Διά αυτόματο πότισμα γκαζόν ή την άρδευση χλοοτάπητα εις επαναλαμβανόμενους κύκλους, αυτό το κείμενο από τα άρθρα κηποτεχνίας και τα άρθρα κήπου διά την κατασκευή και συντήρηση κήπων, την αρχιτεκτονική κήπων, τη διαμόρφωση κήπου ή το αυτόματο πότισμα κήπου, προσδιορίζει σχετικές κηπουρικές εργασίες ή συμβουλές κηπουρικής. Όπως ισχύει διά τα υπόλοιπα κείμενα ή τα ΑΡΘΡΑ ΑΝΘΑΝΑΣΣΑ, έτσι και το παρόν άρθρο τελεί αυστηρώς υπό το καθεστώς νομικής προστασίας βάσει συμβολαιογραφικής πράξεως και σύννομων τεχνολογικών μέτρων προστασίας και διατάξεων ευρωπαϊκών Οδηγιών, νομικής βάσεως και του Νόμου περί πνευματικής ιδιοκτησίας, συγγενικών δικαιωμάτων και πολιτιστικών θεμάτων μετά των σχετικών νεωτέρων τροποποιήσεων αυτού (Ν. 2121/93, άρ. 66Α), καθώς προσδιορίζεται εις τους όρους χρήσεως του ΙΣΤΟΤΟΠΟΥ της ΑΝΘΑΝΑΣΣΑ.
Όλοι όσοι έχουν έστω και την παραμικρή επαφή με γκαζόν, είτε είναι θερμόφιλο, είτε είναι ψυχρόφιλο, γνωρίζουν πολύ
καλά για την αδήριτη ανάγκη η οποία υπάρχει σχετικώς με τη συνεχή χορήγηση νερού. Η άρδευση χλοοτάπητα συνιστά μία ιδιαιτέρως σημαντική ενέργεια η οποία συμπεριλαμβάνεται υποχρεωτικώς στις κηπουρικές εργασίες για τη συντήρηση γκαζόν. Μπορεί να διεξάγεται εφαρμόζοντας διάφορες στρατηγικές, αλλά αυτές διαμορφώνονται πάντοτε με βάση τις ανάγκες του γρασιδιού. Για αυτό, είναι αρκετά δύσκολο έως αδύνατο να διατυπωθεί ένας γενικός κανόνας ο οποίος θα προσδιορίζει επακριβώς όλα τα γνωρίσματα για το αυτόματο πότισμα. Δεν είναι τυχαίο το ότι οι φίλες και οι φίλοι της ΑΝΘΑΝΑΣΣΑ συνεχώς προσπαθούν να συλλέγουν πληροφορίες που θα τους βοηθήσουν να βελτιώσουν την απόδοση του αρδευτικού δικτύου για το πότισμα κήπου ή ειδικότερα το αυτόματο πότισμα γκαζόν. Μία από τις συχνές απορίες είναι αυτή η οποία σχετίζεται με το πρόβλημα του καθορισμού των ημερήσιων επαναλήψεων του αρδευτικού προγράμματος, ειδικώς στις περιοχές όπου ο χώρος πρασίνου είναι εκτεθειμένος τόσο σε αέρηδες, όσο και στην έντονη θερινή ηλιακή ακτινοβολία. Δυστυχώς, η απάντηση είναι αρκετά δύσκολο να προσδιορισθεί επακριβώς διότι η διαλεύκανση του προβλήματος προαπαιτεί τη κατοχή της γνώσης των εδαφοκλιματικών συνθηκών των κήπων από τους ιδιοκτήτες τους ή την επιτόπια παρουσία ενός αρμόδιου εργολάβου για τη συντήρηση κήπων και σταδιακή εξοικείωσή του με τους συγκεκριμένους χώρους.
