιά, δεν παύει ποτέ να συνιστά ένα φυτικό οργανισμό ο οποίος είναι επιρρεπής σε καταπονήσεις και διάφορα φυτοπαθολογικά προβλήματα τριανταφυλλιάς άλλοτε με μεγαλύτερες και άλλοτε με μικρότερες επιπτώσεις στην υγεία της. Ένα τέτοιο πρόβλημα το οποίο συναντάται αρκετά συχνά στους ιδιωτικούς και ιδιόχρηστους χώρους πρασίνου προκαλείται από τη δράση συγκεκριμένων ειδών εντόμων, που έχουν τη συνήθεια να εισχωρούν στο εσωτερικό των βλαστών και να τους ταλαιπωρούν με σοβαρότατες ζημίες. Αυτά τα παράσιτα είναι αρθρόποδα έντομα, πτερυγωτά και υμενόπτερα (Arthropoda, Insecta, Pterygota, Hymenoptera). Πιο συγκεκριμένα αναφερόμαστε στα είδη Ardis brunniventris και Ardis sulcata, καθώς και στο είδος Monophadnus elongatulus. Επειδή οι φθορές και τα προβλήματα τριανταφυλλιάς που προκαλούν είναι παρόμοια, δεν είναι αδύνατο το να αναφέρονται όλα αυτά τα παράσιτα έντομα με το όνομα "βλαστορύκτης" ή "βλαστορρύκτης" τριανταφυλλιάς.
Όπως συμβαίνει συνήθως, τα ουσιαστικά προβλήματα τριανταφυλλιάς τα προκαλούν οι φυτοφάγες και γαλακτώδους αποχρώσεως προνύμφες τους και όχι τόσο τα τέλεια έντομα τα οποία μπορούν να βρεθούν σε μεγάλους πληθυσμούς ιδιαιτέρως σε διάφορα σκιαδανθή φυτά, αλλά και αλλού, ειδικώς όταν τα χειμερινά κρύα σταματήσουν. Τα θηλυκά τέλεια έντομα εισάγουν τα αυγά τους στους βλαστούς της τριανταφυλλιάς, προτιμώντας συχνά τους πιο νεαρούς, καθώς και στους μίσχους ή στις νευρώσεις των φύλλων ακραίων βλαστών με σκοπό να εκκολαφθούν σε προνύμφες για να ακολουθήσει η φυσική διαδικασία της νυμφώσεως. Η δράση τους κορυφώνεται κατά το τέλος της ανοίξεως και τις αρχές του θέρους, αλλά στην ΑΝΘΑΝΑΣΣΑ εκτιμούμε το ότι μπορεί να παραταθεί και αργότερα με βάση την εμπειρία την οποία έχουμε αποκομίσει από τις εργασίες μας κατά τη συντήρηση κήπων. Σε γενικές γραμμές τα προαναφερθέντα παράσιτα έντομα έχουν τουλάχιστον δύο γενεές ανά έτος και σαν προνύμφες μπορούν να διαχειμάσουν μέσα στα βομβύκιά τους, δηλαδή τα θυλακοειδή περιβλήματα που τα προστατεύουν κατά το στάδιο της νυμφώσεως. Τα τρία προγραφέντα είδη όταν είναι ακμαία έντομα μοιάζουν αρκετά εμφανισιακώς αναμεταξύ τους. Διακρίνονται από ένα μελανόχρωμο παρουσιαστικό και τα είδη Ardis φέρουν στα νώτα τους αραιούς θυσάνους τριχών, ενώ το Monophadnus elongatulus είναι λίγο μεγαλύτερο σε διαστάσεις.
