Διά ξηρά κηλίδωση ή dry patch και υδροφοβία εδάφους ή hydrophobic soil και γενικά προβλήματα γκαζόν κατά την περιποίηση χλοοτάπητα ή συντήρηση γκαζόν, αυτό το κείμενο από τα άρθρα κηποτεχνίας και τα άρθρα κήπου διά την κατασκευή και συντήρηση κήπων, την αρχιτεκτονική κήπων, τη διαμόρφωση κήπου ή το αυτόματο πότισμα κήπου, προσδιορίζει σχετικές κηπουρικές εργασίες ή συμβουλές κηπουρικής. Όπως ισχύει διά τα υπόλοιπα κείμενα ή τα ΑΡΘΡΑ ΑΝΘΑΝΑΣΣΑ, έτσι και το παρόν άρθρο τελεί αυστηρώς υπό το καθεστώς νομικής προστασίας βάσει συμβολαιογραφικής πράξεως και σύννομων τεχνολογικών μέτρων προστασίας και διατάξεων ευρωπαϊκών Οδηγιών, νομικής βάσεως και του Νόμου περί πνευματικής ιδιοκτησίας, συγγενικών δικαιωμάτων και πολιτιστικών θεμάτων μετά των σχετικών νεωτέρων τροποποιήσεων αυτού (Ν. 2121/93, άρ. 66Α), καθώς προσδιορίζεται εις τους όρους χρήσεως του ΙΣΤΟΤΟΠΟΥ της ΑΝΘΑΝΑΣΣΑ.
Πάρα πολύ συχνά κατά τους θερινούς μήνες όταν κυκλοφορούμε στους δρόμους ή όταν επισκεπτόμαστε κάποιους φίλους
οι οποίοι διαθέτουν γκαζόν ή ακόμα και στον δικό μας χλοοτάπητα είναι δυνατόν να έρθουμε αντιμέτωποι με ένα φαινόμενο το οποίο μπορεί να είναι πραγματικά αποκαρδιωτικό, παρ' όλο που η άρδευση μπορεί να διεξάγεται χωρίς προβλήματα ή η εν γένει συντήρηση γκαζόν να μην είναι τέτοιου επιπέδου ώστε να προδιαθέτει για την εκδήλωση προβλημάτων γρασιδιού. Η συγκεκριμένη περίπτωση αφορά στην αισθητική υποβάθμιση χλοοτάπητα και συγκεκριμένα στη μερική ή εκτεταμένη απώλεια του χρωματισμού του με την ταυτόχρονη παρουσία ωχροκίτρινων ή ωχροκάστανων περιοχών οι οποίες δείχνουν να περιλαμβάνουν αποξηραμένα φυτά αυτού του γρασιδιού. Μάλιστα, είναι επίσης πολύ συχνό φαινόμενο όλες τούτες οι αλλοιώσεις σε μικρό ή μεγάλο βαθμό να εκδηλώνονται κεραυνοβόλως, ακόμα και να γίνονται αρκετά αντιληπτές μέσα σε λιγότερο από εικοσιτέσσαρες ώρες κάποιες φορές, ενώ προηγουμένως το γκαζόν να έδειχνε υγιές. Επιπλέον, το πρόβλημα δεν πηγάζει από επικίνδυνες αλατότητες οι οποίες επηρεάζουν δυσμενώς την ποιότητα των αρδεύσεων και των εδαφών, οπότε σε αυτήν την περίπτωση συνήθως γίνεται δυσχερής η μακροχρόνια φυσιολογική καλλιέργεια ή περιποίηση χλοοτάπητα πολλών ειδών χλόης στην Ελλάδα.
