Διά νοπαλξόχια, δισόκακτος ή Disocactus phyllanthoides ή Nopalxochia phyllanthoides και λοιποί ανθοφόροι κάκτοι και παχύφυτα, αυτό το κείμενο από τα άρθρα κηποτεχνίας και τα άρθρα κήπου διά την κατασκευή και συντήρηση κήπων, την αρχιτεκτονική κήπων, τη διαμόρφωση κήπου ή το αυτόματο πότισμα κήπου, προσδιορίζει σχετικές κηπουρικές εργασίες ή συμβουλές κηπουρικής. Όπως ισχύει διά τα υπόλοιπα κείμενα ή τα ΑΡΘΡΑ ΑΝΘΑΝΑΣΣΑ, έτσι και το παρόν άρθρο τελεί αυστηρώς υπό το καθεστώς νομικής προστασίας βάσει συμβολαιογραφικής πράξεως και σύννομων τεχνολογικών μέτρων προστασίας και διατάξεων ευρωπαϊκών Οδηγιών, νομικής βάσεως και του Νόμου περί πνευματικής ιδιοκτησίας, συγγενικών δικαιωμάτων και πολιτιστικών θεμάτων μετά των σχετικών νεωτέρων τροποποιήσεων αυτού (Ν. 2121/93, άρ. 66Α), καθώς προσδιορίζεται εις τους όρους χρήσεως του ΙΣΤΟΤΟΠΟΥ της ΑΝΘΑΝΑΣΣΑ.
Κάκτοι και παχύφυτα αποτελούν μία ιδιαιτέρως εντυπωσιακή κατηγορία φυτών τα οποία είναι ικανά να διακοσμήσουν έναν ιδιωτικό και ιδιόχρηστο κήπο με μεγάλη επιτυχία. Ταυτοχρόνως, επειδή διακρίνονται για τη μεγάλη αντοχή όταν υφίστανται θερμικές καταπονήσεις, αλλά και για τις σχετικώς περιορισμένες ανάγκες τους τόσο σε άρδευση, όσο και λίπανση, στην ΑΝΘΑΝΑΣΣΑ συνιστούμε προς τις φίλες και τους φίλους μας να τα χρησιμοποιούν πιο συχνά. Εκτός των άλλων πλεονεκτημάτων τους, κάκτοι και παχύφυτα μπορούν να γίνουν όμορφα στολίδια σε εσωτερικούς χώρους αρκεί να είναι ευάεροι και ευήλιοι. Μάλιστα, κάποια από αυτά τα φυτά έχουν την ικανότητα να ανθοφορούν, ενώ τα άνθη τους συνήθως είναι πολύ όμορφα. Στην ελληνική αγορά κυκλοφορούν διάφοροι ανθοφόροι κάκτοι και παχύφυτα, αλλά στο παρόν κείμενο από τη δημοσιοποιημένη βάση δεδομένων με τα άρθρα κήπου της ΑΝΘΑΝΑΣΣΑ, θα επικεντρωθούμε σε ένα από τα φυτά τα οποία δεν είναι ευρέως γνωστά στην Ελλάδα, αλλά ξεχωρίζουν για την εκπληκτική και συχνή ανθοφορία τους.
Συγκεκριμένα, θα εστιάσουμε στην νοπαλξόχια. Ονομάζεται και δισόκακτος ή Nopalxochia phyllanthoides, αλλά μπορεί να βρεθεί με το όνομα "German Empress". Είναι το είδος Disocactus phyllanthoides της οικογενείας των Κακτωδών (Cactaceae). Ο συγκεκριμένος κάκτος μπορεί να εγκατασταθεί μέσα σε γλάστρες κατά κανόνα πήλινες με τη μορφή μεγάλων αρχαιοελληνικών αμφορέων και να κοσμήσει επάξια τα φωτεινά μέρη του σπιτιού ή του γραφείου, όπως είναι για παράδειγμα κάποιες γωνίες, είσοδοι ή τραπέζια. Έχει κάπως κρεμοκλαδή μορφή και για αυτό θα ήταν προτιμότερο να μην βρίσκεται κοντά στο έδαφος, αλλά σε κάποιο μικρό ύψος. Η καταγωγή του είναι μάλλον από την αμερικανική ήπειρο και ιδιαιτέρως από το Μεξικό, ενώ το όνομά του κατά πάσα πιθανότητα προέρχεται από τους Αζτέκους.
