Διά θέματα ως είναι ο πολλαπλασιασμός φυτών με μοσχεύματα, με μόσχευμα φυτικά τμήματα σαν τα φύλλα ή ο βλαστός, αυτό το κείμενο από τα άρθρα κηποτεχνίας και τα άρθρα κήπου διά την κατασκευή και συντήρηση κήπων, την αρχιτεκτονική κήπων, τη διαμόρφωση κήπου ή το αυτόματο πότισμα κήπου, προσδιορίζει σχετικές κηπουρικές εργασίες ή συμβουλές κηπουρικής. Όπως ισχύει διά τα υπόλοιπα κείμενα ή τα ΑΡΘΡΑ ΑΝΘΑΝΑΣΣΑ, έτσι και το παρόν άρθρο τελεί αυστηρώς υπό το καθεστώς νομικής προστασίας βάσει συμβολαιογραφικής πράξεως και σύννομων τεχνολογικών μέτρων προστασίας και διατάξεων ευρωπαϊκών Οδηγιών, νομικής βάσεως και του Νόμου περί πνευματικής ιδιοκτησίας, συγγενικών δικαιωμάτων και πολιτιστικών θεμάτων μετά των σχετικών νεωτέρων τροποποιήσεων αυτού (Ν. 2121/93, άρ. 66Α), καθώς προσδιορίζεται εις τους όρους χρήσεως του ΙΣΤΟΤΟΠΟΥ της ΑΝΘΑΝΑΣΣΑ.
Αρκετά συχνά οι φίλες και οι φίλοι της ΑΝΘΑΝΑΣΣΑ επιχειρούν να πολλαπλασιάσουν καλλωπιστικά φυτά τα οποία
διατηρούν στον ιδιωτικό και ιδιόχρηστο κήπο ή ακόμα και σε εσωτερικούς χώρους. Με αυτόν τον τρόπο προσπαθούν να αξιοποιήσουν τη δυνατότητα της αποκτήσεως φυτών της αρεσκείας τους με ένα ελάχιστο κόστος, αλλά και να εντρυφήσουν σε μία ενδιαφέρουσα ψυχαγωγική δραστηριότητα. Τα φυτά χρησιμοποιούν διάφορους τρόπους προκειμένου να κατορθώσουν τον πολλαπλασιασμό τους και αυτό παρέχει τη δυνατότητα στους ανθρώπους να χρησιμοποιούν αυτήν την ικανότητα για να δημιουργούν περισσότερα φυτά με μεγαλύτερη ταχύτητα. Βεβαίως, οι τρόποι πολλαπλασιασμού είναι αρκετοί, αλλά στο παρόν κείμενο από τη δημοσιοποιημένη βάση δεδομένων με τα άρθρα κήπου της ΑΝΘΑΝΑΣΣΑ, θα επικεντρωθούμε στην περίπτωση εκείνη κατά την οποία διενεργείται ερασιτεχνικός πολλαπλασιασμός φυτών με μοσχεύματα.
Πιθανώς με εξαίρεση τη σπορά, στην ΑΝΘΑΝΑΣΣΑ εκτιμούμε το ότι πρακτικώς ο πιο εύκολος και απλός τρόπος ο οποίος μπορεί να εξασφαλίσει την επιτυχία των πολλαπλασιαστικών διαδικασιών σε ερασιτεχνικό επίπεδο είναι η τεχνική με χρήση μοσχευμάτων φυτικού ιστού, όπως είναι από το βλαστό ή το φύλλο. Τα μοσχεύματα είναι κατάλληλα κομμάτια αποσπασμένα από κάποιο μητρικό φυτό, που θα λειτουργήσουν σαν πρώτη ύλη για να αναδημιουργηθεί ένα θυγατρικό φυτό με συνήθως παρόμοια χαρακτηριστικά γνωρίσματα ως προς το μητρικό. Συνήθως, η όλη εργασία επιχειρείται με απλά μέσα κατά την άνοιξη ή σπανιότερα κατά το φθινόπωρο, ώστε τα μοσχεύματα να ριζοπιάσουν μετά από κάποιο διάστημα του οποίου η χρονική διάρκεια εξαρτάται από το είδος του φυτού που πολλαπλασιάζει κάποιος.
Για τον πολλαπλασιασμό φυτών με μοσχεύματα αποκόπτεται κατά τις πρωινές ώρες με αιχμηρή λεπίδα ένα κατάλληλο
τμήμα φυτικού ιστού, όπως είναι για παράδειγμα κάποιο κορυφαίο κομμάτι βλαστού ή κλαδιού ή κάποιο τμήμα κορμού, λίγο πιο κάτω από έναν κόμβο ο οποίος φέρει φύλλο. Εάν το μόσχευμα δεν τοποθετηθεί αμέσως στο εδαφικό υπόστρωμα πρέπει μόλις αποκοπεί να εμβαπτιστεί η βάση του σε νερό μακριά από τη ζέστη ή την απ' ευθείας έκθεση στην έντονη ηλιακή ακτινοβολία. Αξίζει να τονίσουμε το γεγονός ότι υπάρχουν κάποια φυτά, όπως για παράδειγμα είναι η μανόλια μεγανθής ή Magnolia grandiflora και ο ελαίαγνος, από τα οποία για μόσχευμα μπορεί να αποκοπεί ένα κλαδί ή βλαστός περίπου δεκαπέντε εκατοστών κατά το τέλος του θέρους. Σε αυτήν την περίπτωση, όλα τα κατώτερα φύλλα χρειάζεται να αφαιρούνται και τα τελευταία ανώτερα κόβονται όλα στη μέση, ενώ η κατώτερη περιοχή της αποκοπής του κλαδιού σχίζεται προσεκτικώς με μία αιχμηρή λεπίδα για ελάχιστα εκατοστά και τελικώς, ακολουθείται φυσικά η παραδοσιακή διαδικασία φυτεύσεως και αναπτύξεως του μοσχεύματος.