Τα συγκεκριμένα συμπτώματα εκδηλώνονται με μεγαλύτερη ένταση κατά κανόνα σε ψυχρόφιλους χλοοτάπητες οι οποίοι κατά την περίοδο των εντόνων ελληνικών ξηροθερμικών κλιματικών συνθηκών υφίστανται ιδιαιτέρως σημαντική θερμική καταπόνηση η οποία επιδεινώνεται από τη μεγάλη εξατμισοδιαπνοή. Επιπροσθέτως, υπάρχει σοβαρό ενδεχόμενο να παρατηρούνται ανάλογα συμπτώματα πέριξ του κορμού μεγάλων δένδρων, κυρίως πευκοειδών. Μέσα στην έκταση του γκαζόν αναπτύσσονται είτε πολλές, είτε λίγες διάσπαρτες ή ενιαίες αποχρωματισμένες περιοχές με ακανόνιστα μικρά ή μεγάλα σχήματα τα οποία προϊόντος του χρόνου μπορεί να αποκτήσουν ιδιαιτέρως μεγάλη έκταση και ακόμα σε σπανιότερες περιπτώσεις να καλύψουν ολόκληρο το χλοοτάπητα. Τα πάσχοντα τμήματα αποτελούνται από ένα συνονθύλευμα κυρίως αχυροποιημένου χόρτου και ασθενικού ζωντανού γρασιδιού. Το ιδιαιτέρως αντιαισθητικό ωχρό χορτάρι σε μεγάλο ποσοστό μετατρέπεται βαθμιαίως σε άχρηστη οργανική ύλη, δηλαδή thatch, γεγονός το οποίον επιβαρύνει μελλοντικώς περαιτέρω αυτήν την δυσάρεστη κατάσταση. Το τραγελαφικό σε αυτήν την κατάσταση έγκειται στο γεγονός ότι όταν παρέλθουν οι ζεστές ημέρες και από το φθινόπωρο δώσουν τη θέση τους σε πιο δροσερές περιόδους μπορεί κάποιες φορές αυτή η άσχημη εικόνα να εξαφανιστεί ή να περιοριστεί εάν το πάσχον γκαζόν μας κατορθώσει το θέρος να διατηρήσει παραγωγικά τμήματα και μεριστώματα για νέα φύλλα. Όμως, μία πιο προσεκτική ματιά θα φανερώσει ότι στην πραγματικότητα ο χλοοτάπητας σταδιακώς τείνει να απολέσει τη δυναμικότητά του περιορίζοντας τον αριθμό και υποβαθμίζοντας την ποιότητα των φυτών τα οποία τον απαρτίζουν, συνήθως με ανάσχεση της φυσιολογικής διαπλατύνσεως των φύλλων. Δεν είναι σπάνιο, όμως, μετά από την αρχική εκδήλωση του φαινομένου και την επακόλουθη περιοδική επανάληψή του κάθε έτος να σηματοδοτείται η αρχή της παρακμής ή ακόμα και του τέλους του γρασιδιού όπως το είχαμε συνηθίσει κατά το παρελθόν.
