Διά περιποίηση χλοοτάπητα όταν υπάρχουν πρασινίλες γκαζόν ή προβλήματα γκαζόν με άλγη ή algae και βρύα ή moss, αυτό το κείμενο από τα άρθρα κηποτεχνίας και τα άρθρα κήπου διά την κατασκευή και συντήρηση κήπων, την αρχιτεκτονική κήπων, τη διαμόρφωση κήπου ή το αυτόματο πότισμα κήπου, προσδιορίζει σχετικές κηπουρικές εργασίες ή συμβουλές κηπουρικής. Όπως ισχύει διά τα υπόλοιπα κείμενα ή τα ΑΡΘΡΑ ΑΝΘΑΝΑΣΣΑ, έτσι και το παρόν άρθρο τελεί αυστηρώς υπό το καθεστώς νομικής προστασίας βάσει συμβολαιογραφικής πράξεως και σύννομων τεχνολογικών μέτρων προστασίας και διατάξεων ευρωπαϊκών Οδηγιών, νομικής βάσεως και του Νόμου περί πνευματικής ιδιοκτησίας, συγγενικών δικαιωμάτων και πολιτιστικών θεμάτων μετά των σχετικών νεωτέρων τροποποιήσεων αυτού (Ν. 2121/93, άρ. 66Α), καθώς προσδιορίζεται εις τους όρους χρήσεως του ΙΣΤΟΤΟΠΟΥ της ΑΝΘΑΝΑΣΣΑ.
Υπάρχουν φορές κατά τις οποίες η περιποίηση χλοοτάπητα έρχεται αντιμέτωπη με ορισμένες δυσμενείς καταστάσεις οι οποίες αφορούν στην προβληματική υγιεινή του γρασιδιού εξ αιτίας της παρουσίας αντιαισθητικών πρασινίλων στην έκτασή του. Οι πρασινίλες γκαζόν εκτός από επιπτώσεις στις συνθήκες υγιεινής αναπτύξεως της χλόης, είναι υπεύθυνες για την αισθητική υποβάθμιση του χώρου ο οποίος δημιουργεί την εντύπωση στον επισκέπτη ότι έχει εγκαταλειφθεί στην τύχη του στερούμενος την αναγκαία φροντίδα. Αυτές οι πρασινίλες οφείλονται στα άλγη και βρύα τα οποία βρήκαν την ευκαιρία να εξαπλωθούν στο ζωτικό χώρο του γκαζόν όταν οι συνθήκες του περιβάλλοντος χώρου και της αναπτύξεως της χλόης απέκτησαν τέτοια χαρακτηριστικά γνωρίσματα ώστε να τους δώσουν τη δυνατότητα να εδραιώσουν την παρουσία τους. Δεν πρέπει σε καμμία περίπτωση να υποτιμηθεί η δραστηριότητά τους διότι αποτελεί σύμπτωμα ενδεχομένως κάποιων προβληματικών συνθηκών για την περαιτέρω ανάπτυξη του γρασιδιού.
Τα βρύα ή moss στο γκαζόν μοιάζουν με πρασινωπούς ή καστανοπράσινους σπογγώδεις σχηματισμούς επάνω στο έδαφος οι οποίοι επεκτείνονται καταλαμβάνοντας την επιφάνειά του. Είναι κατά κανόνα Βρυόφυτα (Bryophyta) τα οποία στερούνται αγγειακού δικτύου το οποίο χρησιμεύει για την κυκλοφορία των υγρών στο εσωτερικό τους και δεν έχουν άνθη. Αγκιστρώνονται στην επιφάνεια του εδάφους με ειδικά λεπτά ριζίδια και περιοδικώς παράγουν σπόρια έγκλειστα σε ειδικούς ορατούς θυλάκους οι οποίοι προεξέχουν κατακορύφως από τη μάζα των βρύων προσκολλημένοι σε εκτεινόμενα νημάτια. Όσον αφορά στις πρασινίλες γκαζόν, υπάρχουν μερικά είδη βρύων τα οποία μπορούν να αναπτυχθούν στην επιφάνεια το εδάφους