Διά τροφοπενίες φυτών, προβλήματα φυτών με διατροφικές ανωμαλίες, αντιμετώπιση ή διάγνωση διά μία τροφοπενία, αυτό το κείμενο από τα άρθρα κηποτεχνίας και τα άρθρα κήπου διά την κατασκευή και συντήρηση κήπων, την αρχιτεκτονική κήπων, τη διαμόρφωση κήπου ή το αυτόματο πότισμα κήπου, προσδιορίζει σχετικές κηπουρικές εργασίες ή συμβουλές κηπουρικής. Όπως ισχύει διά τα υπόλοιπα κείμενα ή τα ΑΡΘΡΑ ΑΝΘΑΝΑΣΣΑ, έτσι και το παρόν άρθρο τελεί αυστηρώς υπό το καθεστώς νομικής προστασίας βάσει συμβολαιογραφικής πράξεως και σύννομων τεχνολογικών μέτρων προστασίας και διατάξεων ευρωπαϊκών Οδηγιών, νομικής βάσεως και του Νόμου περί πνευματικής ιδιοκτησίας, συγγενικών δικαιωμάτων και πολιτιστικών θεμάτων μετά των σχετικών νεωτέρων τροποποιήσεων αυτού (Ν. 2121/93, άρ. 66Α), καθώς προσδιορίζεται εις τους όρους χρήσεως του ΙΣΤΟΤΟΠΟΥ της ΑΝΘΑΝΑΣΣΑ.
Τα φυτά τα οποία διακοσμούν έναν ιδιωτικό και ιδιόχρηστο χώρο πρασίνου προσφέρουν αισθητική απόλαυση και
ευφροσύνη στους ιδιοκτήτες του, αλλά δεν είναι άτρωτα ή απρόσβλητα από φυτοπαθολογικά προβλήματα. Όντας φυτικοί οργανισμοί υπόκεινται σε φθορές και στις επιδράσεις του περιβάλλοντος, που είναι ικανές να ακόμα και να τα εξοντώσουν. Η ΑΝΘΑΝΑΣΣΑ συχνά ενημερώνει τις φίλες και τους φίλους της για τέτοια προβλήματα φυτών, όπως είναι για παράδειγμα οι τροφοπενίες φυτών κήπου και ιδίως για τα κηπευτικά. Καθώς έχουμε γράψει σε άλλα κείμενα από τη δημοσιοποιημένη βάση δεδομένων με τα άρθρα κήπου, η τροφοπενία ή ένδεια ή νηστεία κατατάσσεται στις διατροφικές ανωμαλίες φυτών και προκαλείται από την έλλειψη ή την ανεπάρκεια προσλήψεως κατάλληλων ποσοτήτων ή την αδυναμία αξιοποιήσεως κάποιου αναγκαίου θρεπτικού στοιχείου για τη φυσιολογική διεξαγωγή και ολοκλήρωση των φυτικών λειτουργιών.