Έτσι, λοιπόν, δημιουργείται η απορία η οποία επιδιώκει να ερμηνεύσει αυτό το συχνότατο και ανεξήγητο φαινόμενο το
οποίο δυσαρεστεί όλους και απαξιώνει το γκαζόν. Αρκετοί άνθρωποι εκτιμούν εσφαλμένα το ότι οφείλεται στην δράση κάποιου μύκητα και μπερδεύονται στην εκτίμησή τους θεωρώντας ότι είναι η καλοκαιρινή κηλίδωση ή σπανιότερα η ασθένεια γκαζόν με το όνομα "ξηρό σημείο" ή "dry spot" η οποία έχει πολύ κοινά χαρακτηριστικά γνωρίσματα στην προέλευση με το εν λόγω πρόβλημα, αλλά είναι περισσότερο τοπικού χαρακτήρος. Όμως, δεν είναι τίποτα από αυτά και δεν θα ενημερώσει η ΑΝΘΑΝΑΣΣΑ τις φίλες και τους φίλους της για το ξηρό σημείο, που πιθανώς να σχετίζεται επιπλέον και με βασιδιομύκητες. Δυστυχώς, αυτή η περίπτωση από τα προβλήματα γκαζόν, που μας ενδιαφέρει και παρουσιάζεται κατά κανόνα το καλοκαίρι, καλείται "ξηρά κηλίδωση" ή "dry patch", ενώ δεν οφείλεται αυτή καθ’ εαυτή σε κάποιο φυτοπαθογόνο παράσιτο, αλλά σε μία άλλη, ίσως, χειρότερη αιτία. Ο ένοχος για το πρόβλημα είναι ένας πολύ ύπουλος εχθρός του γρασιδιού από τον οποίο δεν μπορούμε να γλιτώσουμε εύκολα. Δεν είναι άλλος από την τεχνητή υδροφοβία των επιφανειακών στρωμάτων του εδάφους που φιλοξενεί το γκαζόν και ενώ αυτή τείνει να γίνει ο υπ' αριθμόν ένα εχθρός μας το καλοκαίρι στον αγώνα για τη συντήρηση γκαζόν ή περιποίηση χλοοτάπητα, όχι απλώς δεν είναι γνωστός αντίπαλος, αλλά αγνοείται επιδεικτικώς σε μία χώρα όπου οι εδαφοκλιματικές συνθήκες οι οποίες επικρατούν στους ιδιωτικούς και ιδιόχρηστους κήπους γιγαντώνουν τάχιστα το φαινόμενο με γεωμετρική πρόοδο.
Η ξηρά κηλίδωση μπορεί να εμφανισθεί απότομα ακόμα και στον πιο καλοσυντηρημένο χλοοτάπητα εάν φθάσει η στιγμή κατά την οποία το χώμα προδώσει την εμπιστοσύνη μας όσον αφορά στην ικανότητά του να τροφοδοτεί επαρκώς με υδάτινους πόρους τα ριζικά ινίδια των φυτών του γκαζόν όταν στην ατμόσφαιρα επικρατεί υψηλή θερινή θερμοκρασία και η χλόη υφίσταται σκληρή θερμική καταπόνηση. Σε αυτό το σημείο πρέπει να επιστήσουμε την προσοχή κυρίως των άπειρων ιδιοκτητών κήπων όσον αφορά στο νερό της αρδεύσεως. Πάρα πολλοί θεωρούν ότι με το να τροφοδοτούν το γρασίδι με νερό ή με το να ρυθμίζουν αυθαιρέτως το αρδευτικό δίκτυο, αυτά επαρκούν για την άρδευση γκαζόν, όπως ενδεχομένως συμβαίνει με τους θάμνους ή τα δένδρα για παράδειγμα. Αυτό είναι σοβαρό λάθος. Σε ένα υδροφοβικό έδαφος ακόμα και δεξαμενόπλοια να ποτίζουν το μόνο που θα καταφέρουν είναι να σκιαμαχούν και να επιδεινώνουν περαιτέρω την αδυναμία αξιοποιήσεως του νερού από τις ρίζες, ενώ τίποτα δεν αποκλείει να αναπτυχθούν ασθένειες από την υπερβολική και ακατάλληλη υγρασία.
Αξίζει να τονίσουμε το γεγονός ότι το ενοχλητικό πρόβλημα με την ξηρά κηλίδωση ή dry patch έχει απασχολήσει τις τελευταίες δεκαετίες πάρα πολλούς ειδήμονες των χλοοταπήτων σε χώρες, όπως είναι για παράδειγμα οι Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής (USA) και όπου βρίσκονται απαιτητικές αθλητικές εκτάσεις γκολφ, διότι σε αυτές το γκαζόν υφίσταται εξαιρετικώς ειδική μεταχείριση για να εξυπηρετούνται ακωλύτως οι ανάγκες του αθλήματος. Επίσης, είναι ευνόητο το ότι η συντήρηση γκαζόν σε αυτές τις περιπτώσεις συνδυάζεται με αξιόλογη οικονομική δραστηριότητα μεγάλων επιχειρήσεων με προσφερόμενες αθλητικές υπηρεσίες, οπότε η αντιμετώπιση οποιουδήποτε φαινομένου το οποίο σχετίζεται με προβλήματα γκαζόν είναι νευραλγικής σημασίας για την οικονομική ευημερία τους. Αντιθέτως, στην Ελλάδα όσον αφορά στους ιδιωτικούς και ιδιόχρηστους κήπους η αντιμετώπιση είναι συνήθως μάλλον αδιάφορη για αυτό τελικώς το πρόβλημα μπορεί να λαμβάνει κολοσσιαίες διαστάσεις.