Οι προνύμφες, παρ' όλο που το μήκος τους είναι μόλις κάποια ελάχιστα χιλιοστά και κατά κανόνα δεν ξεπερνάει το ένα εκατοστό, δρουν με καταστροφικές επιπτώσεις για την τριανταφυλλιά. Αυτά τα σκουλήκια κινούνται κατατρώγοντας το εσωτερικό των βλαστών όπου υπάρχει η εντεριώνη της τριανταφυλλιάς. Τα σκουλήκια, δηλαδή οι προνύμφες των ειδών Ardis brunniventris και Ardis sulcata εκκολάπτονται κυρίως στις νευρώσεις των φύλλων και κατευθύνονται στα ανώτερα και συνήθως πιο ευπρόσβλητα μαλακά τμήματα των βλαστών. Εκεί, κάθε μία σε ξεχωριστό βλαστό ορύσσει στοά με φορά προς τα κάτω. Αυτή η κατερχόμενη στοά μπορεί να φθάσει ή να ξεπεράσει λίγο σε μήκος τα έξι εκατοστά. Μόλις η προνύμφη καταφάει το βλαστό και φθάσει στη μεγίστη ανάπτυξή της, μπορεί να διανοίξει κατά κανόνα στο κατώτερο σημείο της στοάς μία οπή και να εξέλθει του βλαστού καταλήγοντας συνήθως στο έδαφος με σκοπό να νυμφωθεί και να μετατραπεί σε τέλειο έντομο. Δυστυχώς, το τμήμα του βλασταριού της τριανταφυλλιάς άνωθεν της στοάς παρακμάζει καταλήγοντας μαραμένο με τη χαρακτηριστική όψη του ξηραμένου ορφνοκάστανου ή μελανόχρωμου νεκρού φυτικού ιστού.
Από την άλλη μεριά, το θηλυκό έντομο Monophadnus elongatulus εναποθέτει από ένα αυγό του στη βάση των πιο νέων βλασταριών της τριανταφυλλιάς όπου αρχικώς είναι δυνατό να εκδηλωθεί ένα μικρό χαρακτηριστικό εξόγκωμα. Μόλις εκκολαφθεί η προνύμφη ακολουθεί ανοδική πορεία ορύσσοντας μία ανερχόμενη στοά η οποία μπορεί να φθάσει ή να ξεπεράσει τα περίπου δεκαπέντε εκατοστά σε μήκος. Στη βάση αυτής της στοάς η προνύμφη αρχικώς σχηματίζει μία οπή με σκοπό να αποβάλλει τα περιττώματά της, ενώ όταν ολοκληρωθεί η ανάπτυξή της μπορεί και πραγματοποιήσει μία άλλη οπή εκ της οποία ενδεχομένως εξέρχεται. Τα σκουλήκια, δηλαδή οι προνύμφες του είδους Monophadnus elongatulus δεν αποκλείεται να καταλήξουν σε πρώτη φάση μέσα σε κουκούλι στο έδαφος για να ολοκληρωθεί η νύμφωση. Οι φίλες και οι φίλοι της ΑΝΘΑΝΑΣΣΑ αντιλαμβάνονται, βεβαίως, το γεγονός ότι εξ αιτίας της δράσεως του εντόμου το υπερκείμενο της προσβεβλημένης περιοχής τμήμα του βλαστού σταδιακώς καταστρέφεται.
