Διά καλλωπιστικά φυτά εσωτερικού χώρου ως ο φίκος Άμστελ κινγκ ή Ficus maclellandii Amstel King, αυτό το κείμενο από τα άρθρα κηποτεχνίας και τα άρθρα κήπου διά την κατασκευή και συντήρηση κήπων, την αρχιτεκτονική κήπων, τη διαμόρφωση κήπου ή το αυτόματο πότισμα κήπου, προσδιορίζει σχετικές κηπουρικές εργασίες ή συμβουλές κηπουρικής. Όπως ισχύει διά τα υπόλοιπα κείμενα ή τα ΑΡΘΡΑ ΑΝΘΑΝΑΣΣΑ, έτσι και το παρόν άρθρο τελεί αυστηρώς υπό το καθεστώς νομικής προστασίας βάσει συμβολαιογραφικής πράξεως και σύννομων τεχνολογικών μέτρων προστασίας και διατάξεων ευρωπαϊκών Οδηγιών, νομικής βάσεως και του Νόμου περί πνευματικής ιδιοκτησίας, συγγενικών δικαιωμάτων και πολιτιστικών θεμάτων μετά των σχετικών νεωτέρων τροποποιήσεων αυτού (Ν. 2121/93, άρ. 66Α), καθώς προσδιορίζεται εις τους όρους χρήσεως του ΙΣΤΟΤΟΠΟΥ της ΑΝΘΑΝΑΣΣΑ.
Στην προσπάθειά μας να βελτιώσουμε το περιβάλλον μας είτε στην οικία μας, είτε στον επαγγελματικό χώρο, αναζητούμε διάφορα φυτά τα οποία να συνδυάζουν χαρακτηριστικά γνωρίσματα, όπως είναι για παράδειγμα η μακροβιότητα, η ομορφιά και η υψηλή ανθεκτικότητα σε καταπονήσεις οι οποίες προέρχονται κυρίως από προβλήματα στο φωτισμό ή τις μικροπεριβαλλοντικές συνθήκες ή ακόμα και από την αδυναμία μας να τους προσφέρουμε την απαιτούμενη συνεχή φροντίδα. Στην αγορά μπορεί να εντοπιστούν διάφορα καλλωπιστικά φυτά εσωτερικού χώρου τα οποία λίγο έως πολύ να είναι εις θέσιν να ικανοποιούν τις επιθυμίες μας. Με το παρόν κείμενο από τη δημοσιοποιημένη βάση δεδομένων με τα άρθρα κήπου της ΑΝΘΑΝΑΣΣΑ, θα ενημερώσουμε τις φίλες και τους φίλους μας εν συντομία για ένα εντυπωσιακό φυτό το οποίο μπορεί να καλλωπίσει επάξια εσωτερικούς χώρους, έστω και βραχυχρονίως. Συγκεκριμένα, θα αναφερθούμε σε ένα φίκο ο οποίος δεν είναι τόσο πολύ γνωστός στο ευρύ κοινό, όσο είναι για παράδειγμα ο αντίστοιχος φίκος μπέντζαμιν ή Ficus benjamina, αλλά κατά τη γνώμη μας αποτελεί ένα από τα πιο επιβλητικά φυτά εσωτερικού. Είνια ο φίκος Άμστελ κινγκ, που βεβαίως, θα μπορούσε να εγκατασταθεί μέσα σε ευρύχωρη γλάστρα στη βεράντα ή στο μπαλκόνι, αλλά επειδή είναι εύρωστο και ταχυαυξές δέντρο είναι προτιμότερο να φυτεύεται τελικώς σε μία περιοχή του κήπου. Στην ΑΝΘΑΝΑΣΣΑ τον χρησιμοποιούμε συχνά με επιτυχία εδώ και αρκετά χρόνια όταν μας δίδεται η ευκαιρία κατά τη δημιουργία χώρων πρασίνου σε εσωτερικές αίθουσες και βεβαίως, όταν οι συνθήκες του μικροπεριβάλλοντος το επιτρέπουν.
