Διά τροφοπενίες φυτών, την τροφοπενία μαγνησίου εις τα κηπευτικά ή magnesium deficiency και τη σχέση που έχει το μαγνήσιο με την ένδεια φυτών, αυτό το κείμενο από τα άρθρα κηποτεχνίας και τα άρθρα κήπου διά την κατασκευή και συντήρηση κήπων, την αρχιτεκτονική κήπων, τη διαμόρφωση κήπου ή το αυτόματο πότισμα κήπου, προσδιορίζει σχετικές κηπουρικές εργασίες ή συμβουλές κηπουρικής. Όπως ισχύει διά τα υπόλοιπα κείμενα ή τα ΑΡΘΡΑ ΑΝΘΑΝΑΣΣΑ, έτσι και το παρόν άρθρο τελεί αυστηρώς υπό το καθεστώς νομικής προστασίας βάσει συμβολαιογραφικής πράξεως και σύννομων τεχνολογικών μέτρων προστασίας και διατάξεων ευρωπαϊκών Οδηγιών, νομικής βάσεως και του Νόμου περί πνευματικής ιδιοκτησίας, συγγενικών δικαιωμάτων και πολιτιστικών θεμάτων μετά των σχετικών νεωτέρων τροποποιήσεων αυτού (Ν. 2121/93, άρ. 66Α), καθώς προσδιορίζεται εις τους όρους χρήσεως του ΙΣΤΟΤΟΠΟΥ της ΑΝΘΑΝΑΣΣΑ.
Συχνά στα κέιμενά μας στη δημοσιοποιημένη βάση δεδομένων με τα άρθρα κήπου της ΑΝΘΑΝΑΣΣΑ, επισημαίνουμε στις φίλες και τους φίλους μας το γεγονός ότι τα καλλωπιστικά φυτά, αλλά και τα κηπευτικά, στον ιδιωτικό και ιδιόχρηστο χώρο πρασίνου ενδέχεται να υποστούν ποικίλες φυτοπαθολογικές καταστάσεις. Από τα πιο συνηθισμένα προβλήματα φυτών είναι οι διατροφικές διαταραχές, δηλαδή οι τροφοπενίες φυτών. Μία από τις συχνές τροφοπενίες οι οποίες παρουσιάζονται στις κηπευτικές καλλιέργειες των κήπων είναι αυτή η οποία σχετίζεται με την έλλειψη ή την αδυναμία αξιοποιήσεως του μαγνησίου. Στην ΑΝΘΑΝΑΣΣΑ εκτιμούμε το ότι η συγκεκριμένη ένδεια ή τροφοπενία μαγνησίου ή magnesium deficiency είναι σχετικώς άγνωστη στο ευρύ κοινό, παρ' όλο που ταλαιπωρεί τα κηπευτικά. Αρκετοί κάτοχοι χώρων πρασίνου αγνοούν το πρόβλημα και έτσι, θα προσπαθήσουμε να προσφέρουμε ορισμένες χρήσιμες πληροφορίες.
Το χημικό στοιχείο του μαγνησίου (Mg) εμπεριέχεται σε χημικές ενώσεις οι οποίες βρίσκονται στο έδαφος. Αξιοποιείται από τα φυτά με πρόσληψη των θετικών ιόντων του μέσω του ριζικού συστήματός τους και έχει τεράστια σημασία για την ομαλή εκδήλωση των λειτουργιών τους. Το γεγονός και μόνο ότι το μαγνήσιο αποτελεί συστατικό στοιχείο των μορίων των χλωροφυλλών είναι αρκετό για να αποδείξει το τεράστιο ειδικό βάρος του για τη ζωή, ευημερία και παραγωγή καρπών των φυτικών οργανισμών. Επιπροσθέτως, σε γενικές γραμμές η παρουσία του είναι απαραίτητη στη δράση φωτοσυνθετικών ενζύμων, στην κυτταρική διάρθρωση και στη δομή των ριβοσωμάτων, αλλά και στην επεξεργασία των ενεργειακών μονάδων στους φυτικούς ιστούς.
