Διά βαμβακάδα ελιάς ή Euphyllura olivina, έντομα φυτών, φυτοπαθογόνα παράσιτα φυτών και ασθένειες φυτών, αυτό το κείμενο από τα άρθρα κηποτεχνίας και τα άρθρα κήπου διά την κατασκευή και συντήρηση κήπων, την αρχιτεκτονική κήπων, τη διαμόρφωση κήπου ή το αυτόματο πότισμα κήπου, προσδιορίζει σχετικές κηπουρικές εργασίες ή συμβουλές κηπουρικής. Όπως ισχύει διά τα υπόλοιπα κείμενα ή τα ΑΡΘΡΑ ΑΝΘΑΝΑΣΣΑ, έτσι και το παρόν άρθρο τελεί αυστηρώς υπό το καθεστώς νομικής προστασίας βάσει συμβολαιογραφικής πράξεως και σύννομων τεχνολογικών μέτρων προστασίας και διατάξεων ευρωπαϊκών Οδηγιών, νομικής βάσεως και του Νόμου περί πνευματικής ιδιοκτησίας, συγγενικών δικαιωμάτων και πολιτιστικών θεμάτων μετά των σχετικών νεωτέρων τροποποιήσεων αυτού (Ν. 2121/93, άρ. 66Α), καθώς προσδιορίζεται εις τους όρους χρήσεως του ΙΣΤΟΤΟΠΟΥ της ΑΝΘΑΝΑΣΣΑ.
Στους ελληνικούς ιδιωτικούς και ιδιόχρηστους κήπους, αλλά και σε πολλούς χώρους πρασίνου των παραμεσόγειων
περιοχών, μπορεί κάποια φίλη ή φίλος της ΑΝΘΑΝΑΣΣΑ να συναντήσει συχνά ένα από τα πιο χαρακτηριστικά δέντρα της σχετικής χλωρίδος. Αυτό δεν είναι άλλο από το ευλογημένο δέντρο της ελιάς. Η ελιά ή ελαία έχει το πλεονέκτημα ότι μπορεί να χρησιμοποιείται από την αρχιτεκτονική κήπων, τόσο σαν καλλωπιστικό φυτό, όσο και σαν δέντρο παραγωγής καρπών. Παρ' όλο που είναι ένας ανθεκτικός φυτικός οργανισμός σε ποικίλες κακουχίες, αυτό δεν σημαίνει το ότι έχει απαλλαχθεί από τα φυτοπαθολογικά προβλήματα. Μάλιστα, στην ΑΝΘΑΝΑΣΣΑ είμαστε σίγουροι για το γεγονός ότι οι φίλες και οι φίλοι μας θα έχουν παρατηρήσει αρκετές φορές ορισμένες περίεργες βαμβακώδεις επικαλύψεις στη φυλλική επιφάνεια και τους καρπούς της ελιάς. Με αυτό το θέμα θα απασχοληθεί το παρόν κείμενο της δημοσιοποιημένης βάσης δεδομένων από τα άρθρα κήπου.
Αυτό το χαρακτηριστικό βαμβακώδες υλικό, που περιβάλλει συνήθως τα κλαδιά των φύλλων, αλλά και τα ίδια τα φύλλα ή
τους νεαρούς καρπούς, οφείλεται στη δράση ενός ιδιαιτέρως ενοχλητικού εντόμου. Είναι η γνωστή βαμβακάδα η οποία μπορεί να βρεθεί και με το όνομα "αθηνογιαγιούλα". Έχει λάβει το όνομά της επειδή δημιουργεί ένα εύπλαστο και κολλώδες λευκό επίχρισμα το οποίο μοιάζει με το βαμβάκι. Στην πραγματικότητα πρόκειται περί ενός μικροσκοπικού ημίπτερου και στερνόρυγχου (Hemiptera, Sternorrhyncha) εντόμου το οποίο ανήκει στην οικογένεια των ψυλλιδών (Psyllidae) και ειδικότερα στο είδος Euphyllura olivina. Το τέλεια ανεπτυγμένο άτομο δεν ξεπερνάει σε μήκος τα τρία χιλιοστά. Διαθέτει ένα μάλλον ευτραφές σώμα με δυσανάλογα μεγάλη κεφαλή όπου δεσπόζουν τα μεγάλα μάτια του. Η χαριτωμένη εμφάνισή του χαρακτηρίζεται από έναν αρκετά όμορφο συνδυασμό ανοικτού πράσινου, κίτρινου και πορτοκαλί χρώματος. Μέχρι να γίνει τέλειο έντομο προηγούνται κάποιες φάσεις οι οποίες προσδιορίζουν τα φυσικά στάδια της βιολογικής αναπτύξεώς του.