Κατ’ αρχάς καλό θα ήταν να διευκρινίσουμε το γεγονός ότι κατά τη γνώμη της ΑΝΘΑΝΑΣΣΑ ο θεωρητικώς ιδανικός τρόπος για την άρδευση χλοοτάπητα σε έναν ελληνικό ιδιωτικό και ιδιόχρηστο κήπο όταν επικρατούν οι ξηροθερμικές συνθήκες, είναι η επαναλαμβανόμενη παροχή ύδατος κατά τη διάρκεια του ξημερώματος με περιοδική τροφοδοσία ανά περίπου μιάμιση ώρα για συνήθως τρεις φορές και ίσως, μία περιορισμένη χορήγηση ύδατος κατά το απόγευμα. Για παράδειγμα, το πότισμα μπορεί να αρχίζει στις πέντε το πρωί την πρώτη άρδευση για δώδεκα λεπτά, στη συνέχεια να επαναλαμβάνεται στις έξι και τριάντα για άλλα δώδεκα λεπτά και τέλος να ολοκληρώνεται με μία ακόμα επανάληψη στις οκτώ το πρωί, αλλά διευκρινίζεται το ότι οι χρόνοι οι οποίοι προαναφέρθηκαν είναι ενδεικτικοί για να γίνει κατανοητό το παράδειγμα και δεν πρέπει να εφαρμόζονται αυθαιρέτως στην πράξη χωρίς να υπάρχει προγραμματισμός και γνώση των χαρακτηριστικών εκροής του αρδευτικού δικτύου. Ο βασικός λόγος ο οποίος μας οδηγεί στην επιλογή της περιοδικής επαναλήψεως έχει να κάμνει με τη δυνατότητα του εδαφικού υποστρώματος να απορροφάει τους υδάτινους όγκους. Όταν επιβαρύνεται γρήγορα το υγιές έδαφος με μεγάλους όγκους νερού, τότε από ένα κρίσιμο χρονικό σημείο και ύστερα καθιστά το νερό πρακτικώς άχρηστο προς χρήσιν για το ριζικό σύστημα διότι ενδέχεται να καταβαραθρώνεται ή να κατρακυλάει ή να πλημμυρίζει τους εδαφικούς πόρους εκδιώκοντας το αναγκαίο οξυγόνο. Επιπροσθέτως, με αυτές τις συνθήκες το έδαφος ξεπλένεται πιο εύκολα από τα θρεπτικά στοιχεία ή δημιουργούνται συνθήκες ασφυξίας και φθοράς των ριζών. Αντιθέτως, ο σταδιακός και σε ήπιους ρυθμούς εμπλουτισμός του εδάφους με νερό βοηθάει στην καλύτερη διάχυση αυτού του υγρού στοιχείου συνδυάζοντάς την με τις ανάγκες των φυτών. Για αυτό το λόγο όταν το γκαζόν βρίσκεται εγκατεστημένο σε έδαφος υπό κλίση επιβάλλεται η άρδευση να γίνεται με περιοδικές επαναλήψεις, έτσι ώστε να απορροφάται καλύτερα.
Όμως, όπως προγράψαμε, ό, τι αναφέραμε έχει να κάμνει με τις ιδανικές συνθήκες αρδεύσεως οι οποίες σπανίως
εντοπίζονται στην πράξη. Οι φίλες και οι φίλοι της ΑΝΘΑΝΑΣΣΑ γνωρίζουν το ότι προσπαθούμε να διοχετεύουμε πληροφορίες οι οποίες ερείδονται μεταξύ άλλων και επί της πρακτικής επαγγελματικής εμπειρίας μας κατά την εκτέλεση των εργασιών μας σε ιδιωτικούς και ιδιόχρηστους κήπους, προκειμένου να υπάρχει μία πρακτική ωφέλεια από αυτές, αλλά δεν θίγουμε θέματα τα οποία άπτονται της λειτουργίας των δημόσιων χώρων ή μεγάλων αθλητικών εγκαταστάσεων, όπου μπορεί να ισχύουν άλλα δεδομένα για τη συντήρηση χώρων πρασίνου. Έτσι, πρακτικώς κατά κανόνα υπάρχουν διαφοροποιήσεις από τον ιδανικό τρόπο αρδεύσεως οι οποίες οφείλονται σε διάφορες παραμέτρους, όπως είναι για παράδειγμα η ποιότητα των εδαφών. Επιπροσθέτως, πολύ συχνά διάφορες σχεδιαστικές ή λειτουργικές αδυναμίες του αρδευτικού δικτύου για το αυτόματο πότισμα δεν εξασφαλίζουν ομοιόμορφα την διαβροχή ή το ποσοστό διαβροχής το οποίο αντιστοιχεί στην επιφάνεια που καλύπτει το γκαζόν. Ομοίως, οι κλιματολογικές συνθήκες οι οποίες επικρατούν κατά τους θερμούς μήνες προκαλούν θερμικές καταπονήσεις οι οποίες δεν βοηθούν στην ικανοποιητική αξιοποίηση των υδάτινων πόρων καθ’ όλες τις ώρες του εικοσιτετραώρου. Όλοι αυτοί οι παράγοντες πρακτικώς συντελούν στο να εξαναγκαζόμαστε να ενεργοποιούμε το αρδευτικό δίκτυο σε καθημερινή βάση τις πρωινές ώρες, αλλά να το λειτουργούμε συνήθως μία φορά επιλέγοντας χρόνο ποτίσματος μεγαλύτερο από αυτόν που θα επιλέγαμε εάν θα ποτίζαμε σε διαδοχικά στάδια, αλλά όχι τόσο μεγάλο ώστε να δημιουργούμε πλημμυρικά ή άλλα επικίνδυνα φαινόμενα στο γκαζόν. Δυστυχώς, τα γρασίδια στη συντριπτική πλειοψηφία των ιδιωτικών και ιδιόχρηστων κήπων έχουν τέτοιες εκτάσεις και διατάξεις στον χώρο ώστε να απαιτούν όγκους νερού οι οποίοι δεν είναι σχετικώς μεγάλοι σε σχέση με τις ικανότητες εκροής των αρδευτικών δικτύων και τα μέσα που χρησιμοποιούνται κάποιες φορές δεν μπορούν να ανταπεξέλθουν επιτυχώς στις υποχρεώσεις τους, όπως συμβαίνει όταν πνέει ισχυρός βοριάς. Κατά συνέπεια, πολλές φορές όταν επιμερίζουμε την άρδευση σε διαδοχικές φάσεις περιορίζουμε τόσο πολύ τον όγκο του νερού που διαβρέχει το γκαζόν σε κάθε φάση ώστε καταλήγουμε στην ουσία να δημιουργούμε μία προβληματική επιφανειακή ριζόσφαιρα ή έχουμε τόσες πολλές απώλειες σε νερό ώστε το πότισμα να χαρακτηρίζεται τελικώς ανεπαρκές.