Δυστυχώς, η ξηρά κηλίδωση ή dry patch θα εμφανισθεί σε έναν χλοοτάπητα όταν επικρατούν ξηροθερμικές συνθήκες ακόμα και εάν η άρδευσή του μέχρι πρότινος ήταν αρίστη. Εάν αλλάξει ιδίως απότομα προς το θερμότερο ο καιρός και συνδυαστεί με την ενίσχυση της ηλιακής ακτινοβολίας και των βορείων ανέμων, όπως συχνά συμβαίνει για παράδειγμα στην Αττική, τότε ο ευαίσθητος χλοοτάπητας θα δείξει πολύ γρήγορα τα σημάδια με dry patch. Αρχικώς, θα εμφανίζει τα χαρακτηριστικά συμπτώματα της δίψας, όπως τα έχουμε περιγράψει στις φίλες και τους φίλους της ΑΝΘΑΝΑΣΣΑ στο σχετικό κείμενο από τη δημοσιοποιημένη βάση δεδομένων με τα άρθρα κήπου. Αυτό, όμως, που θα πρέπει να μας προβληματίσει είναι ότι το γρασίδι θα δείχνει ότι διψάει γρήγορα, ενώ εμείς το ποτίζουμε κανονικώς. Στη συνέχεια, θα παρουσιάζονται μέσα στην έκτασή του περιοχές με λιγότερο πράσινη εμφάνιση η οποία θα δίνει την θέση της σε χρώματα πιο ανοικτά προς το ωχροκάστανο, κιτρινωπό ή πορτοκαλί. Τελικώς το γρασίδι μεταχρωματίζεται κατά περιοχές και δείχνει σαν να απαρτίζεται από ξηρό χόρτο το οποίο ενδεχομένως να καταλήξει ακόμα και νεκρό.
Αρκετά συχνά στα κείμενα της ΑΝΘΑΝΑΣΣΑ επισημαίνουμε διαρκώς το γεγονός ότι το γκαζόν, κυρίως των ψυχρόφιλων ειδών, μπορεί να είναι το πλέον κατάλληλο από άποψη χρηστικότητος και διαρκούς καλαισθησίας, αλλά ταυτοχρόνως απαιτεί χωρίς διαπραγμάτευση πολλή περιποίηση και φυσικά νερό ιδίως κατά τους θερμούς μήνες. Όμως, πριν από κάθε εγκατάσταση οφείλουμε υποχρεωτικώς να λαμβάνουμε μέριμνα για την κατάλληλη επεξεργασία του εδάφους που θα το υποδεχθεί. Αυτό, βεβαίως, αυξάνει το χρηματικό κόστος για την κατασκευή κήπων, αλλά αποτελεί το πιο κατάλληλο εχέγγυο για την αποφυγή ή τουλάχιστον τον περιορισμό ποικίλων μελλοντικών προβλημάτων μερικά εκ των οποίων εξελίσσονται σε ανήκεστες βλάβες. Δεν πρέπει να επαναπαυόμαστε ακόμα και όταν φέρνουμε νέο κηπόχωμα στον κήπο μας διότι ο συνδυασμός χώματος, ξηροθερμικού κλίματος, βιολογίας και συντηρήσεως του καλλωπιστικού γκαζόν στην Ελλάδα είναι εκρηκτικός. Η εντεινόμενη ανικανότης αξιοποιήσεως των υδάτων αρδεύσεως από ένα εγκατεστημένο γκαζόν η οποία οδηγεί στην ξηρά κηλίδωση είναι επίπτωση του προβλήματος το οποίο σχετίζεται με την υδροφοβία εδάφους. Το υδροφοβικό έδαφος ή hydrophobic soil είναι μία συνιστώσα των εδαφικών προβλημάτων με πολλές παραμέτρους και δύναται να εκδηλώνεται σε