Διά ηλιακό φως και φυτά κήπου, προβλήματα φυτών ως ο επικίνδυνος φωτοτροπισμός ή τα εγκαύματα, αυτό το κείμενο από τα άρθρα κηποτεχνίας και τα άρθρα κήπου διά την κατασκευή και συντήρηση κήπων, την αρχιτεκτονική κήπων, τη διαμόρφωση κήπου ή το αυτόματο πότισμα κήπου, προσδιορίζει σχετικές κηπουρικές εργασίες ή συμβουλές κηπουρικής. Όπως ισχύει διά τα υπόλοιπα κείμενα ή τα ΑΡΘΡΑ ΑΝΘΑΝΑΣΣΑ, έτσι και το παρόν άρθρο τελεί αυστηρώς υπό το καθεστώς νομικής προστασίας βάσει συμβολαιογραφικής πράξεως και σύννομων τεχνολογικών μέτρων προστασίας και διατάξεων ευρωπαϊκών Οδηγιών, νομικής βάσεως και του Νόμου περί πνευματικής ιδιοκτησίας, συγγενικών δικαιωμάτων και πολιτιστικών θεμάτων μετά των σχετικών νεωτέρων τροποποιήσεων αυτού (Ν. 2121/93, άρ. 66Α), καθώς προσδιορίζεται εις τους όρους χρήσεως του ΙΣΤΟΤΟΠΟΥ της ΑΝΘΑΝΑΣΣΑ.
Η ΑΝΘΑΝΑΣΣΑ επισημαίνει συχνά στα άρθρα κηποτεχνίας από τη δημοσιοποιημένη βάση δεδομένων της, την ανάγκη για
να εξασφαλίζεται με την αρχιτεκτονική κήπων η επαρκής φωτεινότητα για όλα τα φυτά κήπου τα οποία διακοσμούν έναν ιδιωτικό και ιδιόχρηστο χώρο πρασίνου. Το ηλιακό φως είναι άλλος ένας κλιματικός παράγων ο οποίος σε μία περιοχή, όπως είναι η ηλιόλουστη Ελλάδα, επηρεάζει τις φυσιολογικές λειτουργίες όλων των καλλωπιστικών φυτών. Μπορεί να διαδραματίσει ακόμα και καθοριστικό ρόλο στην ανάπτυξη, την παραγωγή, την εμφάνιση ή την υγεία τους. Εξ άλλου, όλες οι φίλες, αλλά και οι φίλοι της ΑΝΘΑΝΑΣΣΑ, γνωρίζουν πολύ καλά το γεγονός ότι το ηλιακό φως είναι απολύτως αναγκαίο για την ολοκλήρωση της διαδικασίας σχηματισμού της χλωροφύλλης, καθώς και για την παραγωγή της απαραίτητης ενέργειας για τις φυτικές λειτουργίες. Από την άλλη μεριά, όμως, η υπερβολική ή ανώμαλη έκθεση στο ηλιακό φως και την ακτινοβολία αρκετά συχνά καταλήγουν στο να προκαλούνται σοβαρά προβλήματα φυτών.
Το ηλιακό φως ασκεί επίδραση στα φυτά κήπου αναλόγως του μήκους κύματος που το χαρακτηρίζει, της έντασέως του, αλλά και της χρονικής διάρκειας που επενεργεί, δηλαδή αναλόγως του φωτοπεριοδισμού. Ο φωτοπεριοδισμός λειτουργεί σαν ένα ρολόι για τις βιολογικές ανάγκες των φυτικών οργανισμών επηρεάζοντας ακόμα και την ανθοφορία ή καρποφορία τους. Για αυτό όταν αγοράζουμε ανθοφόρα καλλωπιστικά φυτά, ιδιαιτέρως τροπικής καταγωγής, πρέπει να γνωρίζουμε με ποίο καθεστώς εκθέσεως στο φως ανθίζουν, διότι λανθασμένοι χειρισμοί μας θα επηρεάσουν δυσμενώς τη συμπεριφορά τους.