Έτσι, λοιπόν, ο συγκεκριμένος φίκος διαθέτει την ιδιομορφία ότι είναι ένα αειθαλές καλλωπιστικό δένδρο το οποίο προέκυψε όχι ελεύθερα στη Φύση. Αποτελεί ένα δέντρο το οποίο παρουσιάσθηκε ευρέως στο κοινό κατά την τελευταία δεκαετία του εικοστού αιώνος και προήλθε από μεταλλακτική διαφοροποίηση ενός συγγενούς είδους μητρικού φίκου στη βόρειο Ευρώπη. Για την ακρίβεια, έχει ολλανδική υπηκοότητα από την περιοχή Aalsmeer, δηλαδή κατάγεται από μία χώρα η οποία έχει αποδεδειγμένα μεγάλη παράδοση στην παγκόσμια διάθεση και εμπορία ποιοτικών φυτικών οργανισμών. Όπως συμβαίνει με όλους τους δενδρώδεις φίκους, έτσι και ο φίκος Άμστελ της ποικιλίας Amstel King του είδους maclellandii ανήκει στο γένος της Συκής (Ficus) η οποία κατατάσσεται στην οικογένεια των Μορεοειδών (Moraceae), δηλαδή είναι συγγενές προς τη γνωστή μας καρποφόρο συκιά (Ficus carica). Θεωρείται παγκοσμίως ως ένα από τα πιο εντυπωσιακά και ανθεκτικά δενδρώδη φυτά εσωτερικού χώρου. Αξίζει να τονίσουμε το ότι πολλαπλασιάζεται με σχετικά μεγάλη ευκολία κάμνοντας χρήση κατάλληλων μοσχευμάτων κυρίως κατά την άνοιξη.
Ο φίκος Άμστελ κινγκ διακρίνεται για την εντυπωσιακή ταχύτητα με την οποία αναπτύσσεται, την πλούσια κόμη του με τα καταπράσινα, λογχοειδή, ευμεγέθη και αρκετά στιλπνά φύλλα, καθώς και για το πολύ όμορφο πορφυρό χρώμα των νεαρών φύλλων του. Εάν αφεθεί ανεξέλεγκτος μπορεί να φθάσει και να ξεπεράσει σε ύψος τα τέσσαρα με πέντε μέτρα, αλλά είναι σχεδόν ευθυτενής με αρκετά εύρωστα πλάγια κλαδιά. Όμως, από την εμπειρία μας έχουμε διαπιστώσει το ότι ο συγκεκριμένος φίκος έχει ένα ακόμα τεράστιο πλεονέκτημα σε σχέση με άλλους πιο γνωστούς φίκους. Συγκεκριμένα παρουσιάζει πολλή μεγαλύτερη ανοχή στον περιορισμένο ή τεχνητό φωτισμό, αλλά και στα αέρια ρεύματα, γεγονός που σημαίνει ότι διατηρεί με μεγαλύτερη ικανότητα τα φύλλα του σε αντίθεση για παράδειγμα με το φίκο μπέντζαμιν του οποίου η κόμη μπορεί ακόμα και να καταντήσει απογυμνωμένη με αυτές τις συνθήκες.
Σε γενικές γραμμές οι πιο καλές συνθήκες για την ανάπτυξή του προσδιορίζονται από κάποιες βασικές και απλές παραμέτρους όσον αφορά στην καλλιέργειά του σε γλάστρες και εσωτερικούς χώρους. Χρειάζεται ένα ευρύχωρο και μάλλον βαθύ δοχείο γλάστρας με πολύ καλό εδαφικό υπόστρωμα. Το χώμα πρέπει να είναι ελαφρύ, αφράτο, χουμώδες ή τυρφώδες μείγμα, ελαφρώς όξινο, με καλή αποστραγγιστική ικανότητα και δυνατότητα να διατηρείται επαρκώς νοτισμένο. Θα είναι προς όφελος του φυτού το να τοποθετηθεί σε απάνεμο και φωτεινό σημείο με άπλετο φως γιατί κάτι τέτοιο ευνοεί την ευμορφία και την παραγωγή εντυπωσιακών φύλλων. Μπορεί να ανεχθεί ακόμα και ήλιο αρκεί να μην εκτίθεται απότομα, αλλά ομαλά και προοδευτικά στην ένταση της ηλιακής ακτινοβολίας ιδίως κατά τους θερινούς μήνες. Επειδή είναι πολύ εύρωστο φυτό με δενδρώδη ανάπτυξη προτείνουμε να εγκαθίσταται σε απάνεμους τόπους με αρκετό ελεύθερο χώρο και εάν χρειάζεται να κλαδεύεται προς το τέλος του χειμώνα. Προσοχή πρέπει να δίδεται κατά το κλάδεμα στην φυσιολογική εκροή του χυμώδους υγρού το οποίο θα αποβάλλεται εκ των τομών ώστε να μην έρχεται σε επαφή με το σώμα ή να μη λερώνει το πάτωμα και τους τοίχους. Επιπροσθέτως, εάν ο φωτισμός του δωματίου προέρχεται από ένα παράθυρο καλό θα ήταν περιοδικώς κατά κανόνα από την άνοιξη μέχρι το φθινόπωρο να γυρίζουμε την γλάστρα έτσι ώστε να μην στρέφεται το φύλλωμα και τα κλαδιά του φίκου προς μία μόνον συγκεκριμένη κατεύθυνση με το φαινόμενο φωτοτροπισμού.