Τα ωά, δηλαδή τα αυγά του, εναποτίθενται εντός των νέων εκπτυσσόμενων οφθαλμών ή στη βάση των ανθοταξιών της
ελιάς κατά τους πρώτους μήνες της ανοίξεως. Μόλις εκκολαφθούν και περάσουν στην επόμενη φάση της βιολογικής μετεξελίξεως εξαπλώνονται στα τρυφερά φύλλα, στους νεαρούς βλαστούς και κυρίως, στα κλειστά άνθη του δένδρου τα οποία απομυζούν μανιωδώς οι προνύμφες με ομαδική δράση. Αυτές οι ομάδες περιβάλλονται και προστατεύονται από ένα λευκό βαμβακώδες και κολλώδες στρώμα, ενώ εκκρίνουν κατά το μεταβολισμό τους μια ημιδιαφανή κηρώδη ουσία την οποία μερικές φορές καταναλώνουν κάποια μυρμήγκια ή άλλα έντομα. Στη συνέχεια, η ανάπτυξη νέων γενεών συμπίπτει με την απαρχή του σχηματισμού των καρπών της ελιάς και τα ατελή άτομα του Euphyllura olivina τσιμπούν αδιάκοπα τους καρπούς. Όλη αυτή η δραστηριότητα υποβαθμίζει την καλλωπιστική αξία του ελαιοδέντρου, ενώ ταυτοχρόνως περιορίζει την καρπόδεση, δημιουργώντας παράλληλα προβλήματα στη διατήρηση υγιών ταξιανθιών, ανθέων και καρπών.
Τα ενήλικα ακμαία άτομα διαχειμάζουν στις μασχάλες των φύλλων και στη βάση των μικρών βλαστών όταν ο καιρός αρχίζει να κρυώνει από το φθινόπωρο. Η δραστηριότητα τόσο του ακμαίου, όσο και των ατελών μορφών του, που θα ακολουθήσουν την ωοτοκία, είναι έντονη κατά τους μήνες της ανοίξεως και ευνοείται από την υψηλή σχετική υγρασία και τις θερμοκρασίες μεταξύ είκοσι μέχρι εικοσιπέντε βαθμών της κλίμακος Κελσίου. Εάν το φθινόπωρο είναι ήπιο, τότε η διαχείμαση μπορεί να γίνει αργότερα και αυτό είναι ένα συνηθισμένο φαινόμενο στην Ελλάδα όπου το έντομο παραμένει γενετικά δραστήριο για μεγάλο χρονικό διάστημα.
Η βαμβακάδα πρέπει να αντιμετωπίζεται αμέσως μόλις παρουσιασθεί, αλλιώς εξαπλώνεται ταχύτατα. Διαθέτει φυσικούς εχθρούς οι οποίοι της επιτίθενται, όπως είναι για παράδειγμα το έντομο Encyrtus sp. Η ασφαλής χρήση εγκεκριμένων εντομοκτόνων, κυρίως οργανοφωσφορικών, έχει αποτελέσματα, αλλά σε ιδιωτικούς και ιδιόχρηστους κήπους μέσα στο αστικό περιβάλλον υπόκειται σε περιορισμούς. Ο προσεκτικός ψεκασμός με θερινό πολτό ή παραφινέλαιο τόσο προληπτικώς, όσο και κατασταλτικώς το φθινόπωρο και την άνοιξη μπορεί να μετριάσει το πρόβλημα. Αξίζει να τονίσουμε το ότι καλό θα ήταν όταν γίνονται ψεκασμοί τα εντομοκτόνα να συνδυάζονται με κατάλληλες προσκολλητικές ουσίες.
2009 έως σήμερα ©ΑΝΘΑΝΑΣΣΑ, Πρωτότυπες Κηποτεχνικές Διαμορφώσεις Ιδιωτικών Και Ιδιόχρηστων Κήπων