Διά ανομοιόμορφη ανάπτυξη γρασιδιού, τη συντήρηση γκαζόν, τη φροντίδα χλοοτάπητα και την περιποίηση χλόης, αυτό το κείμενο από τα άρθρα κηποτεχνίας και τα άρθρα κήπου διά την κατασκευή και συντήρηση κήπων, την αρχιτεκτονική κήπων, τη διαμόρφωση κήπου ή το αυτόματο πότισμα κήπου, προσδιορίζει σχετικές κηπουρικές εργασίες ή συμβουλές κηπουρικής. Όπως ισχύει διά τα υπόλοιπα κείμενα ή τα ΑΡΘΡΑ ΑΝΘΑΝΑΣΣΑ, έτσι και το παρόν άρθρο τελεί αυστηρώς υπό το καθεστώς νομικής προστασίας βάσει συμβολαιογραφικής πράξεως και σύννομων τεχνολογικών μέτρων προστασίας και διατάξεων ευρωπαϊκών Οδηγιών, νομικής βάσεως και του Νόμου περί πνευματικής ιδιοκτησίας, συγγενικών δικαιωμάτων και πολιτιστικών θεμάτων μετά των σχετικών νεωτέρων τροποποιήσεων αυτού (Ν. 2121/93, άρ. 66Α), καθώς προσδιορίζεται εις τους όρους χρήσεως του ΙΣΤΟΤΟΠΟΥ της ΑΝΘΑΝΑΣΣΑ.
Ένα από τα περίεργα φαινόμενα τα οποία εμφανίζονται στους καλλωπιστικούς χλοοτάπητες τους οποίους διατηρούμε
στους ιδιωτικούς και ιδιόχρηστους κήπους είναι η ανομοιομορφία στην καθ’ ύψος ανάπτυξή τους η οποία παρατηρείται κατά τόπους στην έκταση την οποία καταλαμβάνουν. Μετά από το συνηθισμένο κούρεμα γκαζόν αυτή η αισθητική παραφωνία συνήθως εξαφανίζεται, αλλά στη συνέχεια επανεμφανίζεται όσο μεγαλώνουν τα φυτά και συντελείται η ανάπτυξη γρασιδιού. Αρκετές φορές αυτό το πρόβλημα στις συγκεκριμένες περιοχές ενδεχομένως να συνδυάζεται με την επιβράδυνση ή επιτάχυνση στη διαπλάτυνση των φύλλων της χλόης ή με την προβληματική ανάπτυξη του χλοοτάπητα ή και με την ταχύτερη ανάπτυξη άχρηστης οργανικής ύλης, δηλαδή thatch. Είναι γεγονός ότι όλα αυτά τα ζητήματα επηρεάζουν τη φροντίδα χλοοτάπητα, αφού δημιουργούν ερωτηματικά όσον αφορά στις αιτίες οι οποίες ευθύνονται για την εκδήλωσή τους.
Η ανομοιόμορφη ανάπτυξη γρασιδιού είναι ένα φαινόμενο το οποίο μπορεί να παρουσιαστεί προϊόντος του χρόνου είτε το γκαζόν προέρχεται από σπορά, είτε από έτοιμα ρολά. Επιπροσθέτως, σε γενικές γραμμές δεν κάμνει ιδιαίτερες διακρίσεις στο εάν αυτό το γκαζόν είναι θερμόφιλο ή ψυχρόφιλο, αλλά η εμφάνισή της δείχνει μάλλον μία μεγαλύτερη προτίμηση προς στα ψυχρόφιλα είδη τα οποία συναντάμε συχνότερα στους νοτιοελληνικούς κήπους όπου παρατηρούνται χλοοτάπητες με φεστούκα καλαμοειδή ή Festuca arundinacea. Οι αιτίες που μπορούν να οδηγήσουν σε αυτό το πρόβλημα είναι αρκετές, αλλά δυστυχώς η επαγγελματική εμπειρία της ΑΝΘΑΝΑΣΣΑ έχει αποδείξει το ότι στη συντριπτική πλειοψηφία των περιπτώσεων υπάρχει μία πολύ συγκεκριμένη επαναλαμβανόμενη αιτία.
