Διά καρποφόρα δέντρα ως είναι ο λωτός ή Diospyros kaki, αυτό το κείμενο από τα άρθρα κηποτεχνίας και τα άρθρα κήπου διά την κατασκευή και συντήρηση κήπων, την αρχιτεκτονική κήπων, τη διαμόρφωση κήπου ή το αυτόματο πότισμα κήπου, προσδιορίζει σχετικές κηπουρικές εργασίες ή συμβουλές κηπουρικής. Όπως ισχύει διά τα υπόλοιπα κείμενα ή τα ΑΡΘΡΑ ΑΝΘΑΝΑΣΣΑ, έτσι και το παρόν άρθρο τελεί αυστηρώς υπό το καθεστώς νομικής προστασίας βάσει συμβολαιογραφικής πράξεως και σύννομων τεχνολογικών μέτρων προστασίας και διατάξεων ευρωπαϊκών Οδηγιών, νομικής βάσεως και του Νόμου περί πνευματικής ιδιοκτησίας, συγγενικών δικαιωμάτων και πολιτιστικών θεμάτων μετά των σχετικών νεωτέρων τροποποιήσεων αυτού (Ν. 2121/93, άρ. 66Α), καθώς προσδιορίζεται εις τους όρους χρήσεως του ΙΣΤΟΤΟΠΟΥ της ΑΝΘΑΝΑΣΣΑ.
Κατά την αρχιτεκτονική κήπων λαμβάνει χώρα πολύ συχνά η προσπάθεια για να ενταχθεί στη δημιουργία ιδιωτικών και
ιδιόχρηστων χώρων πρασίνου ένα πλήθος από καρποφόρα δέντρα. Με αυτόν τον τρόπο οι ιδιοκτήτες τους θα απολαμβάνουν όχι μόνο την εμφάνιση ή τις ευωδιές των ανθέων, αλλά και τους καρπούς τους. Βεβαίως, υπάρχουν πάρα πολλά καρποφόρα φυτά για να ικανοποιούν τις επιθυμίες των ανθρώπων, καθώς και για να καλλιεργούνται σε ποικίλες εδαφοκλιματικές συνθήκες, αλλά για τις ανάγκες του παρόντος κειμένου από τη δημοσιοποιημένη βάση με τα άρθρα κήπου, οι φίλες και οι φίλοι της ΑΝΘΑΝΑΣΣΑ θα ενημερωθούν για ένα ιδιαίτερο δέντρο, που είναι ο λωτός. Μάλιστα, δεν είναι κρυφό το γεγονός ότι ο ώριμος καρπός του λωτού είναι ιδιαιτέρως προσφιλής στο γυναικείο πληθυσμό και στην ουσία αυτός είναι ο βασικός λόγος ο οποίος το καθιστά προσφιλές στους κήπους όπου καλλιεργείται, κυρίως στις περιοχές της νότιας Ελλάδας.
Ο συγκεκριμένος λωτός, που μας ενδιαφέρει, είναι το είδος Diospyros kaki. Στην πραγματικότητα ανήκει στην οικογένεια των Εβενοειδών (Ebenaceae) η οποία περιλαμβάνει και άλλα είδη λωτών. Ορισμένα από αυτά θα μπορούσαν να εντοπιστούν στην ελληνική χλωρίδα, όπως είναι για παράδειγμα η τραπεζωνιά στη Φθιώτιδα, αλλά από κηποτεχνικής απόψεως θα ενδιαφερθούμε περισσότερο μόνο για τον Diospyros kaki.
Έτσι, λοιπόν, ο λωτός Diospyros kaki ή Διόσπυρος, είναι ένα φυλλοβόλο δέντρο το οποίο εάν αφεθεί ελεύθερο και
ακλάδευτο σε άγρια κατάσταση μπορεί τελικώς να φθάσει αρκετά μέτρα σε ύψος. Κατάγεται από την Άπω Ανατολή και είναι αρκετά ταχυαυξές. Βεβαίως, για τις ανάγκες των ιδιωτικών και ιδιόχρηστων χώρων πρασίνου δεν ενδείκνυται να εγκαταλείπεται, έτσι ώστε να γιγαντώνεται σχηματίζοντας πολλούς λαίμαργους βλαστούς, διότι θα περιοριστεί η χρηστική αξία του τόσο από αισθητικής πλευράς, όσο και κατά την προσπάθεια συγκομιδής των ώριμων καρπών. Αξίζει να τονιστεί το γεγονός ότι το φύλλωμά του το οποίο σχηματίζεται από μεγάλα ωοειδή φύλλα είναι μάλλον ευαίσθητο στους δυνατούς ανέμους, αλλά αποτελεί ένα ιδιαίτερο κηποτεχνικό γνώρισμα για το δένδρο, αφού το φθινόπωρο μεταχρωματίζεται από πράσινο σε ερυθρομπρούτζινο προκειμένου να αποβληθεί στο τέλος. Επιπροσθέτως, δεν συνίσταται η χρήση του κοντά σε διαδρόμους ή κηποτεχνικές δημιουργίες με νερό ή πισίνες, γιατί με τα φύλλα του ή τους πολύ ώριμους καρπούς μπορεί να ρυπάνει τον περιβάλλοντα χώρο εάν θέλουμε να διατηρείται συνεχώς καθαρώς.