διάφορες περιπτώσεις, όπως είναι για παράδειγμα μετά από πυρκαγιές, αλλά δεν θα ασχοληθούμε με όλες αυτές. Θα επικεντρωθούμε στην τεχνητή εκδήλωση της υδροφοβίας μόνο στο έδαφος γκαζόν με όσο το δυνατόν πιο απλά και εκλαϊκευμένα λόγια, προκειμένου οι φίλες και οι φίλοι της ΑΝΘΑΝΑΣΣΑ να ενημερωθούν για ένα ύπουλο φαινόμενο το οποίο είναι ικανό να ταλαιπωρεί το γρασίδι για πάρα πολλά χρόνια και που η αντιμετώπισή του αποτελεί νευραλγικής σημασίας εργασία κατά την εκτέλεση των κηποτεχνικών εργασιών μας στις εργολαβίες που αναλαμβάνουμε κατά τη διαμόρφωση και συντήρηση κήπων.
Η υδροφοβία εδάφους και το υδροφοβικό έδαφος ή hydrophobic soil του γρασιδιού σε έναν ιδιωτικό και ιδιόχρηστο κήπο
είναι ένα φαινόμενο το οποίο δύναται να εμφανιστεί κατά κόρον ειδικότερα σε: α΄) Μεγάλης ηλικίας και γερασμένα γκαζόν, β΄) Γκαζόν με εντατική χρήση και κίνηση ανθρώπων ή φορτίων, γ΄) Κακοσυντηρημένα γκαζόν, δ΄) Χλοοτάπητες εγκατεστημένους σε εδάφη με έντονη κλίση όπου κατρακυλούν εύκολα τα νερά, και ε΄) Γρασίδια τα οποία έχουν την τάση να δημιουργούν υπερβολική άχρηστη οργανική ύλη, δηλαδή thatch. Το οποιοδήποτε έδαφος απαρτίζεται σε μικροσκοπικό επίπεδο από σωματίδια τα οποία με την σειρά τους συνενώνονται σχηματίζοντας μεγαλύτερες δομές οι οποίες καταλήγουν τελικώς να δημιουργούν αυτό το έδαφος το οποίο βλέπουμε και αγγίζουμε. Η επιφάνεια του εδάφους είναι αυτή που εκτίθεται άμεσα στο περιβάλλον και υποδέχεται κάθε ανόργανο και οργανικό υλικό ή ρύπο που καταλήγει επάνω της. Αυτή η οργανική συσσώρευση σταδιακώς δημιουργεί το thatch. Επειδή το καλλωπιστικό γκαζόν είναι μία ιδιόμορφη σύνθεση φυτών, αφ' ενός αποβάλλει φυσιολογικώς άχρηστη οργανική ύλη, όπως είναι τα άχρηστα φύλλα και αφ’ ετέρου επιβαρύνεται επιπλέον η εδαφική επιφάνειά του κυρίως από τις ανθρωπογενείς δραστηριότητες, όπως είναι τα κουρέματα, οι φυτοπροστατευτικές επεμβάσεις, οι λιπάνσεις ή οι μεταβολές στο pH και στην αγωγιμότητα. Η Φύση διαθέτει όλους εκείνους τους μηχανισμούς οι οποίοι χρειάζονται για την αποδόμηση του οργανικού υλικού με την βοήθεια μικροοργανισμών σαν τα βακτήρια. Αλλά η υπερσυσσώρευση τού υπό αποδόμηση άχρηστου οργανικού υλικού σε συνδυασμό με τα προϊόντα της βιολογικής δραστηριότητος των μικροοργανισμών δημιουργούν έναν αδιόρατο μανδύα με κηρώδη υφή, για παράδειγμα από οργανικά οξέα, ο οποίος επικαλύπτει τα δομικά σωματίδια του