Επειδή η ζημία που προκαλούν όλες οι επικίνδυνες προνύμφες οφείλεται κατά κανόνα στις στοές τις οποίες ορύσσουν στους βλαστούς, τα συγκεκριμένα παράσιτα έντομα χαρακτηρίζονται με το όνομα "βλαστορύκτης". Ευτυχώς, διαθέτουν πολλούς φυσικούς εχθρούς οι οποίοι συνήθως μεριμνούν έτσι ώστε οι πληθυσμοί τους να διατηρούνται σε κάπως περιορισμένα μεγέθη αποικιών στον ιδιωτικό και ιδιόχρηστο χώρο πρασίνου. Αυτό, όμως, δεν σημαίνει το ότι ακόμα και ολιγάριθμα παράσιτα έντομα δεν μπορούν να δράσουν δημιουργώντας τα σχετικά προβλήματα τριανταφυλλιάς. Η πρακτική εμπειρία της ΑΝΘΑΝΑΣΣΑ επιβεβαιώνει το γεγονός ότι κατά κανόνα σε έναν ροδώνα ή όπου καλλιεργούνται τριανταφυλλιές θα εκδηλωθεί κάποτε μία έστω και περιορισμένη προσβολή σαν αυτή του βλαστορύκτη. Για αυτό έχει μεγάλη σημασία να λαμβάνονται κάποια προληπτικά μέτρα και πρέπει όταν κλαδεύουμε να απομακρύνουμε τα αποκομμένα τμήματα, καθώς και να χρησιμοποιούμε ειδικές πάστες για να σφραγίζουμε τις ευπρόσβλητες πληγές. Οι πληγές των τομών μετά από το κλάδεμα τριανταφυλλιάς είναι ιδανικές πύλες εισόδου για κάθε είδος βλαστορύκτη τριανταφυλλιάς. Επίσης, καλό θα ήταν να σκαλίζουμε πέριξ του φυτού, καθώς και να καθαρίζουμε το χώμα από ζιζάνια. Εάν είναι εφικτό και δυνατό, ιδιαιτέρως στους χώρους πρασίνου με βεβαρυμμένο παρελθόν από επιθέσεις τέτοιων εντόμων, προτείνουμε στην ΑΝΘΑΝΑΣΣΑ να προβαίνουμε την άνοιξη, το θέρος και το φθινόπωρο σε προσεκτικούς, προληπτικούς ψεκασμούς με εγκεκριμένα εντομοκτόνα και δη διασυστηματικά τουλάχιστον μία φορά ανά εποχή.
Εάν, όμως, μία φίλη ή κάποιος φίλος της ΑΝΘΑΝΑΣΣΑ σταθεί άτυχοι και οι τριανταφυλλιές πέσουν θύματα του βλαστορύκτη, τότε δεν χρειάζεται πανικός. Η εμπειρία μας από τη συντήρηση κήπων της ΑΝΘΑΝΑΣΣΑ συντελεί στο να σχηματίσουμε την πεποίθηση ότι η φυτοπαθογόνος δράση των βλαστορυκτών δεν συνοδεύεται από αξιόλογες δευτερογενείς προσβολές εάν λάβουμε εγκαίρως τα μέτρα μας. Με ένα κοφτερό κλαδευτήρι αφαιρούμε, απομακρύνουμε ή καίμε αναγκαστικώς τα προσβεβλημένα φυτικά τμήματα όπου μπορεί να υπάρχουν τρύπες βλαστών. Καλό θα ήταν να απομακρύνεται και λίγο υγιές τμήμα του βλαστού μέχρι τον επόμενο κατάλληλο οφθαλμό. Συνιστάται η εφαρμογή εγκεκριμένου διασυστηματικού εντομοκτόνου. Συνήθως οι επιπτώσεις της προσβολής εκμηδενίζονται πολύ σύντομα εάν λάβουμε εγκαίρως τα κατάλληλα κατασταλτικά μέτρα. Υπάρχουν, όμως κάποιες περιπτώσεις οι οποίες φαίνεται ότι πιθανώς συνδέονται με την ποικιλία των ρόδων ή την υπερβολική αζωτούχο λίπανση, κατά τις οποίες ένας βλαστορύκτης μπορεί να εξασθενίσει πολύ ή να καταστρέψει ολοσχερώς το εμβόλιο της τριανταφυλλιάς η οποία είτε μαραίνεται, είτε αντικαθίσταται τελικώς από το λαίμαργο άγριο υποκείμενο του εμβολιασμού το οποίο ενδέχεται να είναι κυνοροδή.
2009 έως σήμερα ©ΑΝΘΑΝΑΣΣΑ, Πρωτότυπες Κηποτεχνικές Διαμορφώσεις Ιδιωτικών Και Ιδιόχρηστων Κήπων