Όπως προαναφέρθηκε, με βάση τις ελληνικές εδαφοκλιματικές συνθήκες ο εν λόγω λωτός είναι κατάλληλο δένδρο για
κήπους κυρίως της νοτίου Ελλάδος. Σε γενικές γραμμές διακρίνεται από την ικανοποιητική προσαρμοστικότητά του στις κλιματολογικές και εδαφικές συνθήκες αυτών των περιοχών. Όμως, ένα βαθύ και γόνιμο έδαφος θα το ωφελήσει ιδιαιτέρως. Επίσης, καλό θα ήταν να μην φυτεύεται σε έδαφος το οποίο είναι πολύ συμπιεσμένο ή χαρακτηρίζεται από υπερβολική ανικανότητα αποστραγγίσεως, αφού ο λωτός δεν αρέσκεται στο πολύ νερό. Είναι ταχυαυξές φυτό το οποίο μπορεί να υποφέρει το ψύχος μέχρι τους μείον δέκα με δεκαπέντε βαθμούς της κλίμακος Κελσίου, αλλά αντέχει και στις ξηροθερμικές συνθήκες του καλοκαιριού με μία μικρή υποστήριξη σε αρδεύσεις. Όσον αφορά στη λίπανση δεν είναι απαιτητικό φυτό αφού αρέσκεται σε φυσιολογικές δόσεις ισορροπημένου λιπάσματος με ιχνοστοιχεία από το τέλος του χειμώνα και την άνοιξη, αρκεί να λαμβάνεται μέριμνα για μία περιοδική ενίσχυση με μαγνήσιο διότι είναι επιρρεπές στην τροφοπενία μαγνησίου.
Η ιδιόμορφη διαδικασία της ανθοφορίας του δένδρου λαμβάνει χώρα την άνοιξη με μεγάλα και πολυπληθή άοσμα και
ευδιάκριτα άνθη, ενώ καρποφορεί σε βλαστούς κατά κανόνα του τρέχοντος έτους. Πρέπει να τονιστεί, όμως, ότι για τη διαμόρφωση των φυσικών ορμονών του δένδρου οι οποίες οδηγούν στην εξασφάλιση μεγάλων ποσοστών επιτυχίας στο σχηματισμό των ανθέων και στην καρπόδεση παίζουν πολύ σημαντικό ρόλο οι ήπιες κλιματολογικές συνθήκες κατά το φθινόπωρο και την άνοιξη. Για αυτό το λόγο οι έντονοι άνεμοι ή οι όψιμοι ανοιξιάτικοι παγετοί μπορούν να προκαλέσουν σοβαρή μείωση στην παραγωγικότητά του. Ομοίως, το αλόγιστο κλάδεμα μπορεί να ζημιώσει την παραγωγή ανθέων κατά το τρέχον έτος. Ειδικώς όσον αφορά στο κλάδεμα πρέπει να διευκρινίσουμε το ότι ο λωτός Diospyros kaki δεν αρέσκεται σε έντονα κλαδέματα και συνήθως αντιδρά με την έκπτυξη λαίμαργων βλασταριών. Για τις ελληνικές κλιματολογικές συνθήκες η πιο κατάλληλη εποχή για κλάδεμα των λωτών του κήπου είναι το τέλος του φθινοπώρου. Η διατήρηση της κόμης του φυτού σε καλή συμμετρική κατάσταση είναι αναγκαία προκειμένου να δημιουργείται το επιθυμητό αισθητικό αποτέλεσμα για τη διακόσμηση του κήπου, ενώ επιπροσθέτως όσο πιο καλά αερίζεται και ηλιάζεται το φύλλωμα, τόσο πιο καλή παραγωγή ανθέων θα έχει το δένδρο την άνοιξη.
Οι πολυπόθητοι σφαιροειδείς καρποί αρχίζουν να γίνονται κατάλληλοι προς βρώσιν από τα μέσα του φθινοπώρου, όταν ωριμάσουν αρκετά, διαφορετικώς οι εμπεριεχόμενες τανίνες τους καθιστούν στυφούς. Καλό είναι να αραιώνονται κατά την ανάπτυξή τους, έτσι ώστε τελικώς να γίνονται σαρκώδεις και ευμεγέθεις. Συνήθως έχουν το μέγεθος πορτοκαλιού και όταν ωριμάσουν είναι μαλθακοί στην αφή με χρώμα ερυθροπορτοκαλί. Όταν είναι άγουροι είναι σκληροί και ανοικτοπράσινοι. Συνήθως προτιμούμε τους αρκετά ώριμους καρπούς οπότε η στυφότητα εξαφανίζεται ή περιορίζεται στο ελάχιστο, αφού η γεύση τους καλύπτεται από τη γλυκύτητα της σάρκας τους.
Σε γενικές γραμμές ο λωτός Diospyros kaki είναι ένα δένδρο το οποίο θα μπορούσε να διακοσμήσει έναν ιδιωτικό και ιδιόχρηστο κήπο, προσφέροντας τα ώριμα φρούτα του. Όμως, το γεγονός ότι είναι φυλλοβόλο με ιδιαιτέρως ζουμερούς και σαρκώδεις καρπούς πρέπει να λαμβάνεται πάντοτε κατά νου για να τοποθετείται σε χώρους οι οποίοι δεν θα επηρεάζονται δυσμενώς από τις πτώσεις φύλλων και φρούτων.
2009 έως σήμερα ©ΑΝΘΑΝΑΣΣΑ, Πρωτότυπες Κηποτεχνικές Διαμορφώσεις Ιδιωτικών Και Ιδιόχρηστων Κήπων