Μία τροφοπενία στα καλλωπιστικά και καλλωπιστικά φυτά στον κήπο, συνήθως συνοδεύεται από ποικίλα συμπτώματα τα
οποία είναι εις θέσιν να μας βοηθήσουν μέσω της παρατηρήσεώς τους έτσι ώστε να αντιληφθούμε κατά το δυνατόν πιο σύντομα μία κατάσταση δυσλειτουργίας για τα φυτά. Δυστυχώς, όμως, τίποτα δεν αποκλείει το γεγονός να εμφανισθούν τροφοπενίες φυτών χωρίς τα πάσχοντα φυτά να εκδηλώσουν ορατά συμπτώματα. Επιπροσθέτως, πρέπει να γίνει σαφές στις φίλες και τους φίλους μας το ότι μία τροφοπενία δεν σημαίνει απαραιτήτως έλλειψη του αντίστοιχου θρεπτικού στοιχείου στο εδαφικό υπόστρωμα, αλλά είναι δυνατό με την επίδραση φυσικοχημικών παραγόντων αυτό το στοιχείο, που μπορεί να υπάρχει ακόμα και σε αφθονία στο έδαφος, να μην μπορεί να αξιοποιηθεί από τα φυτά. Όπως έχουμε αναφέρει σε άλλα άρθρα κήπου της ΑΝΘΑΝΑΣΣΑ, καλό θα ήταν να έχουμε στο μυαλό μας το ότι τα χημικά στοιχεία, που είναι αναγκαία για την εκδήλωση των φυσιολογικών λειτουργιών των φυτών, διακρίνονται σε μεγαλοστοιχεία και ιχνοστοιχεία. Μία τροφοπενία μπορεί να εκδηλωθεί σε οποιαδήποτε από τις δύο κατηγορίες ή είναι δυνατό ένα φυτό να υποφέρει ταυτοχρόνως από δύο και περισσότερες τροφοπενίες. Πρέπει, όμως, να διευκρινίσουμε το γεγονός ότι ιδιαιτέρως τα ιχνοστοιχεία απαιτούν συνήθως θεραπεία με χρήση συγκεκριμένων μικρών ποσοτήτων λιπασμάτων ιχνοστοιχείων, γεγονός το οποίο σημαίνει ότι οποιαδήποτε υπέρβασή τους μπορεί εύκολα να οδηγήσει στο αντίθετο άκρο της αντιμετωπίσεως του προβλήματος, εκδηλώνοντας τοξικότητα.
Στις τροφοπενίες εξετάζουμε τα ορατά συμπτώματα, τα αίτια τα οποία ευθύνονται για αυτές και βεβαίως, τους τρόπους
αντιμετωπίσεώς τους. Τα ορατά συμπτώματα αφορούν σε όλα τα τμήματα των φυτών. Συνήθως, τα πιο χαρακτηριστικά από αυτά είναι ο αποχρωματισμός ή μεταχρωματισμός κυρίως των φύλλων, η μείωση της αντοχής έναντι ασθενειών και αντίξοων καιρικών συνθηκών, οι διάσπαρτες νεκρώσεις φυτικών ιστών, οι ξηράνσεις και μαράνσεις φυτικών ιστών, η ποιοτική και ποσοτική υποβάθμιση των καρπών ή των ανθέων ή των φύλλων, η ανωμαλία και στάση αναπτύξεως των φυτών, καθώς και άλλες ανατομικές ή λειτουργικές ανωμαλίες. Δυστυχώς, η εκδήλωση των συμπτωμάτων αρκετές φορές περιπλέκει ή παραπλανεί τη διάγνωση μίας τροφοπενίας διότι, όπως προαναφέρθηκε, μπορεί να συνυπάρχουν τέτοιες διατροφικές ανωμαλίες στα φυτά ή μπορεί τα συμπτώματα διαφορετικών τροφοπενιών να είναι παραπλήσια ή ενδέχεται μία τροφοπενία να ταλαιπωρεί φυτά στον κήπο των οποίων οι ορατές ενδείξεις να διαφοροποιούνται.