Οι γενικοί και πιο συνήθεις λόγοι οι οποίοι συντελούν σε αυτήν την ανομοιομορφία γρασιδιού σχετίζονται κυρίως με: α΄) Το κατά τόπους περιορισμένο ποσοστό διαβροχής το οποίο αρδεύει τα προβληματικά τμήματα κατά την λειτουργία των εκτοξευτήρων, β΄) Την επιβλαβή αλατότητα του νερού αρδεύσεως το οποίον μπορεί για κάποιους λόγους, όπως είναι οι λακκούβες, να συγκεντρώνεται κατά τόπους, γ΄) Την ανομοιόμορφη λίπανση η οποία για κάποιον λόγο είναι μονίμως κατά τόπους ελλιπής ή υπερβολική, δ΄) Την τοπικώς ανώμαλη έκθεση στην ηλιακή ακτινοβολία, ε΄) Την κακή ανάμειξη ή επισπορά σπόρων διαφορετικών ειδών, ς΄) Την περιορισμένη βλαστική ικανότητα κάποιων σπόρων, ζ΄) Τη δράση κατοικίδιων ή αδέσποτων ζώων, και η΄) Την κατά τόπους καταπόνηση του γρασιδιού από κάποιο φυτοπαθολογικό πρόβλημα. Αυτές οι μάλλον σπανιότερες αιτίες όταν εντοπισθούν και προσδιοριστούν ως υπεύθυνες για το πρόβλημα κατά κανόνα μπορούν να διορθωθούν αναλόγως της εντάσεώς τους είτε λίγο, είτε πολύ, με σκοπό να υποβοηθηθούν τα ανώμαλα τμήματα να αναδιαμορφώσουν την ανάπτυξή τους έτσι ώστε να γίνουν περισσότερο ομοιόμορφα με το υπόλοιπο γκαζόν.
Σε αυτό το σημείο πρέπει να διευκρινίσουμε ακόμα το γεγονός ότι ιδίως η τοπική καθυστέρηση στην ανάπτυξη γρασιδιού αποτελεί κατά κανόνα σύμπτωμα κάποιας δυσαρμονίας στους όρους οι οποίοι προσδιορίζουν την φυσιολογική λειτουργία των φυτών του χλοοτάπητος. Δεν είναι κατ' ανάγκην πάντοτε απόρροια ενός φυτοπαθολογικού προβλήματος το οποίον οφείλεται σε φυτοπαθογόνο παράγοντα, όπως για παράδειγμα είναι κάποιος μύκητας ή έντομο. Δυστυχώς, όμως, οι συνθήκες οι οποίες προξενούν αυτήν την καθυστέρηση ενδέχεται ακόμα και μακροπροθέσμως να δημιουργήσουν τις προϋποθέσεις ώστε το αδύναμο γρασίδι να υποστεί κάποια επικίνδυνη φυτοπαθολογική προσβολή. Είναι ευνόητο το ότι όταν ένα οποιοδήποτε φυτό δεν είναι ικανό να αναπτυχθεί φυσιολογικώς αναπτύσσοντας ομαλά τους αμυντικούς του μηχανισμούς ή διατηρώντας τα απαραίτητα υδάτινα, θρεπτικά και εν γένει ενεργειακά αποθέματά του σε τουλάχιστον ικανοποιητική κατάσταση, τότε είναι περισσότερο επιρρεπές σε δυσμενείς για την υγεία του καταστάσεις. Αυτό το τελευταίο, όσο σκληρό και εάν είναι, συνιστά διαταγή της Φύσεως η οποία θέλει να επιβιώνουν εκείνα τα φυτά τα οποία μπορούν να διαιωνιστούν με λιγότερα προβλήματα.
Έτσι, λοιπόν, αφού αναφερθήκαμε επιγραμματικώς σε κάποιες αιτίες, είναι καιρός να αναφερθούμε σε αυτήν η οποία αποτελεί την πιο συνήθη. Και δυστυχώς, αυτή η αιτία σχετίζεται σχεδόν πάντα με το ότι δεν δίνουμε τη δέουσα προσοχή σε μία παράμετρο για την κατασκευή κήπων η οποία όχι απλώς είναι σημαντική, αλλά καθοριστική για την υγεία του γκαζόν μας καθ' όλη τη διάρκεια του βίου του. Φυσικώς, αυτή η παράμετρος δεν είναι άλλη από το εδαφικό υπόστρωμα. Αυτό το χώμα το οποίον θα προσφέρει το μόνιμο εδαφικό υπόστρωμα για την ανάπτυξη του υγιούς γκαζόν είναι ένας ύπουλος σύμμαχός μας. Εάν του φερθούμε καταλλήλως θα μας το ανταποδίδει διά βίου, αλλά σε αντίθετη περίπτωση θα είναι αμείλικτο απέναντί μας. Πρέπει επιτέλους να κατανοήσουν όλοι οι ιδιοκτήτες χώρων πρασίνου οι οποίοι καλώς επιθυμούν να εγκαταστήσουν και να διατηρήσουν καλλωπιστικό χλοοτάπητα ότι το έδαφος το οποίο θα το φιλοξενήσει υποχρεωτικώς οφείλει να πληροί κάποιες συγκεκριμένες