Το μαγνήσιο δεν ανήκει στα λεγόμενα "βασικά στοιχεία", όπως είναι για παράδειγμα το άζωτο ή το κάλιο. Είναι ένα σχετικώς ευκίνητο στοιχείο και για αυτό κατά κανόνα τα πρώτα συμπτώματα της ελλείψεώς του παρουσιάζονται στα παλαιότερα φύλλα. Η εξέλιξη του φαινομένου μπορεί να είναι ταχεία. Κατά την τροφοπενία μαγνησίου, αρχικώς, οι μεσονεύριοι χώροι των φύλλων χλωρώνονται διάστικτα με φορά συνήθως από την περιφέρεια προς το εσωτερικό, ενώ τα νεύρα διατηρούνται πράσινα. Όσο εξαπλώνεται η τροφοπενία οι χλωρώσεις αυτές με την ωχροκίτρινη απόχρωση επεκτείνονται ανομοιομόρφως, έτσι ώστε να γίνονται ιδιαιτέρως εμφανείς σε όλη την επιφάνεια των πασχόντων φύλλων. Στη συνέχεια πολλές ωχροκίτρινες περιοχές σταδιακώς μεταχρωματίζονται σε καστανομώβ, ενώ τα φύλλα περιφερειακώς συστρέφονται προς τα άνω και γίνονται εύθρυπτα σαν να είχαν καψαλιστεί με τελική πιθανή επίπτωση τη νέκρωσή τους. Βεβαίως, όσο εξελίσσεται η τροφοπενία όλο το φυτό θα υποφέρει και τα συμπτώματα του αποχρωματισμού θα γίνονται όλο και περισσότερο εμφανή σε όλα τα φύλλα, ενώ οι παραγόμενοι καρποί δεν θα διαθέτουν την αναμενόμενη ποιότητα στη γεύση. Σε αυτό το σημείο αξίζει να αναφερθεί το ότι υπάρχουν κάποιες ιδιαίτερες περιπτώσεις με τροφοπενία μαγνησίου κατά τις οποίες ενδέχεται τα συμπτώματα να εμφανίζονται ανομοιομόρφως σε μη αναμενόμενα τμήματα του φυτού διατηρώντας πράσινα πολλά από τα ώριμα φύλλα.
Σε γενικές γραμμές η απουσία ή αδυναμία αξιοποιήσεως του μαγνησίου εξασθενεί τα φυτά και ενδεχομένως να οδηγήσει σε πρόωρη φυλλόπτωση ή καρπόπτωση. Οι λόγοι οι οποίοι είναι εις θέσιν να οδηγήσουν σε αυτό το πρόβλημα είναι πολλοί. Στην ΑΝΘΑΝΑΣΣΑ εκτιμούμε ότι οι σπουδαιότερες αιτίες οι οποίες μπορούν να προκαλέσουν τροφοπενία μαγνησίου είναι: α΄) Η υψηλή συγκέντρωση καλίου ή ασβεστίου στο έδαφος, επειδή αυτά δρουν ανταγωνιστικώς ως προς το μαγνήσιο, β΄) Το όξινο εδαφικό υπόστρωμα, κυρίως σε συνδυασμό με υψηλή υγρασία στο έδαφος ή στην ατμόσφαιρα, γ΄) Η υπερβολική άρδευση ή η απότομη έλλειψη νερού, δ΄) Το κρύο εδαφικό υπόστρωμα στην περιοχή του ριζικού συστήματος, ε΄) Οι παρατεταμένες βροχοπτώσεις, ς΄) Οι ημέρες βραχείας διαρκείας σε συνδυασμό με παρατεταμένη βαρεία σκίαση λόγω συννεφιάς, ζ΄) Τα αμμώδη εδάφη με έλλειψη οργανικής ύλης, η΄) Τα βαριά εδάφη, θ΄) Τα υπερβολικώς συμπιεσμένα εδάφη κυρίως στην επιφάνειά τους, δηλαδή τα λεγόμενα "ταρατσωμένα χώματα".
Επειδή, καθώς προαναφέρθηκε, το μαγνήσιο ανταγωνίζεται το κάλιο και το ασβέστιο θα πρέπει να χορηγούμε τα αντίστοιχα λιπάσματα με φειδώ, ειδικώς εάν το έδαφος έχει όξινα χαρακτηριστικά. Ομοίως, πρέπει να μεριμνούμε έτσι ώστε το χώμα να μην γίνεται συνεκτικό, ειδικώς εάν περιέχει μεγάλες ποσότητες αργίλου, με την κατάλληλη αρχική και περιοδική επεξεργασία του, οπότε για παράδειγμα προστίθενται κατάλληλα εδαφοβελτιωτικά υλικά. Προκειμένου να αντιμετωπίσουμε την τροφοπενία μαγνησίου θα χρειαστεί σε πρώτη φάση να καταφύγουμε στη χρήση μαγνησιούχων λιπασμάτων στο έδαφος, όπως είναι το θειικό μαγνήσιο πιθανώς σε συνδυασμό με αζωτούχα λιπάσματα ή στη συνέχεια, εάν η τροφοπενία είναι βαρείας μορφής, σε καθημερινή προσθήκη τέτοιου λιπάσματος με ριζοπότισμα και σε κατάλληλες ποσότητες. Επίσης, καλά αποτελέσματα μπορεί να έχει και η επικουρική προσεκτική διαφυλλική λίπανση με ανάλογα λιπάσματα, αλλά απαιτείται συνεχή εφαρμογή.
2009 έως σήμερα ©ΑΝΘΑΝΑΣΣΑ, Πρωτότυπες Κηποτεχνικές Διαμορφώσεις Ιδιωτικών Και Ιδιόχρηστων Κήπων