συναρτήσει των μικροπεριβαλλοντικών συνθηκών που διευκολύνουν αυτήν την εξάπλωση. Σε αντίθεση με την κοινή προκατάληψη ότι εξοντώνουν επεκτατικώς το χλοοτάπητα, η αλήθεια είναι ότι αρχικώς αναπτύσσονται κατά κύριο λόγο στους χώρους όπου το γρασίδι είναι ήδη υπερβολικώς αραιό ή αδύναμο για να τα ανταγωνιστεί. Επιπροσθέτως, άλλη μία εσφαλμένη εντύπωση, που επικρατεί γύρω από τα βρύα, είναι αυτή η οποία θέλει να αναπτύσσονται αποκλειστικώς και μόνο σε υγρά περιβάλλοντα. Στην πραγματικότητα τα βρύα μπορούν να εμφανισθούν ξαφνικώς όταν: α΄) Το εδαφικό υπόστρωμα του χλοοτάπητα είναι υπερβολικώς ξηρό εξ αιτίας για παράδειγμα έντονων κλίσεων του εδάφους οι οποίες δεν συγκρατούν το νερό της αρδεύσεως λόγω απορροής ή αναχωμάτων που ξηραίνονται γρήγορα, β΄) Η εδαφική επιφάνεια και το μικροπεριβάλλον εν γένει του γκαζόν δεν αερίζονται επαρκώς και διατηρούνται υγρά εξ αιτίας για παράδειγμα υπερβολικής αρδεύσεως ή παρατεταμένων βροχοπτώσεων ή κακής εδαφικής αποστραγγίσεως ή υπερβολικής συμπιέσεως του εδάφους, γ΄) Το γκαζόν έχει εγκατασταθεί υπό σκιάν ή σε περιοχές όπου ειδικώς οι μεγάλες ρίζες των δένδρων βρίσκονται κοντά στην επιφάνεια του εδάφους, δ΄) Το έδαφος είναι πολύ όξινο ή και άγονο, ε΄) Στην επιφάνεια του γκαζόν αρχίζει να συσσωρεύεται άχρηστη οργανική ύλη, δηλαδή thatch, και ς΄) Η κοπή του γκαζόν γίνεται χαμηλότερα από τα επιτρεπτά όρια και ειδικώς όταν λαμβάνει χώρα το φαινόμενο της εκδοράς ή scalping.
Από την άλλη μεριά, τα άλγη που εμφανίζονται στο γκαζόν είναι αυτότροφοι οργανισμοί και αποτελούν αναπόσπαστο τμήμα της μικροχλωρίδος του πλανήτη. Όπως συμβαίνει και στην περίπτωση των βρύων, έτσι και τα άλγη που αναπτύσσονται στους χλοοτάπητες περιλαμβάνουν μερικά είδη. Εκδηλώνονται σαν μία πρασινωπή ή φαιοπράσινη ή μελανοπράσινη γλοιώδη και λασπώδη συμπαγή μάζα η οποία μοιάζει με μουλιασμένο βρώμικο βαμβάκι και εξαπλώνεται όπου το γρασίδι είναι πολύ αραιό. Ενδέχεται να παρουσιαστούν στην επιφάνεια του εδάφους όπου έχει εγκατασταθεί γκαζόν όταν: α΄) Υπάρχει αρκετή έως πολλή υγρασία στο εδαφικό υπόστρωμα, ειδικώς εάν είναι παρατεταμένη, β΄) Το έδαφος είναι συμπιεσμένο και με προβληματική αποστράγγιση ή οι ρίζες κάποιων δένδρων βρίσκονται πολύ κοντά στην επιφάνεια του εδάφους όπου καλλιεργείται το γκαζόν, γ΄) Ο χώρος του γκαζόν σκιάζεται υπερβολικώς και η κυκλοφορία των αερίων ρευμάτων είναι προβληματική, δ΄) Στην επιφάνεια του γκαζόν αρχίζει να συσσωρεύεται άχρηστο thatch, και ε΄) Έχει εφαρμοστεί πρόγραμμα λιπάνσεως με υπερβολική τροφοδοσία σε άζωτο.