προδιαγραφές και για αυτό απαιτεί κάποια συγκεκριμένη επιπρόσθετη επεξεργασία. Δυστυχώς, ειδικώς στην νότιο Ελλάδα τα εδάφη σε γενικές γραμμές, παρ' όλες τις λίγες εξαιρέσεις, δεν είναι ό, τι καλύτερο από άποψη ποιότητος για την εγκατάσταση γκαζόν. Αυτό έχει να κάμνει με ένα πλήθος παραγόντων, όπως είναι τα θρεπτικά στοιχεία που περιέχουν, η γονιμότητά τους ή η σύστασή τους. Ένα προβληματικό έδαφος συνδυασμένο με δυσμενείς κλιματολογικές συνθήκες επιδεινώνει το στρες από καταπονήσεις που υφίσταται το γκαζόν γιατί το τελευταίο δεν μπορεί να τραφεί και να ξεδιψάσει καταλλήλως όταν το έχει απόλυτη ανάγκη και υποφέρει από δυσμενή έντονα φαινόμενα, όπως είναι για παράδειγμα η υπερβολική εξατμισοδιαπνοή και τα ανώμαλα επίπεδα αγωγιμότητος. Ακόμα και τα φερτά πρόσθετα χώματα στους κήπους μας όσο αφράτα και να φαίνονται σε ένα άπειρο μάτι δεν συνοδεύονται πάντοτε από τα κατάλληλα χαρακτηριστικά γνωρίσματα τα οποία απαιτεί το γρασίδι ειδικώς σε μία ξηροθερμική περιοχή ή χρονική περίοδο. Κατά κανόνα τα χώματα απαιτούν επιπρόσθετη επεξεργασία και εμπλουτισμό. Βεβαίως, αυτή η διαδικασία φαινομενικώς επιδρά δυσμενώς στο χρηματικό κόστος κατασκευής, αλλά ένας χλοοτάπητας εγκαθίσταται με την προοπτική να έχει προσδόκιμο ζωής πολλών ετών. Εάν από την αρχή αντιμετωπίσει προβλήματα εγκαταστάσεως, αυτά θα του προκαλέσουν μελλοντικώς επιπρόσθετα προβλήματα τα οποία για να αντιμετωπιστούν συνήθως εκτός των άλλων απαιτούν μονίμως την εφαρμογή φυτοπροστατευτικών υλικών και φυσικώς την κατανάλωση υπερβολικών ποσοτήτων νερού. Η αρχική επεξεργασία του εδάφους ακόμα και ελάχιστα εάν βελτιώσει το χώμα θα μπορέσει να εξασφαλίσει σταδιακώς και συσσωρευτικώς την αποφυγή πολλών περαιτέρω εξόδων για την συντήρηση ενός κατά τα άλλα υγιούς γκαζόν.
Τέλος, η κατά τόπους ανομοιόμορφη ανάπτυξη γρασιδιού, που συνήθως οφείλεται σε προβληματική καθυστερημένη ανάπτυξη, όταν οφείλεται στο χώμα είναι μία πολύ δύσκολα αντιμετωπίσιμος κατάσταση. Κατά πάσα πιθανότητα το έδαφος το οποίο φιλοξενεί το χλοοτάπητα έχει υποστεί κατά τόπους συμπίεση η οποία δεν είναι απαραίτητο να πιστοποιείται με την οπτική παρατήρηση κάποιων συγκεκριμένων συμπτωμάτων, όπως η μερική καθίζηση του εδάφους, οι λάκκοι ή η ανάπτυξη πρασινίλων. Αυτή η συμπίεση συνοδεύεται συνήθως από την έλλειψη κατάλληλης γονιμότητος, υδατοπερατότητος και αερισμού του εδάφους, επηρεάζοντας δυσμενώς ακόμα και την ικανότητα αξιοποιήσεως του νερού και των θρεπτικών στοιχείων. Κατά περιοχές όπου η συμπίεση είναι μεγάλη το γρασίδι αντιδρά περιορίζοντας την ανάπτυξή του γιατί προσπαθεί να επιβιώσει αξιοποιώντας με εξαιρετικώς μεγάλη δυσχέρεια ό, τι μπορεί από το περιορισμένο επιφανειακό ριζικό σύστημά του ή ακόμα και αυτοεξοντώνει τα πιο αδύναμα φυτά του ώστε να δώσει ζωτικό χώρο στα πιο δυναμικά. Όσο πιο έντονη είναι η συμπίεση, τόσο πιο έντονα θα είναι τα συμπτώματα της καθυστερήσεως. Εάν το πρόβλημα είναι μικρής ή και περιορισμένης εντάσεως μπορεί να το διαχειριστεί ένα έμπειρο άτομο με σχετικώς μικρή δυσκολία κάμνοντας χρήση ειδικών εξειδικευμένων σκευασμάτων για την περίσταση, αλλά οποιαδήποτε διαδικασία συντηρήσεως θα απαιτεί μεγάλες ποσότητες ύδατος.
2009 έως σήμερα ©ΑΝΘΑΝΑΣΣΑ, Πρωτότυπες Κηποτεχνικές Διαμορφώσεις Ιδιωτικών Και Ιδιόχρηστων Κήπων