Διά τροφοπενίες φυτών, την τροφοπενία καλίου εις τα κηπευτικά ή potassium deficiency και τη σχέση που έχει το κάλιο με την ένδεια φυτών, αυτό το κείμενο από τα άρθρα κηποτεχνίας και τα άρθρα κήπου διά την κατασκευή και συντήρηση κήπων, την αρχιτεκτονική κήπων, τη διαμόρφωση κήπου ή το αυτόματο πότισμα κήπου, προσδιορίζει σχετικές κηπουρικές εργασίες ή συμβουλές κηπουρικής. Όπως ισχύει διά τα υπόλοιπα κείμενα ή τα ΑΡΘΡΑ ΑΝΘΑΝΑΣΣΑ, έτσι και το παρόν άρθρο τελεί αυστηρώς υπό το καθεστώς νομικής προστασίας βάσει συμβολαιογραφικής πράξεως και σύννομων τεχνολογικών μέτρων προστασίας και διατάξεων ευρωπαϊκών Οδηγιών, νομικής βάσεως και του Νόμου περί πνευματικής ιδιοκτησίας, συγγενικών δικαιωμάτων και πολιτιστικών θεμάτων μετά των σχετικών νεωτέρων τροποποιήσεων αυτού (Ν. 2121/93, άρ. 66Α), καθώς προσδιορίζεται εις τους όρους χρήσεως του ΙΣΤΟΤΟΠΟΥ της ΑΝΘΑΝΑΣΣΑ.
Καθώς έχει γράψει η ΑΝΘΑΝΑΣΣΑ σε άλλα κείμενα από τα άρθρα κήπου για τις φίλες και τους φίλους της, το κάλιο (Κ)
είναι ένα χημικό στοιχείο το οποίο ανήκει στην κατηγορία των μεγαλοστοιχείων. Η παρουσία του είναι απολύτως αναγκαία για την ομαλή εκδήλωση ποικίλων λειτουργιών των καλλωπιστικών φυτών. Για παράδειγμα, συμμετέχει στη βελτίωση των ποιοτικών χαρακτηριστικών των καρπών, στην ενίσχυση της άμυνας των φυτών έναντι φυτοπαθογόνων προβλημάτων, στην αντιμετώπιση καταπονήσεων οι οποίες οφείλονται σε ξηρασία ή ψύχος, στην επεξεργασία του αμύλου, στην πρωτεϊνοσύνθεση, στην ενεργοποίηση σημαντικών ενζύμων, στη διατήρηση της ισορροπίας ηλεκτρικού φορτίου των οργανικών οξέων και διάφορων ανιόντων στο κύτταρο, στον έλεγχο του ανοίγματος των στοματίων υπό μεταβαλλόμενες συνθήκες φωτεινότητος μέσω της δράσεως εξειδικευμένων κυττάρων, στον έλεγχο των υδατικών αποθεμάτων στους ιστούς, στη βελτίωση της φωτοσυνθετικής διαδικασίας και στην ανάπτυξη ισχυρότερου ριζικού συστήματος.
Η πρόσληψη του εν λόγω στοιχείου γίνεται κατά κανόνα μέσω του ριζικού συστήματος των φυτών από τα δομικά
συστατικά του εδαφικού υποστρώματος. Η απουσία ή η ανεπάρκεια ή η αδυναμία ικανοποιητικής αξιοποιήσεως του καλίου οδηγούν σε μία σημαντική διατροφική ανωμαλία, που είναι η ένδεια ή τροφοπενία καλίου ή potassium deficiency. Βασικώς, η εν λόγω τροφοπενία γίνεται ορατή δια γυμνού οφθαλμού από την παρατήρηση των υπέργειων τμημάτων των φυτών τα οποία καλλιεργούμε στον κήπο, όπως είναι τα κηπευτικά. Επειδή το κάλιο είναι ένα σχετικώς ευκίνητο στοιχείο μέσα στα φυτά, η τροφοπενία καλίου ξεκινάει από τα κατώτερα ή παλαιότερα φύλλα και σταδιακά εμφανίζεται στα υπόλοιπα. Το πάσχον κηπευτικό φυτό παρουσιάζει μία καχεκτική
ανάπτυξη, ενώ τα βλαστάρια του γίνονται απροσδόκητα λεπτά και δύσκαμπτα με τάση να ξυλοποιούνται προώρως. Τα φύλλα στα πρώτα στάδια σταδιακώς χλωρώνονται στην περιφέρειά τους. Αυτός ο μεταχρωματισμός αρχίζει να αποκτάει μία ωχροκίτρινη απόχρωση αντί για τη φυσιολογική και συνηθισμένη πρασινωπή. Όμως, όσο περνάει ο καιρός χωρίς να αντιμετωπίζεται το συγκεκριμένο πρόβλημα με την τροφοπενία καλίου, τότε μοιραίως ο ωχροκίτρινος μεταχρωματισμός επεκτείνεται προς το εσωτερικό της επιφανείας των φύλλων, δηλαδή στα μεσονεύρια διαστήματα, ενώ η ωχροκίτρινη περιφέρεια των φύλλων ενδεχομένως να αρχίζει να συστρέφεται προς τα κάτω και να αποκτάει καστανοκαφέ χρωματισμό. Τελικώς, αυτή η πάσχουσα περιφέρεια ξηραίνεται και τα φύλλα, επίσης, οδηγούνται σε παρακμή ή αποβολή.