εδάφους. Με την επίδραση των υψηλών θερμοκρασιών και την εξατμισοδιαπνοή αυτός ο μανδύας στους πόρους των ανώτερων στρωμάτων εδάφους αποξηραίνεται και γίνεται ακόμα και παντελώς αδιάβροχος. Το νερό που αρδεύουμε για να αξιοποιηθεί από το γκαζόν πρέπει πρώτα να εισχωρήσει και να διαχυθεί στο έδαφος, καθώς και να προσκολληθεί στη συνέχεια σε μικροσκοπικό επίπεδο και με ιοντικές μορφές σε όλες αυτές τις δομικές μονάδες του εδάφους. Με αυτόν τον τρόπο η φυσική χημική διαδικασία της διαλύσεως των θρεπτικών στοιχείων χρησιμοποιεί το νερό και την υγρασία σαν μέσο διαλύσεως και σαν καταλύτη, ενώ τα εδαφικά σωματίδια λειτουργούν σαν εργαστήρια για την θρέψη των φυτών τα οποία με τα λεπτά ριζικά ινίδια προσλαμβάνουν τις απαραίτητες ουσίες με μηχανισμούς οι οποίοι στηρίζονται σε επιστημονικά αποδεδειγμένες αρχές της φυσικής και χημείας, όπως είναι για παράδειγμα η ώσμωση. Όταν, όμως, αδιαβροχοποιούνται τα δομικά συστατικά υλικά του εδάφους μέχρι ενός βάθους το οποίο κυμαίνεται από συνήθως πέντε εκατοστά (5 cm) έως περίπου δεκαπέντε εκατοστά (15 cm), τότε απωθούνται τα μόρια του νερού και δεν είναι δυνατόν το νερό της αρδεύσεως να αξιοποιηθεί επαρκώς γιατί δεν μπορεί να κατακρατηθεί. Έτσι, ενώ ποτίζουμε το γκαζόν αυτό στην πραγματικότητα δεν μπορεί να ξεδιψάσει και να τραφεί.
Το υδροφοβικό φαινόμενο μπορεί να εμφανιστεί μάλλον με μεγαλύτερη συχνότητα κυρίως σε χονδρόκοκκα αμμώδη εδάφη τα οποία, όμως, στους ελληνικούς ιδιωτικούς και ιδιόχρηστους κήπους είναι περιορισμένα. Αντιθέτως, παρουσιάζεται με μεγαλύτερη δυσκολία σε αφράτα, γόνιμα και καλοοργωμένα αργιλοπηλώδη χώματα τα οποία συναντώνται συχνότατα στην Ελλάδα επειδή μεταξύ άλλων τα δομικά τους σωματίδια είναι κάπως μεγαλύτερης επιφάνειας και επικαλύπτονται δυσκολότερα. Όμως, καθώς είναι εύπλαστα σαν την πλαστελίνη, όταν υποστηρίζουν γκαζόν που πρέπει να διαβρέχεται έντονα και βρίσκονται εκτεθειμένα σε ξηροθερμικές συνθήκες συμμετέχοντας στην έντονη εξατμισοδιαπνοή χωρίς να μπορούμε να τα οργώσουμε για να αφρατέψουν, τελικώς εξαναγκάζονται σε σταδιακή συμπίεση η οποία αυξάνει την συνεκτικότητά τους. Στην περίπτωση που δεν έχουν υποστεί βελτιωτική επεξεργασία πριν την εγκατάσταση του γκαζόν, η συνεκτικότητα πραγματοποιείται με γρηγορότερο ρυθμό και μεγαλύτερη ένταση από το προσδοκώμενο. Έτσι, το νερό των αρδεύσεων τελικώς δεν μπορεί να εισχωρήσει εύκολα και ομοιόμορφα