Όσον αφορά στην επίδραση των ισχυρών ανέμων, η ΑΝΘΑΝΑΣΣΑ γνωρίζει το ότι οι περισσότερες φίλες και φίλοι της ανά
την Ελλάδα και όχι μόνο, έχουν προσωπική εμπειρία για τις ανωμαλίες που δημιουργούν κατά το πότισμα αυτά τα φαινόμενα. Πραγματικά, αυτό είναι ένα μεγάλο πρόβλημα για παράδειγμα στην Αττική ή σε νησιά του Αιγαίου όπου μπορούν να πνέουν διαρκώς ισχυροί άνεμοι, ειδικώς εάν οι ιδιοκτήτες του χώρου πρασίνου απουσιάζουν και έτσι δεν μπορούν να παρατηρούν την εκδήλωση του φαινομένου. Δυστυχώς, η άρδευση χλοοτάπητα σε διαδοχικές φάσεις δεν είναι η καλύτερη λύση όταν πνέουν ισχυροί άνεμοι. Το νερό από τους εκτοξευτήρες ποτίσματος παρασύρεται από τον αέρα και είτε δεν καταλήγει στο γκαζόν με το ρυθμό που πρέπει, είτε παρασύρεται στο περιβάλλον με επίπτωση το γκαζόν να παραμένει σχεδόν απότιστο. Θα μπορούσε να μετριαστεί το πρόβλημα εάν προτού εγκατασταθεί το αρδευτικό δίκτυο είχε ληφθεί μέριμνα, με μεγαλύτερο όμως κόστος, έτσι ώστε να είχε γίνει πυκνότερη διάταξη των εκτοξευτήρων με σκοπό κάθε ένας να κάλυπτε μικρότερη επιφάνεια και οι διασταυρώσεις των εκροών τους να δημιουργούσαν περισσότερες κρούσεις δεσμών νερού οπότε να γινόντουσαν βαρύτερες οι σταγόνες. Επίσης, θα μπορούσε να είχε γίνει χρήση εκτοξευτήρων κρουστικού τύπου οπότε λόγω της ιδιομορφίας της δέσμης νερού που διοχετεύουν να εξασφάλιζαν κάπως καλύτερη διαβροχή, αλλά η λειτουργία τους ενδεχομένως να προξενούσε ηχορρύπανση και η συντήρησή τους απαιτεί μεγαλύτερη εξειδίκευση. Ούτε η χρήση ιδρωτοποιούς τύπου υπόγειων υδροτοποιών σωλήνων προτείνεται από την ΑΝΘΑΝΑΣΣΑ για τους ελληνικούς κήπους. Όταν, όμως, ένα υπάρχον αρδευτικό δίκτυο αντιμετωπίζει προβλήματα αποδοτικότητος λόγω ανέμων τα πράγματα είναι πολύ δύσκολα έως αδύνατο να διορθωθούν. Εάν υπάρχει η σχετική δυνατότης θα μπορούσαμε να μεριμνήσουμε έτσι ώστε να αντικατασταθούν τα ακροφύσιά τους με τα αντίστοιχα χαμηλής γωνίας εκροής ή διπλής εκροής, οπότε οι απώλειες θα ήταν λιγότερες, αλλά θα πρέπει προηγουμένως να εξασφαλισθεί ότι με αυτές τις αλλαγές θα διατηρηθεί η λειτουργική ικανότης του αρδευτικού δικτύου, αλλιώς ενδέχεται να εμφανίσουν δυσλειτουργίες οι εκτοξευτήρες. Τέλος, η άλλη λύση η οποία είναι πιθανώς αρκετά μεγάλου κόστους εστιάζεται στην χρήση ειδικού αισθητήρος ανέμου όταν ο ηλεκτρονικός προγραμματιστής παρέχει αυτή τη δυνατότητα συνδέσεως, οπότε όταν πνέουν οι αέρηδες θα παύει η λειτουργία του ποτίσματος μέχρι να αποκατασταθεί η ηρεμία και τουλάχιστον, δεν θα ξοδεύονται χρήματα στην κατανάλωση ύδατος.
2009 έως σήμερα ©ΑΝΘΑΝΑΣΣΑ, Πρωτότυπες Κηποτεχνικές Διαμορφώσεις Ιδιωτικών Και Ιδιόχρηστων Κήπων