Τα καλλωπιστικά στοιχεία τού εν λόγω μετρίου μεγέθους κακτώδους φυτού προσδιορίζονται από δύο βασικές συνιστώσες. Η μία είναι τα πολυπληθή και ευμεγέθη, άοσμα, ροδοκόκκινα άνθη του τα οποία ειδικώς στη νότιο Ελλάδα μπορούν να παρουσιάζονται συνεχώς από το τέλος του χειμώνος έως το καλοκαίρι. Η άλλη συνιστώσα προσδιορίζεται από τον τρόπο αναπτύξεως των πράσινων βλαστών του οι οποίοι είναι λεπτοί, πολυάριθμοι και με μία σκληρή διαμήκη μελανέρυθρη νεύρωση. Το τελικό τους μήκος μπορεί να φθάσει ακόμα και το ένα μέτρο σε μεγαλύτερης ηλικίας φυτά, αλλά συνήθως κυμαίνεται γύρω στο μισό μέτρο. Επιπλέον, πυκνώνουν ακαταπαύστως και όταν γέρνουν προς τα κάτω δίδουν την εντύπωση ότι η νοπαλξόχια είναι ένας κρεμοκλαδής κάκτος. Για αυτό η ΑΝΘΑΝΑΣΣΑ προανέφερε το ότι καλό θα ήταν να τοποθετείται το φυτό μέσα σε έναν μεγάλο αμφορέα, έτσι ώστε να εντυπωσιάζει τους επισκέπτες δείχνοντας ότι έχει την τάση να αναβλύζει από αυτόν.
Αυτός ο Disocactus phyllanthoides έχει μία ιδιομορφία η οποία δεν είναι γνωστή σε πολλούς κατόχους ιδιωτικών και ιδιόχρηστων χώρων πρασίνου. Ανήκει σε μία ιδιαιτέρα κατηγορία κάκτων την οποία πολλοί άνθρωποι αγνοούν. Για την ακρίβεια, είναι ένας κάκτος με γνωρίσματα επιβιώσεως τα οποία θυμίζουν ορχιδέα, αφού ξεχωρίζει για τα επιφυτικά χαρακτηριστικά ζωής του, δηλαδή αρέσκεται στο να αναπτύσσεται συμβιωτικώς επάνω σε άλλους φυτικούς οργανισμούς ή μπορεί να επιβιώνει σε σχισμές βράχων. Βεβαίως, όμως, δεν είναι ορχιδέα, αλλά κάκτος. Σαν επίφυτο στο φυσικό περιβάλλον αντλεί την απαραίτητη για αυτό υγρασία, αλλά και τα θρεπτικά στοιχεία από τον αέρα, τη βροχή και τα οργανικά υλικά τα οποία συσσωρεύονται κοντά του χωρίς να παρασιτεί σε βάρος κάποιου άλλου φυτού. Για αυτό, όταν εγκαθιστούμε νοπαλξόχια σε μία γλάστρα πρέπει να φροντίζουμε το όξινο αμμώδες χώμα να είναι πλούσιο σε οργανική ύλη και ελαφρύ, διαπερατό από το νερό, όπως είναι το εδαφικό υπόστρωμα των ορχιδέων. Αλλά σε αντίθεση με τις ορχιδέες δεν είναι ένα απαιτητικό φυτό και εμφανίζει αξιοσημείωτη αντοχή στην ξηρασία και τη ζέστη. Επιπροσθέτως, παρ' όλο που είναι κάκτος δεν θα έδειχνε να δυσανασχετεί σε μία κάπως αυξημένη σχετική ατμοσφαιρική υγρασία η οποία σε συνδυασμό με την ανοιξιάτικη θερμοκρασία προκαλούν βελτίωση της ανθοφορίας. Έχει ελάχιστες απαιτήσεις σε πότισμα το οποίο κατά τους θερινούς μήνες ενισχύεται λίγο περιοδικώς κάθε δύο με τρεις εβδομάδες αναλόγως του μεγέθους του φυτού και της γλάστρας. Όσον αφορά στη λίπανσή του επίσης δεν έχει πολλές αξιώσεις, αρκεί μόνο να φροντίζουμε την άνοιξη κάθε εικοσαήμερο να το τροφοδοτούμε με λίπασμα το οποίο εκτός από ιχνοστοιχεία πρέπει να έχει περισσότερες μονάδες καλίου και λίγες αζώτου.