Για τη φύτευση του μοσχεύματος σε γενικές γραμμές συστήνεται να αραιώνονται τα υπάρχοντα φύλλα για να περιορίζονται οι απώλειες ύδατος οι οποίες δεν είναι εύκολο να αναπληρωθούν εξ αιτίας της ελλείψεως του ριζικού συστήματος. Το εδαφικό υπόστρωμα που μπορεί να χρησιμοποιηθεί είναι δυνατόν να το προμηθευτεί κάποιος από την αγορά ή μπορεί να το δημιουργήσει μόνος του κάποιος φίλος ή φίλη της ΑΝΘΑΝΑΣΣΑ στον κήπο. Μία ενδεικτική συνταγή τέτοιου μείγματος γενικής χρήσεως υποδεικνύει το ανακάτεμα ξανθιάς τύρφης και ποταμίσιας άμμου ή περλίτη σε αναλογία ένα προς ένα (1:1).
Το μόσχευμα βυθίζεται με την κομμένη βάση του μέσα στο εδαφικό υπόστρωμα σε βάθος το οποίο θα καλύπτει
τουλάχιστον έναν κόμβο ή μάτι. Θα μπορούσε σε αυτή τη φάση να χρησιμοποιηθεί και μία κατάλληλη ορμόνη ριζοβολίας για ξυλοποιημένα ή όχι μοσχεύματα. Το δοχείο το οποίο θα περιέχει το χώμα με το μόσχευμα χρειάζεται να μην είναι δυσανάλογα μεγάλο προς το μόσχευμα και πρέπει να διαθέτει οπές για αποφυγή συγκρατήσεως νερού. Αρχικώς τοποθετείται σε ένα χώρο όπου υπάρχει περιορισμένη φωτεινότητα και χωρίς να εκτίθεται στον ήλιο. Επίσης, χρειάζεται αρκετή ατμοσφαιρική υγρασία, συνήθως άνω του 50% και ιδανική θερμοκρασία μεταξύ είκοσι και είκοσι πέντε βαθμών της κλίμακος Κελσίου. Εκεί ποτίζεται περιοδικώς με σκοπό να μην ξεραθεί το χώμα και με προσοχή κάθε φορά για να μην εκτίθεται κάθε μόσχευμα σε πάρα πολύ νερό. Μας ενδιαφέρει το εδαφικό υπόστρωμα να διατηρείται λίγο νοτισμένο. Θα μπορούσε κάποιος για μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα να περιβάλλει το χώρο του μοσχεύματος στο δοχείο με ένα διαφανές πλαστικό που έχει λίγες τρύπες για να αερίζεται και να μην σαπίσει το υπό ανάπτυξη φυτό.
Με αυτές τις προϋποθέσεις αυξάνεται η πιθανότητα να ριζοπιάσει το μόσχευμα το οποίο κάποια στιγμή μελλοντικώς θα
αρχίσει να φουσκώνει τουλάχιστον έναν οφθαλμό ή μάτι με σκοπό να βλαστήσει, οπότε τότε αφαιρείται το διαφανές πλαστικό και λιπαίνεται ελαφρώς με μικρή ποσότητα από ισορροπημένο λίπασμα το οποίο περιέχει ιχνοστοιχεία. Μετά από περίπου τρεις μήνες θα πρέπει να ληφθεί μέριμνα για την πρώτη μεταφύτευση σε νέο χώμα για να ενδυναμωθούν οι ρίζες, ενώ σταδιακώς μπορεί να μεταφέρεται το δοχείο σε πιο φωτεινές θέσεις, αλλά καλύτερα να αποφεύγεται η απ' ευθείας συχνή έκθεση στον ήλιο μέχρι το μόσχευμα να ενδυναμωθεί πλήρως. Βεβαίως, δεν είναι θα ήταν δυνατό το να λησμονήσουμε ότι υπάρχουν ακόμα και μοσχεύματα φύλλου για φυτά, όπως είναι για παράδειγμα η μπιγκόνια, η σανσεβιέρια και το ζαμιοκούλκας. Ο μίσχος του φύλλου μπορεί να λειτουργήσει σαν εφαλτήριο γενέσεως νέου φυτού, σαν το ζαμιοκούλκας, έτσι όταν καλυφθεί με λίγο χώμα να βλαστήσει. Επίσης, είναι δυνατό να τεμαχιστεί ένα φύλλο βυθίζοντας πλαγιαστά λίγο τα κομμάτια στο χώμα και στη συνέχεια καλύπτοντας με το διαφανές πλαστικό σε σκιερό χώρο για να παραχθεί για παράδειγμα σανσεβιέρια. Τέλος, ολόκληρο το φύλλο εάν τοποθετηθεί στο εδαφικό υπόστρωμα είναι ικανό να ριζοπιάσει στην κάτω επιφάνεια δημιουργώντας νέο φυτό σαν τη μπιγκόνια.
2009 έως σήμερα ©ΑΝΘΑΝΑΣΣΑ, Πρωτότυπες Κηποτεχνικές Διαμορφώσεις Ιδιωτικών Και Ιδιόχρηστων Κήπων