Οι πρασινίλες γκαζόν, δηλαδή η παρουσία των αλγών και των βρύων στο χώρο του χλοοτάπητα, δεν είναι καθόλου καλός οιωνός σχετικώς με τη διατήρηση των συνθηκών υγιεινής σε ικανοποιητικά επίπεδα. Εάν οι αποικίες τους γίνουν εκτεταμένες, τότε σίγουρα κάποια στιγμή θα επηρεάσουν την ανάπτυξη των φυτών του χλοοτάπητος στην περιοχή που κατέλαβαν, οπότε ενδέχεται να παρατηρήσουμε χλωρώσεις ή περαιτέρω αραιώσεις του γρασιδιού. Επιπλέον, εάν ξεραθούν θα δημιουργήσουν στην επιφάνεια του εδάφους μία ταινία η οποία ειδικώς στην περίπτωση των αλγών θα μονώνει επικίνδυνα το έδαφος παρεμποδίζοντας ακόμα περισσότερο την ελεύθερη κυκλοφορία ύδατος, αέρος, λιπασμάτων ή φυτοφαρμακευτικών υλικών.
Προκειμένου να αποφευχθεί η εμφάνιση ή η υπερβολική επέκταση αλγών και βρύων στο γκαζόν πρέπει εξ αρχής να φροντίζουμε για την κατάλληλη επεξεργασία του εδάφους προκειμένου να διατηρεί μία ικανοποιητική αποστραγγιστική ικανότητα, αλλά και να μεριμνούμε έτσι ώστε ο τόπος εγκαταστάσεως να ικανοποιεί το γκαζόν σε προσφερόμενη φωτεινότητα. Επιπλέον, τόσο η λίπανση, όσο και η άρδευση ή το κούρεμα οφείλουν να εφαρμόζονται ανταποκρινόμενα στις ανάγκες του γκαζόν και όχι σε δικά μας υποκειμενικά κριτήρια, ενώ περιστασιακώς ενδείκνυται να προβαίνουμε σε αποβρύωση ή εξαραίωση του γκαζόν ή σε αερισμό του εδάφους ή σε επιφανειακή επιχωμάτωση εάν έχουμε τη δυνατότητα, καθώς επίσης καλό θα ήταν να χορηγούμε στην επιφάνεια του εδάφους τουλάχιστον μία φορά το χρόνο κατάλληλη ποσότητα από θειικό σίδηρο.
Η ΑΝΘΑΝΑΣΣΑ συνιστά στις φίλες και τους φίλους τους, εάν παρατηρήσουν άλγη ή βρύα στο χλοοτάπητα που διατηρούν στον ιδιωτικό και ιδιόχρηστο χώρο πρασίνου, να ερευνήσουν ενδελεχώς προκειμένου να προσδιορισθεί όσο το δυνατόν πιο σύντομα η αιτία ή οι αιτίες που τα έφεραν στην επιφάνεια. Θα χρειαστεί οπωσδήποτε να βελτιωθούν οι συνθήκες υγιεινής του, ενώ επιβάλλεται να γίνει τουλάχιστον μία φορά αποβρύωση ή εξαραίωση και καλό θα ήταν να συνοδεύεται από επιχωμάτωση ή αλλιώς, top dressing. Δεν συνιστούμε να γίνεται χημική καταπολέμηση με φυτοφάρμακα, όπως είναι τα ζιζανιοκτόνα, γιατί εκτιμούμε ότι δεν εξαλείφει το πρόβλημα μακροχρόνια και ενδέχεται να βλάψει το γκαζόν. Θα μπορούσε, όμως, να χρησιμοποιηθεί κατάλληλη ποσότητα από θειικό σίδηρο ή θειική αμμωνία ή θειικό χαλκό, αλλά να προσέξουμε ώστε αυτές οι χημικές ενώσεις να μην βρεθούν σε χώρους εκτός χλοοτάπητος ή επάνω μας διότι βάφουν και ίσως γίνουν καυστικές.
Τέλος, σε αυτό το σημείο θα κάνουμε μία μικρή παρένθεση για να επισημάνουμε ότι η έννοια της αποβρυώσεως του γκαζόν η οποία πήρε το όνομά της από την απομάκρυνση των βρύων έχει επεκταθεί ίσως καταχρηστικώς για να συμπεριλάβει όλες τις ενέργειες απομακρύνσεως άχρηστων υλικών από την εδαφική επιφάνεια της εκτάσεως του γκαζόν. Αυτό κυρίως συμβαίνει διότι η τεχνική και τα μηχανήματα που χρησιμοποιούνται είναι ακριβώς τα ίδια αναλόγως των εργασιών που εκτελούνται.
2009 έως σήμερα ©ΑΝΘΑΝΑΣΣΑ, Πρωτότυπες Κηποτεχνικές Διαμορφώσεις Ιδιωτικών Και Ιδιόχρηστων Κήπων