Είναι ευνόητο το ότι σαν κάκτος που είναι δεν αρέσκεται στο υπερβολικό πότισμα το οποίο προκαλεί σαπίσματα. Αντιθέτως, επειδή έχει επιφυτικά χαρακτηριστικά δεν ικανοποιείται καθόλου από την παρατεταμένη ή υπερβολική απ’ ευθείας έκθεση στον ελληνικό θερινό ήλιο, αλλά προτιμά ένα φωτεινό μέρος όπου η ηλιακή ακτινοβολία φιλτράρεται και για αυτό είναι κατάλληλο για φωτεινούς ευάερους εσωτερικούς χώρους. Τα παράσιτα που το προσβάλλουν είναι κυρίως τετράνυχος και μελίγκρα η οποία κινείται στα άνθη και δημιουργεί μελιτώματα ή συστρέφει τα πέταλα υποβαθμίζοντας την αισθητική αξία του φυτού. Ομοίως και μύκητες μπορούν να φθείρουν τους βλαστούς του νοπαλξόχια ή να τους καταστρέψουν σε συνδυασμό με το υπερβολικό πότισμα παρ’ όλο που ένα μεγαλύτερης ηλικίας φυτό φελλοποιεί τη βάση των βλαστών του. Επίσης, καλό θα ήταν κατά τους χειμερινούς μήνες να μην εκτίθεται σε θερμοκρασίες κάτω των δέκα βαθμών Κελσίου, οπότε και πρέπει να φροντίζουμε να διατηρούμε το χώμα της γλάστρας σχεδόν στεγνό με ελάχιστη υγρασία.
Ανθοφόροι κάκτοι και παχύφυτα, όπως είναι ο Disocactus phyllanthoides, μπορούν να πολλαπλασιαστούν σε έναν ελληνικό κήπο πολύ εύκολα κατά την άνοιξη ή λιγότερο εύκολα κατά τις αρχές του καλοκαιριού από τους αναπτυγμένους βλαστούς τούς οποίους αφαιρούμε από τη βάση τους και εγκαθιστούμε σε τυρφόχωμα με περλίτη. Μπορούμε, επίσης, να τεμαχίσουμε έναν βλαστό και να τον τοποθετήσουμε μετά από μερικές ώρες καιρό στο ίδιο προαναφερθέν υπόστρωμα όταν η πληγή δείξει ότι επουλώνεται, αλλά η επιτυχία αυτής της τακτικής ενδέχεται να είναι περιορισμένη με ερασιτεχνικές μεθόδους.
Τέλος, η ΑΝΘΑΝΑΣΣΑ θέλοντας να προτείνει έναν πολύ απλό και όμορφο συνδυασμό φυτοσυνθέσεως με πρωταγωνιστή την νοπαλξόχια, θα παρότρυνε τις φίλες και τους φίλους της να φυτέψουν μέσα στο χώμα της γλάστρας μαζί με τον κάκτο λίγους βολβούς από λεπτόφυλλο ζεφύρανθο. Τα απαλά άνθη του ζεφύρανθου με τη ροδόχρωμη απόχρωση συνδυάζονται με τα άνθη του κάκτου και δημιουργούν μία πολυμορφία από λουλούδια παραπλήσιας χρωματικής αποχρώσεως.
2009 έως σήμερα ©ΑΝΘΑΝΑΣΣΑ, Πρωτότυπες Κηποτεχνικές Διαμορφώσεις Ιδιωτικών Και Ιδιόχρηστων Κήπων