Καθώς αναφέρει συχνά η ΑΝΘΑΝΑΣΣΑ στα κείμενά της, οι τροφοπενίες φυτών εκδηλώνονται κατά κανόνα όταν στο
έδαφος κήπου απουσιάζει ή βρίσκεται σε ανεπάρκεια κάποιο απαραίτητο θρεπτικό στοιχείο ή όταν το φυτό δεν μπορεί να το αξιοποιήσει μέσω των ριζών του. Οι λόγοι οι οποίοι μπορούν να ερμηνεύσουν την κατάληξη σε αυτή την ανωμαλία είναι πολλοί, όπως για παράδειγμα: α΄) Το pH του εδάφους έχει τέτοιες τιμές έτσι ώστε να καθιστάει αδιάλυτες διάφορες χημικές ενώσεις όπου περιέχονται τα θρεπτικά στοιχεία, β΄) Το διαλυμένο χρήσιμο και αξιοποιήσιμο ποσό κάποιου θρεπτικού στοιχείου είναι πολύ μικρό ή πρακτικώς απουσιάζει, γ΄) Η διαλυτότητα κάποιων χημικών ενώσεων στο έδαφος περιορίζεται εξ αιτίας της ανταγωνιστικής παρουσίας άλλων θρεπτικών στοιχείων, δ΄) Η υπερβολική ή παρατεταμένη ξηρότητα του εδάφους, ε΄) Η υπερβολική και παρατεταμένη συγκέντρωση ύδατος στο έδαφος, ς΄) Ο τύπος και σύσταση του εδάφους, ζ΄) Η προβληματικά υψηλή ή χαμηλή θερμοκρασία του εδάφους, η΄) Φυτοπαθογόνοι παράγοντες, όπως είναι μύκητες ή άλλα παράσιτα και ασθένειες, που δημιουργούν προβλήματα στην ομαλή απορρόφηση και κυκλοφορία των θρεπτικών στοιχείων σε οποιοδήποτε τμήμα των φυτικών ιστών και κυρίως στις ρίζες, αλλά αξίζει να αναφέρουμε το ότι ορισμένα φυτοπαθογόνα παράσιτα όταν προσβάλλουν τα φυτά στον κήπο δημιουργούν συμπτώματα τα οποία μοιάζουν με τροφοπενίες, θ΄) Η μικροπανίδα και μικροχλωρίδα στην περιοχή της ριζόσφαιρας μπορούν να εμποδίσουν την ομαλή πρόσληψη θρεπτικών ουσιών από τα φυτά, ι΄) Το pH του χυμού των ίδιων των φυτών μπορεί να αδιαλυτοποιήσει χημικές ενώσεις οι οποίες περιέχουν θρεπτικά στοιχεία, ια΄) Εκτός από τον ανταγωνισμό, ακόμα και η συνεργία των χημικών στοιχείων μπορεί να δημιουργήσει ανωμαλίες στην αξιοποίηση των θρεπτικών στοιχείων, και ιβ΄) Ποικίλοι εξωγενείς παράγοντες, όπως είναι για παράδειγμα η υπερβολική ένταση της φωτεινής ακτινοβολίας, η ζέστη και το κρύο.
Η διάγνωση και θεραπεία των τροφοπενιών δεν είναι πάντα μία εύκολη υπόθεση, ειδικώς μέσα σε έναν ιδιωτικό και ιδιόχρηστο κήπο, ενώ δεν αποκλείεται ενδεχομένως να απαιτήσει μεγάλο χρονικό διάστημα επίμονης προσπάθειας ή αρκετά υψηλό χρηματικό κόστος προκειμένου να τελεσφορήσουν οι επεμβάσεις μας. Αρχικώς χρειάζεται να προσδιορίσουμε τα αίτια τα οποία οδήγησαν στην εμφάνισή τους με σκοπό να τα εξαλείψουμε κατά το δυνατόν και στη συνέχεια προχωρούμε σε οποιαδήποτε περαιτέρω επέμβαση. Έτσι, λοιπόν, σε πρώτη φάση εντοπίζουμε το πρόβλημα και τη θέση όπου εκδηλώνεται επάνω στα φυτά, αλλά και παρατηρούμε για το εάν διαφορετικά φυτά του κήπου μας εμφανίζουν ανάλογα συμπτώματα. Επειδή, όμως, πολλές φορές η οπτική παρατήρηση μπορεί να μην είναι ακριβής ή μπορεί να μην είναι εύκολο να εξακριβωθεί η περιεκτικότητα του εδάφους και των φυτών σε θρεπτικά στοιχεία, θα ήταν καλύτερο να καταφύγουμε στην ασφάλεια που προσφέρει μία εδαφολογική και φυλλοδιαγνωστική ανάλυση. Όταν εξακριβωθεί η αιτία των προβλημάτων μπορούμε να προχωρήσουμε στη δέουσα χρήση ανάλογων λιπασμάτων στις κατάλληλες ώρες της ημέρας. Μάλιστα, στην περίπτωση ελλείψεως των ιχνοστοιχείων μπορούμε να προβούμε σε διαφυλλικές λιπάνσεις, ενώ αντιθέτως για τα μεγαλοστοιχεία θα χρειαστούμε κυρίως τη χορήγηση άλλων μορφών μεγαλύτερων ποσοτήτων λιπασμάτων διότι η διαφυλλική λίπανση συνήθως δεν επαρκεί για να τα διοχετεύσει πλήρως στα φυτά.