Αυτό το οποίο μας ενδιαφέρει ιδιαιτέρως κατά την κατασκευή και συντήρηση κήπων είναι το να μπορούμε να
προβλέψουμε κατά το δυνατόν την ένταση που θα έχει το ηλιακός φως κατά τη διάρκεια του έτους, αλλά και τον τρόπο της εκθέσεως των διακοσμητικών φυτών σε αυτό το φως. Δυστυχώς, όταν η ένταση ξεφύγει από κάποια κατώτατα ή ανώτατα όρια τιμών, καθώς και όταν η έκθεση είναι ανώμαλη και απότομη, τότε μοιραίως θα εκδηλωθούν συμπτώματα επικίνδυνων φυτοπαθολογικών καταστάσεων. Συγκεκριμένα, όταν είναι χαμηλή η ένταση του φωτός και της ηλιακής ακτινοβολίας, τότε τα φυτά κήπου αναπτύσσουν αφύσικα μεγάλα μεσογονάτια διαστήματα με σκοπό να ανέλθουν όσο το δυνατόν υψηλότερα για να φθάσουν σε πιο φωτεινά σημεία και να αξιοποιήσουν το περισσότερο ηλιακό φως, δηλαδή ξελαιμιάζονται ή τροποποιείται ανορθοδόξως η φορά αναπτύξεώς τους αναλόγως της θέσεως της φωτεινής πηγής, δηλαδή γίνεται φωτοτροπισμός ή φωτομόρφωση. Επίσης, μένουν τρυφερά και αδύνατα, πλαγιάζουν στο έδαφος, χλωρώνονται, γίνονται φιλάσθενα και αποκτούν αραιή φυλλική επιφάνεια. Η έλλειψη φωτός περιορίζει την παραγωγή της χλωροφύλλης και έτσι τα πράσινα τμήματα δεν μπορούν να αποκτήσουν το φυσιολογικό τους συνηθισμένο υγιή χρωματισμό. Τέτοια φαινόμενα εκδηλώνονται συχνά στις περιπτώσεις όπου έχουν πραγματοποιηθεί υπερβολικά πυκνές φυτεύσεις και ιδιαιτέρως εκεί όπου τα διάφορα καλλωπιστικά φυτά έχουν ανομοιόμορφους ρυθμούς αναπτύξεως με επίπτωση όσα αναπτύσσονται ταχύτερα να καλύπτουν με τη φυλλική τους επιφάνεια άλλα υποκείμενα φυτά.
Αντιθέτως, το έντονο φως διαταράσσει την ομαλή εκδήλωση πάρα πολλών φυτικών λειτουργιών, όπως είναι ο
σχηματισμός βιταμινών ή χρωστικών ουσιών και αλλοιώνει γρήγορα το ρυθμό σχηματισμού της χλωροφύλλης με επίπτωση τα φύλλα να χάνουν τη στιλπνότητά τους και τελικώς να θαμπώνουν ή να ξηραίνονται εξ αιτίας φαινομένων φωτολύσεως χλωροπλαστών. Το υπόλοιπο φυτό μπορεί να υποφέρει από εγκαύματα ή να δημιουργούνται αμυντικοί σταθεροποιητικοί ιστοί οι οποίοι σκληραίνουν ανώμαλα κάποια τμήματά του. Επιπροσθέτως, το υπερβολικά ισχυρό φως σε συνδυασμό με την υψηλή θερμοκρασία προκαλούν θερμική καταπόνηση η οποία επηρεάζει δυσμενώς την αναπαραγωγική διαδικασία, διότι υποβαθμίζεται η ποιότητα της γύρης, δημιουργούνται προβλήματα στην καρπόδεση και οι υπό ανάπτυξη καρποί αποκτούν ακατάλληλους χρωματισμούς ή υποβαθμίζονται ποιοτικώς και ποσοτικώς. Η αδυναμία των φυτών να λειτουργήσουν φυσιολογικώς υπό συνθήκες εκθέσεως σε μεγάλη ένταση φωτός επηρεάζει αρνητικώς και τους αμυντικούς μηχανισμούς έναντι φυτοπαθογόνων προβλημάτων.
Τέλος, το πλήθος των επιπτώσεων της ισχυρής εντάσεως της ηλιακής ακτινοβολίας, που χαρακτηρίζει το ηλιακό φως, γίνεται πιο εύκολα αντιληπτό όταν ένα φυτό εκτεθεί απότομα στο φως, χωρίς να μεσολαβήσει το φυσιολογικώς αναμενόμενο χρονικό περιθώριο προσαρμογής του στην προαναφερθείσα μεταβολή της εντάσεως. Για αυτό έχει μεγάλη σημασία όταν εγκαθιστούμε φυτά σε έναν κήπο να γνωρίζουμε τον προσανατολισμό του, καθώς και όλα τα φυσικά εμπόδια που ενδεχομένως θα επηρεάσουν την ομαλή έκθεση στο ηλιακό φως. Διαφορετικά, τα φυτά θα αντιμετωπίζουν διαρκώς πρόβλημα που δεν αντιμετωπίζεται με ημίμετρα ή άσκοπες ενέργειες, όπως το περισσότερο πότισμα ιδιαιτέρως σε εκτάσεις γκαζόν. Μία καλή λύση θα ήταν η χρήση ειδικού τεχνητού φωτισμού, αλλά στην περίπτωση των ανοικτών υπαίθριων εκτάσεων των ιδιωτικών και ιδιόχρηστων κήπων αυτές οι ενέργειες δεν μπορούν να υλοποιηθούν στην πράξη.
2009 έως σήμερα ©ΑΝΘΑΝΑΣΣΑ, Πρωτότυπες Κηποτεχνικές Διαμορφώσεις Ιδιωτικών Και Ιδιόχρηστων Κήπων