Οι θερμοκρασίες τις οποίες μπορεί να ανεχθεί ο συγκεκριμένος φίκος είναι αυτές που επικρατούν κατά κανόνα στην νότιο Ελλάδα. Το πολύ ψύχος, ιδίως κάτω από τους τρεις βαθμούς Κελσίου ή η πολλή ζέστη άνω των τριάντα επτά βαθμών Κελσίου δεν είναι κάτι το επιθυμητό. Αντιθέτως, ευδοκιμεί άνετα στις θερμοκρασίες δωματίου και μάλιστα ανεξαρτήτως τιμής σχετικής ατμοσφαιρικής υγρασίας, αλλά προτείνουμε ότι είναι καλύτερα αυτή να μην πέφτει κάτω από το τριάντα έως είκοσι τοις εκατό. Όσον αφορά εις το πότισμά του, αυτό θα γίνεται μόνον όταν στεγνώνει το επιφανειακό στρώμα του χώματος και το νερό θα είναι τόσο, όσο χρειάζεται για να μην συγκεντρώνεται εξερχόμενο στο πιάτο της γλάστρας ή να κατρακυλάει στο πάτωμα ξεπλένοντας το χώμα από θρεπτικά στοιχεία και υποθηκεύοντας το μέλλον του φυτού με ενδεχόμενα σαπίσματα. Ευτυχώς, ο Άμστελ δείχνει μεγάλη ανοχή στις ξηροθερμικές συνθήκες όταν ριζοπιάσει, αλλά συνιστούμε να μην εγκαταλείπεται συχνά το χώμα ώστε να ξηραίνεται γιατί μακροπροθέσμως ενδεχομένως να αποβεί επιζήμιο κάτι τέτοιο για την επιβίωση του φυτού. Τέλος, η λίπανση προτείνουμε να γίνεται μηνιαίως από την άνοιξη έως το φθινόπωρο κάμνοντας χρήση ενός ισορροπημένου και πλήρους λιπάσματος με ιχνοστοιχεία. Συστήνουμε να χρησιμοποιούνται σύγχρονα λιπάσματα αργής και ελεγχόμενης αποδεσμεύσεως και όχι υγρά διότι έχουμε παρατηρήσει ότι εύκολα προξενούνται τοξικότητες όταν χορηγούνται από άπειρα άτομα.
Επίσης, είναι αξιοσημείωτο το γεγονός ότι ο Ficus maclellandii Amstel King παρουσιάζει μία εντυπωσιακή αντοχή σε καταπονήσεις όπως είναι η ρυπασμένη ατμόσφαιρα δωματίου από τσιγάρα και οι προσβολές από ασθένειες και παράσιτα τα οποία συνήθως εντοπίζονται σε άλλους φίκους. Αυτό, βεβαίως, δεν σημαίνει το ότι είναι άτρωτος. Όμως, αυτή η αντοχή σε συνδυασμό με την ικανότητά του να διατηρεί αρκετά ακμαίο το φύλλωμά του με σχετικώς χαμηλό φωτισμό και αέρια ρεύματα είναι ένα ιδανικό μείγμα από χαρακτηριστικά γνωρίσματα τα οποία πρέπει να λαμβάνουν κατά νου οι επίδοξοι ιδιοκτήτες του. Επιπλέον, στην ΑΝΘΑΝΑΣΣΑ έχουμε παρατηρήσει το ότι δείχνει μεγάλη ανοχή σε περιβάλλοντα με σκόνη την οποία έλκει με τα φύλλα του και για αυτό καλό θα ήταν περιοδικώς να καθαρίζονται.