σε όλον τον όγκο του εδάφους και αχρηστεύεται με το να εξατμίζεται ή να καταβαραθρώνεται. Αυτό το γεγονός σε συνδυασμό με τη φυσιολογική βαθμιαία ανάπτυξη άχρηστης οργανικής ύλης στην επιφάνεια του εδάφους του γκαζόν η οποία δημιουργείται και συσσωρεύεται εντονότερα σε συνεκτικά εδάφη, επιδεινώνουν τις επιπτώσεις του υδροφοβικού φαινομένου το οποίο μεγεθύνεται με την πάροδο του χρόνου μέχρι την στιγμή που θα φθάσει σε μία κρίσιμη φάση κατά την οποία το έδαφος στην ουσία συμπεριφέρεται προβληματικώς όσον αφορά στην υδροφοβία του. Ο συνδυασμός συνεκτικού εδάφους, thatch και υδροφοβίας καταλήγει να γεννά ένα φαύλο κύκλο όπου η επίδραση του ενός φαινομένου επιδεινώνει την δράση των υπολοίπων.
Εάν θέλουμε εμπειρικώς και με σχετικώς ικανοποιητική ακρίβεια να δούμε το πόσο υδροφοβικό έχει γίνει το έδαφος του χλοοτάπητα, τότε μπορούμε να αφαιρέσουμε ένα κυλινδρικό τμήμα εδάφους γκαζόν με διάμετρο περίπου πέντε εκατοστών (5 cm) και μήκος περίπου δεκαπέντε εκατοστών (15 cm). Στη συνέχεια το αφήνουμε εκτεθειμένο στο περιβάλλον να αποξηρανθεί για περίπου μισό μήνα το λιγότερο. Κατόπιν ρίχνουμε στο κέντρο του κυλινδρικού τμήματος από τη μεριά που υπήρχε γκαζόν τη μισή κουταλιά του γλυκού με νερό και περιμένουμε. Εάν χρειαστούν πάνω από πέντε έως δέκα το πολύ δευτερόλεπτα για να απορροφηθεί πλήρως το νερό, τότε υπάρχει πρόβλημα. Όσο περισσότερο χρόνο χρειαστεί η απορρόφηση, τόσο πιο έντονο είναι το υδροφοβικό φαινόμενο.
Προκειμένου να αντιμετωπίσουμε ένα υδροφοβικό έδαφος με ήδη εγκατεστημένο γκαζόν και κατά συνέπεια την ξηρά
κηλίδωση θα χρειαστεί να καταφύγουμε σε συνδυασμένες τεχνικές. Επειδή είναι ιδιαιτέρως δύσκολες και εξειδικευμένες, οι φίλες και οι φίλοι της ΑΝΘΑΝΑΣΣΑ μπορούν να ενημερωθούν για αυτές με περισσότερες λεπτομέρειες στο κείμενο από τη δημοσιοποιημένη βάση δεδομένων με τα άρθρα κήπου, όπου η ΑΝΘΑΝΑΣΣΑ αναφέρεται στη βελτίωση του συνεκτικού εδάφους. Επιπροσθέτως, συστήνουμε το κούρεμα γκαζόν να διενεργείται σε όσο το δυνατόν μεγαλύτερο ύψος, για να μην απομακρύνεται σημαντική έκταση από τη φυλλική επιφάνεια. Η άρδευση του χλοοτάπητα θα συνεχιστεί κανονικώς προσαρμοσμένη στις απαιτήσεις της θεραπείας που ακολουθείται. Από την άλλη μεριά εάν δούμε στην έκταση της χλόης να εμφανίζονται υπερβολικώς πολλά μανιτάρια καλό θα ήταν να αναζητήσουμε την αρωγή κάποιου ειδικού γιατί ενδέχεται να λαμβάνουμε