Όσον αφορά στους καρπούς των κηπευτικών η επίδραση της τροφοπενίας του καλίου μπορεί να έχει διάφορες επιπτώσεις
με περισσότερο ή λιγότερο αντιληπτά συμπτώματα. Όμως, όσο περισσότερο ταλαιπωρεί τα κηπευτικά το εν λόγω πρόβλημα, τόσο μεγαλύτερη αισθητική και ποιοτική υποβάθμιση θα υφίστανται οι καρποί τους οποίους περιμένουμε να συλλέξουμε με ανυπομονησία στον ιδιωτικό και ιδιόχρηστο κήπο. Η τροφοπενία καλίου ενδεχομένως να οδηγήσει σε τυπικές παραμορφώσεις, όπως συμβαίνει στην χαρακτηριστική περίπτωση των αγγουριών τα οποία διογκώνουν την κορυφή τους σαν κάποιος να τα έχει φουσκώσει. Επιπροσθέτως, μπορεί οι καρποί να αποκτούν μικρότερο τελικό μέγεθος από εκείνο το οποίο αναμένονταν ή να μοιάζουν μαλθακοί στην αφή ή να αποχρωματίζεται το εσωτερικό τους. Ομοίως, είναι δυνατό να εμφανίζουν διάστικτες ωχροκίτρινες κηλίδες ή ωχροκίτρινες περιοχές ακανόνιστου σχήματος σε ολόκληρη την επιφάνειά τους. Τελικώς, η αισθητική αξία τους μειώνεται και η γεύση τους δεν είναι η προσδοκώμενη, αφού αλλοιώνεται.
Τροφοπενία καλίου παρατηρούμε συχνά σε εδάφη με αμμώδη υφή τα οποία αποστραγγίζουν πολύ εύκολα ή σε εκείνα τα εδάφη τα οποία περιέχουν υπερβολική οργανική ύλη ή χαμηλό pH ή σε όσα διακρίνονται από υψηλή ικανότητα δεσμεύσεως ιόντων καλίου λόγω των συστατικών τους όπως ο βερμικουλίτης. Επιπροσθέτως, η παρουσία στο έδαφος υπερβολικών ποσοτήτων ασβεστίου, αζώτου, μαγνησίου ή φωσφόρου μπορεί να επιδράσει δυσμενώς στην πρόσληψη και αξιοποίηση του καλίου από τα κηπευτικά εξ αιτίας της ανταγωνιστικότητος των στοιχείων. Στην αντίθετη περίπτωση, υπάρχει το ενδεχόμενο να εκδηλωθεί τοξικότητα καλίου όταν λόγω συνεργίας υπάρχουν στο έδαφος οι κατάλληλες ποσότητες από το σίδηρο και το μαγγάνιο.
Προκειμένου να αποφευχθούν προβλήματα με τροφοπενία καλίου τόσο στα κηπευτικά, όσο και στα υπόλοιπα
καλλωπιστικά φυτά τα οποία διακοσμούν έναν ιδιωτικό και ιδιόχρηστο κήπο, οφείλουμε να διατηρούμε με πειθαρχία ένα πρόγραμμα λιπάνσεως προσαρμοσμένο στις ανάγκες του κήπου μας, έτσι ώστε να προσφέρουμε στα φυτά όσο το δυνατόν πιο ισορροπημένη διατροφή. Η αντιμετώπιση της εν λόγω διατροφικής ανωμαλίας γίνεται πιο αποτελεσματικά με τη χορήγηση στα πάσχοντα φυτά ενός λιπάσματος άλατος νιτρικού καλίου μέσω του εδάφους ή στο νερό ποτίσματος, καθώς και θειικού καλίου στο έδαφος, αφού πρώτα εξασφαλίσουμε το ότι δεν υποφέρουν τα φυτά από άλλες τροφοπενίες, κυρίως του φωσφόρου ή του αζώτου. Επίσης, συμπληρωματικώς μπορούμε να προβούμε σε διαφυλλικές λιπάνσεις κυρίως με καλιούχα λιπάσματα, εφ' όσον κριθεί ότι κάτι τέτοιο είναι απολύτως απαραίτητο, αλλά οφείλουμε να προσέξουμε το διαφυλλικό λίπασμα να είναι καταλλήλως διαλυμένο όσον αφορά στις αναλογίες των συγκεντρώσεων, διότι κάποια κηπευτικά ή άλλα φυτά ενδέχεται να είναι επιρρεπή σε τοξικότητα καλίου.
2009 έως σήμερα ©ΑΝΘΑΝΑΣΣΑ, Πρωτότυπες Κηποτεχνικές Διαμορφώσεις Ιδιωτικών Και Ιδιόχρηστων Κήπων