Όταν αγοράζουμε έναν φίκο Άμστελ κινγκ από το εμπόριο υπάρχει το ενδεχόμενο μέσα στην γλάστρα να έχουν τοποθετηθεί περισσότερα του ενός φυτά για να δείχνει πιο συμπαγής η φυλλική επιφάνεια όταν είναι μικρά σε ηλικία ή μπορεί να έχει στρεβλωθεί με περιέλιξη ο κορμός για να δείχνει πιο εντυπωσιακός. Συνιστούμε εάν υπάρχει η δυνατότης να αποφεύγεται η αγορά τέτοιων προϊόντων εάν δεν είμαστε διατεθειμένοι να περιποιηθούμε αναλόγως το δέντρο ή εάν θέλουμε να το διατηρήσουμε πανομοιότυπο επί μακρόν. Από την άλλη μεριά προτείνουμε ότι θα πρέπει να προμηθευτεί κάποιος τον συγκεκριμένο φίκο μόνον εάν διαθέτει έναν ευρύχωρο τόπο για να τον εγκαταστήσει μέσα στην οικία ή τον επαγγελματικό χώρο του. Από την άλλη μεριά, όταν λαμβάνει χώρα η έκπτυξη των νέων φύλλων η περιοχή κάτω από τον φίκο θα γεμίζει από τις θήκες αυτών των φύλλων που αποβάλλονται, εκτός από τα γηραιά φύλλα τα οποία φυσιολογικώς αποβάλλονται, όπως συμβαίνει σε αειθαλή δένδρα.
Η εκτίμηση της ΑΝΘΑΝΑΣΣΑ σχετικώς με τον εν λόγω φίκο είναι ότι θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί σαν τα καλλωπιστικά φυτά εσωτερικού χώρου, αλλά όχι για μεγάλες χρονικές περιόδους. Ακόμα και εάν κάποιος έχει σκοπό να τον κλαδεύει συνέχεια, εμείς πάλι θα επιμείνουμε σε αυτήν την άποψη. Δεν παύει να είναι ένας φίκος ο οποίος είναι ένα δέντρο που χρειάζεται χώρο τόσο στο υπέργειο, όσο και στο υπόγειο τμήμα του. Θα μπορούσε να φιλοξενηθεί σε έναν εσωτερικό χώρο σαν μεταβατικό στάδιο προτού φυτευθεί καλύτερα στο έδαφος. Τότε θα τον απολαύσουμε πλήρως και θα γευθούμε το μεγαλείο του. Καλύτερα να προτιμώνται απάνεμες θέσεις με αρκετό φιλτραρισμένο φωτισμό, αλλά η πρακτική εμπειρία έχει καταδείξει στην ΑΝΘΑΝΑΣΣΑ το ότι ο φίκος Άμστελ κινγκ μπορεί να αντέξει στην απ' ευθείας έκθεση στον ήλιο, αλλά και στον αέρα και μάλιστα τον βορά, παρ' όλο που μπορεί να χάσει κάποια φύλλα. Το μόνο που χρειάζεται μέχρι να ριζοπιάσει καλά είναι η υποστήριξη σε νερό και μετά συμπεριφέρεται με αξιοπρόσεκτη αντοχή έναντι σε θερμικές καταπονήσεις. Αντιθέτως, δεν επιθυμεί την έκθεση σε χαμηλές θερμοκρασίες, όπως συμβαίνει σε περιοχές της βορείου Ελλάδος. Επαναλαμβάνουμε, το ότι είναι ένα δένδρο το οποίο χρειάζεται πολύ ζωτικό χώρο και να μην εγκαθίσταται σε μέρη όπου το πυκνό και ισχυρό ριζικό σύστημά του μπορεί να βλάψει κτηριακές εγκαταστάσεις, όπως είναι οι σωλήνες ή οι υπόνομοι.
Κλείνοντας, θα ξεχωρίσουμε το ότι είναι φυτό το οποίο χρειάζεται σχετικώς λίγη περιποίηση, αλλά όχι εγκατάλειψη. Με βάση τις προϋποθέσεις συντηρήσεώς του και τα όσα έχουν προγραφεί θεωρούμε το ότι είναι ένα από τα ιδανικότερα δένδρα τα οποία προτείνουμε ανεπιφυλάκτως για τους χώρους υποδοχής μεγάλων γραφείων, ξενοδοχειακών εγκαταστάσεων ή επιβλητικών κτηριακών εγκαταστάσεων.
2009 έως σήμερα ©ΑΝΘΑΝΑΣΣΑ, Πρωτότυπες Κηποτεχνικές Διαμορφώσεις Ιδιωτικών Και Ιδιόχρηστων Κήπων