Βεβαίως, εάν διαπιστωθεί το γεγονός ότι το έδαφος συντελεί στην εκδήλωση τροφοπενιών οφείλουμε να το επεξεργαστούμε κατά τρόπο που θα βελτιώσει τη δομή, την αποστράγγιση και τα χαρακτηριστικά του γνωρίσματα, όπως η γονιμότητα. Ίσως χρειαστεί να το εμπλουτίσουμε με απολυμασμένη οργανική ύλη ή λιπάσματα άλλης μορφής, καθώς και να το αφρατοποιήσουμε όσο είναι εφικτό. Επειδή η βελτίωση του εδάφους σε έναν ήδη εγκατεστημένο κήπο δεν είναι εύκολη ή φθηνή διαδικασία ή είναι πρακτικώς αδύνατο να υλοποιηθεί, η ΑΝΘΑΝΑΣΣΑ πάντοτε συνιστά τα πρώτα στάδια της κηποποιίας να αφιερώνονται στην επεξεργασία του εδάφους, έστω και εάν αυτή είναι μικρής εκτάσεως ή περιορισμένη αναλόγως των οικονομικών δυνατοτήτων των ιδιοκτητών του χώρου πρασίνου.
Επιπροσθέτως, είμαστε υποχρεωμένοι να δίδουμε ιδιαιτέρα βαρύτητα στην προσπάθεια ενισχύσεως του ριζικού συστήματος των φυτών και στην καταπολέμηση των φυτονόσων και των παθογόνων καταστάσεων με τη χρήση κατάλληλων υγιών φυτών στα αντίστοιχα εδάφη. Για αυτό ο σχεδιασμός, η διαμόρφωση και η αρχιτεκτονική κήπων πρέπει να επιτρέπει την απρόσκοπτη κυκλοφορία του αέρος ανάμεσα στα φυτά, καθώς και την ομαλή έκθεσή τους στην ηλιακή ακτινοβολία. Η επίδραση του περιβάλλοντος επάνω στα καλλωπιστικά φυτά είναι καθοριστική για τη ζωή τους, οπότε για παράδειγμα οι υπερβολικές σκιάσεις, καθώς και κάθε κακή συνθήκη υγιεινής των φυτών, επιδρούν δυσμενώς στις βιολογικές τους λειτουργίες.
Τέλος, πρέπει να επαναλάβουμε στις φίλες και τους φίλους μας το ότι για να αντιμετωπίσουμε μία τροφοπενία πρέπει πρώτα να εξαλείψουμε τα αίτιά της και ύστερα να επικεντρωθούμε στην ίδια την τροφοπενία. Εάν οι αιτίες δεν εξαφανιστούν όχι μόνο μπορεί να επανέλθουν τα δυσμενή φαινόμενα για τα φυτά, αλλά ενδέχεται ακόμα και οι δικές μας αγαθές στην πρόθεση ενέργειες καταπολεμήσεως των τροφοπενιών να προκαλέσουν μεγαλύτερα προβλήματα, όπως είναι τα τοξικά φαινόμενα τα οποία προηγουμένως να μην υπήρχαν.
2009 έως σήμερα ©ΑΝΘΑΝΑΣΣΑ, Πρωτότυπες Κηποτεχνικές Διαμορφώσεις Ιδιωτικών Και Ιδιόχρηστων Κήπων