τα πρώτα προειδοποιητικά σήματα για την ανάπτυξη υδροφοβικών χαρακτηριστικών του εδάφους. Ομοίως, συνιστούμε μετ' επιτάσεως αφ' ενός να αποφεύγεται τουλάχιστον στη νότια Ελλάδα η επαναφορά του κουρεμένου γκαζόν στο έδαφος με την χρήση των καταλλήλως εξοπλισμένων χλοοκοπτικών μηχανών και αφ' ετέρου να επιδιώκουμε προγραμματισμένα να γίνεται απαραιτήτως χρήση των εξειδικευμένων θρεπτικών σκευασμάτων βραδείας αποδεσμεύσεως και των διεγερτών για χλοοτάπητες. Επιπροσθέτως, όταν έχουμε ήδη εγκαταστήσει το χλοοτάπητα, προληπτικώς καλό θα ήταν να χορηγούμε περιστασιακώς στο γκαζόν μας σε συνεργασία απαραιτήτως με τον συντηρητή του κήπου τα όντως δυσεύρετα, αλλά αποτελεσματικά και απολύτως εξειδικευμένα σκευάσματα αναπτύξεως φυλλικής επιφανείας και ριζικού συστήματος, καθώς και να παρέχουμε συχνά στο έδαφος εξειδικευμένους διαβρέκτες επιφανείας εδάφους ή ουσίες δράσεως επιφανείας εδάφους, έτσι ώστε να περιορίζεται τεχνητά, αλλά ελεγχόμενα, η επιφανειακή τάση του αρδευόμενου ύδατος αποκτώντας με αυτόν τον τρόπο μεγαλύτερη διεισδυτική ικανότητα και δυνατότητα εξαπλώσεως επί του εδάφους και της επιφανείας των δομικών σωματιδίων του. Αντιθέτως, προτείνουμε να αποφεύγεται η ερασιτεχνική εφαρμογή σαπουνόνερου στην οποία καταφεύγουν κάποιοι σαν έσχατη λύση σαν γιατροσόφι, διότι εάν επηρεαστεί δυσμενώς η αλατότητα στο έδαφος, τότε τα πράγματα θα γίνουν ιδιαιτέρως δυσμενή για το γκαζόν. Επίσης, όταν διενεργούμε επιφανειακή επιχωμάτωση ή top-dressing, καλό θα ήταν να αποφεύγουμε τη συχνή χρήση μόνο ποταμίσιας άμμου. Τέλος, για να περιορίζουμε το thatch πρέπει να διενεργούμε τακτικώς αποβρύωση του γκαζόν.
Η ξηρά κηλίδωση ή dry patch σε συνδυασμό με το υδροφοβικό έδαφος ή hydrophobic soil είναι ένας εκρηκτικός συνδυασμός ο οποίος απειλεί το γκαζόν, ειδικώς στις περιοχές της Ελλάδος με εδαφοκλιματικές συνθήκες τέτοιες που επιδρούν στην εκδήλωση δυσμενών θερμικών καταπονήσεων. Δεν είναι πρόβλημα το οποίο αντιμετωπίζεται εύκολα και δεν μπορεί ποτέ να παρασχεθεί εγγύηση για την πλήρη εξάλειψή του σε έναν ιδιωτικό και ιδιόχρηστο κήπο. Όμως, μπορεί να ληφθούν μέτρα για την καταπολέμησή του, που δεν αποκλείεται να προκαλούν σημαντικό χρηματικό κόστος στους ιδιοκτήτες του χώρου πρασίνου, αλλά δεν υπάρχει άλλος τρόπος αντιδράσεως.
2009 έως σήμερα ©ΑΝΘΑΝΑΣΣΑ, Πρωτότυπες Κηποτεχνικές Διαμορφώσεις Ιδιωτικών Και Ιδιόχρηστων Κήπων